Op weg naar mensgerichte verpleeghuiszorg: scholing als brug tussen wetenschap en praktijk
Projectomschrijving
De Academische Werkplaats Ouderen (AWO) van Tranzo, een samenwerking tussen de universiteit van Tilburg en elf ouderenzorgorganisaties, doet onderzoek naar mensgerichte zorg.
Doel: mensgerichte zorg in het verpleeghuis door scholing
In dit project ontwikkelt de AWO samen met het mbo- en hbo-onderwijs 2 lesprogramma’s:
- In het eerste lesprogramma leren studenten, verpleegkundigen en verzorgenden hoe ze verhalen van ouderen die in het verpleeghuis wonen, kunnen ophalen. Ook leren ze hoe ze deze verhalen kunnen gebruiken om de kwaliteit van de zorg te verbeteren.
- In het tweede lesprogramma leren ze om in teams een evaluatie-instrument te gebruiken. Met dit instrument leren de teams hoe ze de zorg samen kunnen evalueren en verbeteren.
Deze lesprogramma’s worden in dit project getest. De studenten, verpleegkundigen en verzorgenden doen samen nieuwe vaardigheden op door de lesstof te gebruiken in het verpleeghuis. Ze leren na te gaan of de nieuwe kennis en vaardigheden leiden tot meer mensgerichte zorg.
Verwacht resultaat: leermethodieken en een feedbackmechanisme
Het project levert 2 leermethodieken op die direct implementeerbaar zijn binnen het regulier mbo- en hbo-onderwijs en als bij- en nascholing voor verpleegkundigen en verzorgenden. Ook levert het project een feedbackmechanisme op dat gebruikt kan worden om te leren en verbeteren op het gebied van mensgerichte ouderenzorg. Daarnaast versterkt het project de kennisinfrastructuur en samenwerkingsverbanden tussen zorgpraktijk, onderwijs en onderzoek.
Interview
In Nederland is 80% van de zorgmedewerkers mbo-geschoold. De verpleeghuiszorg kan beter inspelen op de leerbehoeften van deze zorgmedewerkers. Onderzoeker Irene Muller-Schoof geeft tips voor een beter leerklimaat op de werkvloer.
> Lees het interview
Artikelen en nieuwsberichten
Korte video
Bekijk de korte video op YouTube over het project 'Op weg naar mensgerichte verpleeghuiszorg':
Producten
Auteur: Irene J.M. Muller-Schoof, Annerieke Stoop, Marjolein E.A. Verbiest, Katrien G. Luijkx
Magazine: Journal of Nursing Education and Practice
Auteur: Irene J.M. Muller-Schoof, Marjolein E. A. Verbiest, Miranda Snoeren Katrien G. Luijkx
Magazine: Journal of Participatory Research Methods
Link: https://doi.org/10.35844/001c.57529
Auteur: Irene J.M. Muller-Schoof, Annerieke Stoop, Marjolein E.A. Verbiest, Katrien G. Luijkx
Magazine: Journal of Nursing Education and Practice
Begin- en eindpagina:
Link: https://www.sciedupress.com/journal/index.php/jnep/article/view/21322
Auteur: Irene Muller-Schoof, Marjolein Verbiest, Annerieke Stoop, Miranda Snoeren, Katrien Luijkx
Magazine: Onderwijs en Gezondheidszorg
Link: https://doi.org/10.24078/oeng.2022.4.128819
Auteur: Irene Muller-Schoof, Annerieke Stoop, Miranda Snoeren, Katrien Luijkx
Magazine: Onderwijs en Gezondheidszorg
Begin- en eindpagina:
Link: https://onderwijsengezondheidszorg.nl/artikelen/2023-jaargang-47/december/2023-7-december/zelfscan-mensgerichte-verpleeghuiszorg
Auteur: Irene J.M. Muller-Schoof, Marjolein E.A. Verbiest, Annerieke Stoop, Miranda Snoeren, Katrien G. Luijkx
Magazine: Journal of Nursing Education and Practice
Auteur: Irene Muller-Schoof, Cindy de Bot, Désirée de Greef, Lieke de Jong , Ilse Knippels, Lieke Verschuuren, Laura Weerwag
Link: https://youtu.be/2Y_35Td1HEI
Auteur: Irene Muller-Schoof, Cindy de Bot, Désirée de Greef, Lieke de Jong Ilse Knippels, Lieke Verschuuren, Laura Weerwag
Link: https://youtu.be/FSGytPbmJgs
Auteur: Irene Muller-Schoof, Cindy de Bot, Désirée de Greef, Lieke de Jong Ilse Knippels, Lieke Verschuuren, Laura Weerwag
Link: https://youtu.be/MZfrjYt4xzQ
Auteur: Irene Muller-Schoof
Link: https://mensgerichteouderenzorg.nl/wp-content/uploads/2023/09/Zelfscan-mensgerichte-verpleeghuiszorg-23.pdf
Link: https://mensgerichteouderenzorg.nl/aan-de-slag/toolboxen-mensgerichte-ouderenzorg/
Link: https://mensgerichteouderenzorg.nl/aan-de-slag/toolboxen-mensgerichte-ouderenzorg/
Auteur: Irene Muller-Schoof, Connij van de Korput, Dianne van Kuijk, Marja Legius, Beatriz Roman
Auteur: Irene Muller-Schoof, Cindy de Bot, Désirée de Greef, Lieke de Jong, Ilse Knippels, Lieke Verschuuren, Laura Weerwag
Auteur: Irene J.M. Muller-Schoof
Auteur: N. Benkirane, V. Quirijns, R. Baudoin, L. Slotbook, C. de Bot & I. Muller-Schoof
Verslagen
Samenvatting van de aanvraag
Systematisch en duurzaam leren en verbeteren is een van de speerpunten van het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg. Hierbij is het doel de kwaliteit van zorg continu te blijven monitoren en verbeteren. Uitgangspunt is dat zorgmedewerkers gestimuleerd worden eigenaar te zijn binnen deze cyclus van kwaliteitsverbetering en dat de cliënt het vertrekpunt is; het leren en verbeteren draagt bij aan mensgerichte, veilige zorg en aan een verbetering van de kwaliteit van leven van ouderen. De Academische Werkplaats Ouderen (AWO) van Tranzo, een structurele samenwerking tussen Tilburg University en elf organisaties in de ouderenzorg, draagt met wetenschappelijk onderzoek bij aan kennisontwikkeling en -deling op het gebied van mensgerichte ouderenzorg. Binnen de AWO is sprake van een gelijkwaardige samenwerking tussen onderzoek en zorgpraktijk. Theoretische kennis verworven binnen promotieonderzoek maken we bruikbaar voor en met de zorgpraktijk tijdens korter durende praktijkvertalingsprojecten. De AWO heeft als lerend netwerk de ambitie om de kwaliteit van mensgerichte ouderenzorg te optimaliseren. Dit willen we doen door evidence-based werken door verpleegkundigen en verzorgenden in het verpleeghuis te stimuleren en onderzoeksbevindingen structureel te implementeren in de zorgpraktijk. Scholing is hierbij een onmisbare schakel. Idealiter worden verpleegkundigen en verzorgenden als onderdeel van dit leren in staat gesteld de zorg die zij leveren te monitoren en bij te sturen indien nodig. Dit project wil daar op de volgende manieren aan bijdragen. In de eerste fase van het project ontwikkelen we in co-creatie met de zorgpraktijk en het mbo en hbo onderwijs twee leermethodieken voor (aankomende) verpleegkundigen en verzorgenden werkzaam in de verpleeghuiszorg. De twee leerthema’s die centraal zullen staan zijn gebaseerd op eerder onderzoek dat plaatsvond binnen de AWO en zijn ‘het verhaal als kwaliteitsinstrument’ en een evaluatietool voor onder andere de geriatrische revalidatiezorg. Binnen deze ontwikkelfase zal onderzocht worden wat belemmerende en faciliterende factoren voor leren door (aankomende) verpleegkundigen en verzorgenden zijn. Tevens zal een team, bestaande uit zorgmedewerkers, docenten en onderwijsontwikkelaars zal intensief samenwerken bij de ontwikkeling van de lesmaterialen die tijdens deze ontwikkelfase zullen worden uitgetest door de gebruikers. Binnen de eerste fase van het project ontwikkelen we ook een feedbackmechanisme waarmee we de kwaliteit van (mensgerichte) ouderenzorg inzichtelijk willen maken. Relevante registratiedata worden geselecteerd aan de hand van systematisch literatuuronderzoek, Delphi-onderzoek en focusgroepen met diverse stakeholders. In focusgroepen met ouderen brengen we met behulp van een creatieve onderzoekstool in beeld wat mensgerichte zorg voor hen betekent. Het feedbackmechanisme maakt onderdeel uit van de leermethodieken en geeft (aankomende) verpleegkundigen en verzorgenden inzicht in wat het leren oplevert. In de tweede fase van het project implementeren en evalueren we de leermethodieken; zowel het effect van de leermethodieken op de kwaliteit van (mensgerichte) ouderenzorg wordt geëvalueerd als het proces van leren en verbeteren. We gebruiken hiervoor een pre-post design waaraan een representatieve groep (aankomende) verpleegkundigen en verzorgenden zal deelnemen. Data over kennis en vaardigheden worden verzameld met vragenlijsten. (Geanonimiseerde) registratiedata voor het feedbackmechanisme extraheren we uit cliëntendossiers. Een ‘Realist Evaluation’ methode zal gebruikt worden om het proces van leren en verbeteren te evalueren; in heterogene focusgroepen met zorgmedewerkers, onderwijsontwikkelaars, docenten en studenten gaan we na of, hoe, voor wie en onder welke omstandigheden de ontwikkelde leermethodieken bijdragen aan mensgerichte ouderenzorg. Het project wordt gecoördineerd vanuit Tranzo, Tilburg University en de intentie is om binnen het project tenminste één promotietraject te laten plaatsvinden, bij voorkeur iemand die deels werkzaam is in de zorgpraktijk of het onderwijs. In lijn met de huidige werkwijze van de AWO vindt binnen dit project een gelijkwaardige samenwerking plaats tussen zorgpraktijk, onderwijs en onderzoek. Het project levert twee leermethodieken op die direct implementeerbaar zijn binnen het regulier mbo en hbo onderwijs en als bij- en nascholing voor verpleegkundigen en verzorgenden. Ook levert het project een feedbackmechanisme op dat zij kunnen blijven gebruiken om te leren en verbeteren op het gebied van mensgerichte ouderenzorg. Daarnaast zal het project de kennisinfrastructuur en samenwerkingsverbanden tussen zorgpraktijk, onderwijs en onderzoek versterken. Een medewerker onderwijsontwikkeling werkzaam binnen de AWO krijgt een adviesrol binnen het project waardoor de kennis, inzichten en methodieken die het project opleveren ook toegepast kunnen worden bij de ontwikkeling van toekomstige leermethodieken.