Bij de zorgverlening in de latere levensfasen is het belangrijk om vooruit te kijken. Zo kan zorg worden afgestemd op wensen en behoeften van de patiënt en kunnen belastende behandelingen in de laatste levensjaren worden vermeden. De kern van anticiperende zorg is dat patiënt en arts samen afspraken maken over gewenste behandelingen in de toekomst. Daar is in de huidige Nederlandse gezondheidszorg nog maar weinig aandacht voor.
Het doel van dit project was om bouwstenen aan te leveren voor een Advance Care Planning (ACP)-model, voor de laatste levensjaren van oudere mensen die nog zelfstandig wonen of in een verpleeghuis verblijven. Om aan de ontwikkeling van anticiperende zorg een bijdrage te leveren, is het volgende onderzocht en is er inzicht verschaft in:
Uit de literatuurstudie naar de waarden die ten grondslag liggen aan anticiperende zorg kwamen 5 onderliggende doelen naar voren: respecteren van individuele autonomie, verbeteren van kwaliteit van zorg, versterken van relaties, voorbereiden op het levenseinde en tegengaan van overbehandeling. Verder blijkt dat bijna 80% van de 55-plussers met naasten over toekomstige zorg spreekt, maar dat lang niet iedereen dat gesprek ook met zijn arts voert. De studie naar artsen in het verpleeghuis toonde aan dat zij het initiatief nemen om over behandelbeperkingen te praten, maar dat het meestal niet tot strikte afspraken komt. Praten over het levenseinde lijkt zowel voor patiënten als artsen geen taboe, zolang het maar bij een open gesprek blijft.
Om de behandeling van patiënten te verbeteren, financieren we vanuit ons programma Huisartsgeneeskunde en Ouderengeneeskunde onderzoeksprojecten die vragen uit de dagelijkse praktijk beantwoorden. Doordat de onderzoeken worden uitgevoerd door artsen in opleiding tot onderzoeker dragen ze ook bij aan de academisering van de opleidingen.