Optimale logistiek en patiënten voorkeuren in de acute zorgketen; de huisartsenpost en spoedeisende hulp in één geïntegreerde spoedpost

In april 2010 worden de Almelose huisartsenpost (HAP) en de spoedeisende hulpafdeling (SEH) van het Twenteborg ziekenhuis geïntegreerd in één spoedpost. Middels het samenvoegen van deze twee zorgaanbieders zal de effectiviteit verhoogd kunnen worden, omdat de patiëntenstroom anders verloopt en de patiënt met een acute zorgvraag sneller bij de juiste zorgverlener terecht kan. Ook verwacht men de efficiëntie te kunnen verhogen omdat er nu veel overlap is tussen de HAP en SEH in de organisatie van de acute zorg en in de behandeling van patiënten. De verwachting is ook dat er meer duidelijkheid gecreëerd wordt voor de patiënt, voor wie er nog maar één spoedloket zal zijn. Om de patiënt in de nieuwe spoedpost met minimale vertraging zo effectief en efficiënt mogelijk te helpen is een optimale inzet van personeel en middelen noodzakelijk. Het probleem is hoe dit te bereiken, binnen het beschikbare budget. Het optimaliseren van de logistieke inrichting van de geïntegreerde spoedpost heeft daarbij moeilijk voorspelbare gevolgen voor de kwaliteit, de kosten, en de waardering van de patiënt voor de zorgverlening. Ook kan het leiden tot eventueel nieuwe knelpunten in het proces die moeten worden opgelost. Een gedegen analytische aanpak en onderbouwing van de optimalisatie is nodig, en zal kunnen leiden tot bestendiging van de spoedpost. Als deze aanpak inderdaad leidt tot een optimalisatie met behoud van kwaliteit van acute zorg, dan kan op andere plaatsen waar vergelijkbare HAP en SEH worden samengevoegd, de succesfactoren direct worden geïmplementeerd. De doelstelling van dit onderzoeksproject is om te komen tot de optimale inrichting van een spoedpost waarbij de juiste patiënt zonder onnodige vertraging met een optimale inzet van middelen bij de juiste zorgverlener terecht komt, waarbij ook rekening wordt gehouden met de waardering die de patiënt aan allerlei factoren in dit acute zorgproces geeft. Hiertoe wordt de veranderde patiëntenstroom bestudeerd. De patiëntenstroom voor april 2010 wordt vergeleken met de patiëntenstroom na april 2010. Tevens wordt de waarde die de patiënten hechten aan allerlei factoren (zoals doorlooptijd, behandelaar, locatie) die voor hen mogelijk veranderd zijn in de nieuwe situatie onderzocht. Hiervoor wordt een zogenaamde conjoint analyse uitgevoerd, die de voorkeur van patiënten in verschillende situaties meet. De waardering van allerlei factoren wordt op deze manier in kaart gebracht. Dit geeft aan waar een maatregel zich volgens de patiënten op zou moeten richten, bijvoorbeeld op verbetering in doorlooptijd of op de inzet van een ander soort behandelaar of op andere factoren waar zij het meest belang aan hechten. Een goede onderbouwing van de optimalisatie van de logistieke inrichting zal leiden tot een bestendiging van de spoedpost. Experimenteren met allerlei organisatie-interventies in de praktijk is echter onwenselijk en vaak onmogelijk. Een computer simulatiemodel van het hele logistieke proces kan in een beschermde omgeving allerlei (ingrijpende) organisatieveranderingen onder verschillende scenario’s bekijken. Dit geeft inzicht in het zorgproces en de mogelijkheden voor logistieke interventies. Deze worden in verschillende gesimuleerde scenario's over een langere tijdsperiode getest en geëvalueerd. De interventie met de meest positieve impact wordt vervolgens geïmplementeerd. Het oplossen van het ene probleem kan leiden tot het ontstaan van een probleem elders. Daarom wordt deze logistieke optimalisatie in een aantal opeenvolgende stappen uitgevoerd, middels een plan-do-check-act cyclus. Met dit onderzoek wordt wetenschappelijk onderbouwd hoe personeel en middelen optimaal in een spoedpost gezet kunnen worden, rekening houdend met patiëntstromen, allerlei knelpunten, de voorkeuren van de patiënt, en het toegekende budget. De resultaten worden daadwerkelijk in de spoedpost toegepast.