Integrale Samenwerking rondom prenatale huisbezoeken. Een actieonderzoek.

Probleemstelling: De eerste 1000 dagen van het leven van een kind zijn cruciaal voor een goede start. Niet alle kinderen hebben een goede start, omdat hun ouders zich in een kwetsbare situatie bevinden. Ook in Delft zijn er wijken met een relatief grote populatie kwetsbare ouders. De geboortezorg in Delft is echter nog onvoldoende geïntegreerd met te weinig oog voor preventie. Hierdoor ervaren kwetsbare ouders knelpunten in (aansluiten van) zorg en ondersteuning. Een voorbeeld hiervan zijn de prenatale huisbezoeken: vanuit verschillende organisaties worden huisbezoeken tijdens de zwangerschap afgelegd, vanuit verschillende doelen en deskundigheid. Middels dit actie-onderzoek willen we de integrale samenwerking tussen het medische en sociale domein rondom de prenatale huisbezoeken stapsgewijs verstevigen en optimaliseren en meer inzicht krijgen op de werkzame strategieën, bevorderende en belemmerende factoren, en het clip perspectief op deze prenatale huisbezoeken. Relevantie: Eerder onderzoek uit de regio laat zien dat de vertrouwensband tussen ouders, professionals, en professionals onderling essentieel is in de integrale samenwerking rondom (aanstaande) ouders. Deze integrale aanpak resulteert in kwalitatief goede zorg op maat, een verhoogd werkplezier en verlaging van de werkdruk. Toch geeft 79% van de respondenten aan dat er in de communicatie en integrale samenwerking nog veel valt te verbeteren. Met de aankomende wettelijke taak voor de jeugdgezondheidszorg om ook een prenataal huisbezoek uit te voeren bij kwetsbare ouders, willen we leren hoe verschillende organisaties elkaar kunnen versterken door integrale samenwerking rondom de prenatale huisbezoeken. Kennisoverdracht: In dit actie-onderzoek experimenteren we met verbeteringen rondom bestaande prenatale huisbezoeken, kijken we wat daarvoor van iedere organisatie en professional nodig is, en maken we leerpunten en benodigde vaardigheden beschikbaar voor opleidingen en organisaties binnen en buiten Delft. De experimenten uitgevoerd in Delft informeren de omliggende gemeenten om zo te komen tot een gezamenlijke werkwijze voor de gemeenten die ook zorg ontvangen vanuit het VSV Reinier en JGZ – Zuid Holland West. Daarnaast wordt opgedane kennis ook buiten Delft gedeeld, middels een slotsymposium, eindrapportage, beknopte factsheet, blogs, informatievideo, (inter)nationale congressen en (populair)wetenschappelijke artikelen. Daarnaast worden inzichten opgenomen in de minor ‘Zorgcoördinatie, ondersteuning van gezinnen met complexe problemen’ van de Haagse Hogeschool. Doelstelling: De vraagstelling van dit onderzoek vraagt om een actiegericht onderzoek, waarin leren, verbeteren en onderzoeken de gemeenschappelijke doelen zijn. Dit biedt de mogelijkheid om kleinschalig te experimenteren met nieuwe vormen van samenwerking. Kennisdoelen: inzichten van kwetsbare ouders en professionals rondom a) belemmerende en bevorderende factoren, wensen en behoeften in ondersteuning; b) werkzame elementen in het bereiken van de kwetsbare doelgroep; en c) de meerwaarde van integrale prenatale huisbezoeken. Veranderdoelen: a) aan de hand van deze inzichten komen tot verbeteracties en experimenten in de praktijk, en b) middels cyclische reflectie komen tot, en implementeren van, diverse verbeteracties. Leerdoel: opgedane kennis, leerpunten en vaardigheden vertalen voor andere (zorg)organisaties. Plan van aanpak: De centrale onderzoeksvraag in dit onderzoek luidt: Welke verbeteringen in de integrale samenwerking rondom prenatale huisbezoeken leiden tot een verbetering van hulp aan kwetsbare ouders? Deze centrale vraag is verder uitgewerkt in diverse deelvragen rondom het cliëntperspectief en integrale samenwerking tussen professionals. Binnen dit actie-onderzoek lopen onderzoekers mee in de praktijk, en professionals mee in het onderzoek, het onderzoek is onderdeel van de situatie die het onderzoekt en tracht te veranderen. Voor het onderzoek wordt een leer- en ontwikkelteam (LOT) samengesteld met deelnemers vanuit de geboortezorg, het sociale domein en kwetsbare ouders. Dit LOT komt gedurende het onderzoek 9 keer bijeen, waarbij elke keer een leer- en verandercyclus doorlopen wordt aan de hand van een reflectieve dialoog. De volgende onderzoeksinstrumenten worden doorlopend ingezet om de LOT van input en informatie te voorzien, en de gekozen verbeteracties te evalueren en verder af te stemmen: literatuuronderzoek, interviews en focusgroepen met ouders en professionals, casereviews, enquêtes bij ouders en professionals en observaties tijdens PHBs. Tijdens de LOT bijeenkomsten zal voor de reflectieve dialoog gebruik gemaakt worden van het ‘learning together’ model en waarderend onderzoek. Alle informatie verzameld voor, tijdens en na de LOT bijeenkomsten wordt geanonimiseerd verwerkt in een integraal eindverslag, waarbij geleerde lessen ook vertaald worden naar een hoger abstractieniveau, zodat opbrengsten ook buiten Delft toepasbaar en relevant zijn.