Mobiele menu

Samenwerking tussen de eerste en tweede lijn in Friesland: ontwikkelen van een DCD-netwerk.

Projectomschrijving

In Friesland werken we aan betere samenwerking tussen professionals binnen de eerste lijn en tweede lijn voor kinderen met Developmental Coordination Disorder (DCD). Kinderen met DCD hebben moeite met het coördineren van bewegingen en het aanleren van dagelijkse vaardigheden.

Doel

Het doel van ons project is een goede samenwerking tussen professionals in de eerste en tweede lijn, waardoor kinderen de zorg die ze nodig hebben eerder én dichter bij huis krijgen . Hierdoor wordt voorkomen dat kinderen vastlopen. Oftewel, we werken aan de Juiste Zorg Op de Juiste Plek voor kinderen met DCD.

Leren en verbeteren

Het doel is niet alleen betere zorg, ook doen professionals ervaring op met het aanpakken van complexe vraagstukken. Middels actieonderzoek leren professionals hoe je zorgprocessen verandert. Daarnaast leren professionals ieders expertise kennen en waarderen. De geleerde lessen in deze innovatie dienen als inspiratie voor andere professionals en doelgroepen om door middel van samenwerking toe te werken naar de Juiste Zorg Op de Juiste Plek.

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

Maatschappelijke ontwikkelingen, zoals vergrijzing en een toename van chronische ziekten leiden tot een verhoogde druk op de zorg en de behoefte om de zorg anders te organiseren. In deze innovatie wordt gewerkt aan de Juiste Zorg Op de Juiste Plek voor kinderen met Developmental Coordination Disorder (DCD) in Friesland. Kinderen met DCD hebben door een stoornis in coördinatie en bewegen moeite met diverse dagelijkse activiteiten, zoals aankleden, sporten, buitenspelen en schrijven. Het huidige zorgaanbod voor deze kinderen sluit niet altijd goed aan bij de behoefte van de doelgroep. Er is onvoldoende samenhang tussen het zorgaanbod in de eerste en tweede lijn, waardoor ouders het gevoel hebben dat ze van het kastje naar de muur worden gestuurd. Er is onvoldoende overleg tussen zorgprofessionals, waardoor er onnodig lang behandeld wordt en onnodige verwijzingen plaatsvinden. In een zorglandschap waar zorgprofessionals onvoldoende op de hoogte zijn van elkaars expertise en elkaar niet weten te vinden, staat de behoefte van de patiënt niet centraal. Er wordt dan ook aanbevolen om de netwerkzorg voor kinderen met DCD te verbeteren door bijvoorbeeld samenwerkingsafspraken te maken tussen de eerste en tweede lijn. In de context van deze innovatie zijn stakeholders gemotiveerd om de samenwerking te verbeteren. Hier is al eerder in geïnvesteerd, maar dit heeft nog niet tot een duurzaam verbeterde samenwerking geleidt. Hierin spelen verschillen in visie op samenwerken, cultuur en belangen een belangrijke rol. Daarnaast is het vraagstuk door al deze verschillen zeer complex. In eerdere pogingen om de samenwerking te verbeteren is er onvoldoende oog geweest voor deze complexiteit. In actieonderzoek zien wij een goede manier om daadwerkelijk te komen tot een betere samenwerking omdat actieonderzoek gekenmerkt wordt door actieve participatie van alle stakeholders, die gezamenlijk oplossingen bedenken, uitproberen en continu evalueren. Hierbij wordt de complexiteit niet uit de weg gegaan. Het leren van de stakeholders staat centraal, om te komen tot het aannemen van een nieuwe rol in het zorgproces. Deze innovatie is vormgegeven in vijf werkpakketten. De eerste 4 werkpakketten zijn ingericht vanuit de principes voor Design Thinking en zijn gericht op het ontwikkelen van een samenwerkingsmodel. Deze werkpakketten volgen elkaar op en duren elk ca. 6 maanden. Het vijfde werkpakket loopt de gehele onderzoeksduur en is vormgegeven vanuit actieonderzoek. Dit werkpakket is gericht op het leerproces gedurende het hele onderzoek. In werkpakket 1 is het doel om met een groep van ca. 20 eerstelijns zorgprofessionals en de huidige projectgroep te starten met de empathie- en definitiefase. Hierin is aandacht voor kennismaking, vertrouwen opbouwen, behoefte inventarisatie en het bepalen van een gezamenlijk missie en richting. Het resultaat van werkpakket 1 is een heldere formulering van het probleem en de gewenste situatie. Het tweede werkpakket betreft de volgende fase van Design Thinking: de develop fase: met als onderdelen: ideation – co-creëren van mogelijke oplossingsrichtingen en prototyping waarin een concreet ontwerp gemaakt wordt van een samenwerkingsmodel, een beschrijving van de gewenste nieuwe werkwijze, inclusief concrete werkafspraken. In het derde werkpakket zal dit prototype samenwerkingsmodel worden getest door de stakeholders. Hierin staat het leren door te doen centraal. In het vierde werkpakket worden de geleerde lessen uit de vorige drie werkpakketten gedeeld met alle betrokkenen om gezamenlijk te komen tot een definitieve vernieuwde werkwijze voor de samenwerking. Vervolgens zullen dit definitieve samenwerkingsmodel en de leeropbrengsten van dit actieonderzoek breed gedeeld worden met andere samenwerkingsverbanden, middels een wetenschappelijke publicatie, in de projectleidersbijeenkomsten van ZonMW, en middels een e-learning of animatie. In het vijfde werkpakket ligt de focus op de leer- en veranderprocessen. Dit werkpakket is in praktijk geïntegreerd met de andere werkpakketten, en loopt gedurende de hele onderzoeksperiode, maar wordt wel apart beschreven. Ook het cyclisch werken van actieonderzoek: plannen – actie – observeren en reflecteren vindt gedurende het hele proces plaats.

Kenmerken

Projectnummer:
05160062010009
Looptijd: 90%
Looptijd: 90 %
2021
2024
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
dr. H.A. Reinders-Messelink
Verantwoordelijke organisatie:
Revalidatie Friesland
Afbeelding

Actieonderzoek innovatieve zorg

Om de zorg goed, toegankelijk, betaal- en bemensbaar te houden, investeert ZonMw in het leer- en verbeterpotentieel in zorgorganisaties. Vanuit het programma Actieonderzoek Innovatieve Zorg financieren we projecten die experimenteren met vernieuwing van zorgprocessen. Dit project is daar één van. Bekijk de andere projecten.