Mobiele menu

Inzicht in kwaliteitsindicatoren en handvatten voor verbetering

Projectomschrijving

Uit interviews met diverse partijen in de zorg zijn een aantal knelpunten bij het meten van de kwaliteit van zorg naar voren gekomen. Zij gaven onder andere aan dat kwaliteitsmetingen administratieve lasten en kosten meebrengen voor ziekenhuizen en uitvragende instanties. Ook ervaren zij overlap tussen variabelen die door verschillende instanties worden uitgevraagd.

Doel en werkwijze

Op basis van deze knelpunten hebben we 2 zeer praktische verbetermogelijkheden voor het stroomlijnen van kwaliteitsinformatie uitgewerkt, namelijk:

  • het beperken van de uitvraag van identieke variabelen door verschillende instanties (dubbele uitvraag)
  • het gebruik van bestaande databronnen die voortkomen uit het primaire zorgproces voor het meten van variabelen

Resultaten

Voor 5 aandoeningen hebben we geanalyseerd wat het verbeterpotentieel van deze verbetermogelijkheden is. Deze analyses laten zien dat een reductie van de administratieve lasten ten gevolge van het verminderen van de dubbele uitvraag (gemiddeld 3%, 0-6%) relatief beperkt is. Het gebruik van bestaande databronnen die voortkomen uit het primaire zorgproces (bijvoorbeeld declaraties) biedt een grotere potentie voor het verminderen van de administratieve lasten. Gemiddeld 19% (9-37%) van de variabelen blijkt te kunnen worden berekend op basis van bestaande data. Het hergebruik van bestaande databronnen levert ook methodologische voordelen op, waardoor de onderlinge vergelijkbaarheid van de uitkomsten toeneemt.

Tekst onder kop Transparantie

Tijdens het ‘jaar van de transparantie’ heeft het ministerie van VWS ingezet op meer en betere informatie over de kwaliteit en kosten van de zorg. In totaal financierden wij 15 projecten om te komen tot betere instrumenten voor het verbeteren van de kwaliteit van zorg en bruikbare kennis ter ondersteuning van het Zorginstituut. Dit project is daar één van.

> Bekijk de andere projecten

De mediabron waarnaar verwezen wordt ontbreekt en moet opnieuw ingevoegd worden.

Producten

Titel: Inzicht in uitgevraagde variabelen voor kwaliteitsmetingen en handvatten voor verbetering
Auteur: Ikkersheim, David Wittgen, Hanneke Thijssing, Leonie

Verslagen


Eindverslag

Het meten en transparant maken van de kwaliteit van zorg kan patiënten helpen om betere keuzes te maken tussen zorgaanbieders. Om de kwaliteit van zorg inzichtelijk te maken lopen op dit moment diverse kwaliteitsmetingen op basis van variabelen die worden uitgevraagd bij ziekenhuizen. Ziekenhuizen hebben echter aangegeven dat zij een aanzienlijke registratielast ervaren omdat zij voor verschillende kwaliteitsmetingen variabelen moeten registreren. Wat de totale registratielast voor ziekenhuis is onhelder, er ontbreekt namelijk een overzicht van de uitgevraagde variabelen. Daarnaast is het nog onduidelijk wat het potentieel is van verbetermogelijkheden zoals het verminderen van dubbele uitvraag of het gebruik van bestaande databronnen.

Het doel van dit onderzoek is daarom het doen van aanbevelingen over waar winst te behalen is met het afstemmen en harmoniseren van de uitvraag van kwaliteitsgegevens. Hiertoe hebben we een overzicht gemaakt van de variabelen die worden uitgevraagd in de ziekenhuiszorg met als doel het meten van kwaliteit van zorg. Dit is gedaan op basis van deskresearch en een informatie uitvraag bij mogelijk uitvragende partijen van kwaliteitsmetingen. Op basis van interviews met verschillende partijen in de zorg, een internationale vergelijking en focusgroepen zijn daarnaast verbetermogelijkheden geformuleerd. Het potentieel van het verminderen van dubbele uitvraag en het gebruik van bestaande databronnen hebben we met behulp van analyses op het overzicht met variabelen in kaart gebracht.

Samenvatting van de aanvraag

De transparantie over kwaliteit van zorg wordt belemmerd door een aantal factoren. Een belangrijke factor is de grote hoeveelheid aan kwaliteitsindicatoren die worden uitgevraagd/verzameld en de verscheidenheid aan definities. Naast de hoeveelheid aan indicatoren is er ook een gebrek aan overeenstemming over de gehanteerde definities van de indicatoren. Het doel van dit project is “Aanbevelingen doen over waar winst te behalen is met het afstemmen en harmoniseren van de uitvraag van kwaliteitsgegevens”. Om de doelstelling van het onderzoek te bereiken (aanbevelingen doen over waar winst te behalen is met het afstemmen en harmoniseren van de uitvraag van kwaliteitsgegevens), stellen we een onderzoek voor waarbij we: 1. Een online interactief tool ontwikkelen en opleveren, met daarin per indicator een overzicht van de uitvraag aan kwaliteitsgegevens door diverse partijen dat is opgesteld op basis van deskresearch, uitvraag (online) en focusgroepen; 2. Een rapportage verbetermogelijkheden voor de kwaliteitsgegevens uitvraag ophalen door een internationaal vergelijkende studie, data analyse en door bijeenkomsten met het veld. In deze rapportage maken we ook een inschatting hoeveel mensen en middelen zijn gemoeid met het verzamelen van de kwaliteitsinformatie. Inzicht in indicatoren: Online interactieve tool We stellen voor om systematisch gegevens te verzamelen over welke indicatoren uitgevraagd worden. We doen dit als volgt: a) We starten met eigen desk research op onze eigen database en online materiaal over de indicatoren die nu uitgevraagd worden. Op basis hiervan stellen we een concept overzicht op van welke instanties welke indicatoren (incl. exacte definities) uitvragen. (b)Vervolgens benaderen we de NVZ, NFU en ZKN, plus een vijftal ziekenhuizen uit ons eigen netwerk met de vraag om de concept lijst te toetsen en vragen we om aanvullingen. Door ziekenhuizen te vragen naar de uitvragende partijen, verkrijgen we een compleet beeld van de uitvragende instanties. (c)Aansluitend benaderen we de uitvragende instanties (voor zover nog niet in ons bezit op basis van ons desk research) om op gestructureerde wijze (via een online survey) informatie aan te leveren over welke indicatoren zij opvragen bij ziekenhuizen. Deze overzichten analyseren we en vergelijken we. Ook vullen we deze overzichten aan, met de overzichten van indicatoren die we reeds tot onze beschikking hebben en die beschikbaar zien via onder andere NVZ en NICTIZ. d)Vervolgens synthetiseren we deze indicatoren in de online tool en leggen we deze aan het veld voor bij de tweede focusgroepen. Rapportage verbetermogelijkheden Belangrijke elementen bij het creëren van verbetermogelijkheden vinden wij dat de oplossingen praktisch, realistisch en vooruitstrevend zijn. De verbetermogelijkheden voor de uitvraag van kwaliteitsgegevens brengen we in kaart door: a)Analyse mogelijkheden verminderen en verbeteren van het aantal (nieuwe) indicatoren. b)Een internationaal vergelijkende studie, om zo ideeen op te doen en best practices inzichtelijk te maken. c)Analyse gebruik beschikbare datasets voor indicatoren. Analyse waarin we kijken of gegevens voor indicatoren eenvoudig vanuit reeds beschikbare financiële en medische administratieve databases gehaald kunnen worden. d)Analyse van macro data governance. Hierbij kijken we naar de mogelijkheid om een meer afgestemd proces op te zetten, bijvoorbeeld door het organiseren van een jaarlijks proces van agendazetting op landelijk niveau. We raadplegen hierbij ook de informatieberaadgroep die momenteel functioneert onder voorzitterschap van VWS om te bezien welke ‘lessons learned’ we daar kunnen ophalen. e)Bijeenkomsten met het veld. In plaats van enkel een theoretische analyse, is het van belang dat de oplossingsrichtingen goed aansluiten bij de praktijk. Tijdens deze bijeenkomsten maken we ook een inschatting hoeveel mensen en middelen zijn gemoeid met het verzamelen van de kwaliteitsinformatie. Tot slot: Kennisoverdracht vormt een belangrijke succesfactor van dit onderzoek. Alleen door de opgedane kennis in dit onderzoek te delen met het veld wordt voor alle partijen inzichtelijk (1) wat de daadwerkelijke gevolgen zijn van de huidige inrichting van kwaliteitsuitvragen en (2) hoe dit verbeterd kan worden. We doen dit door: •tijdens dit onderzoek niet alleen een rapportage, maar ook een online tool op te leveren waarin een overzicht van alle indicatoren (met daarbij behorende definities, in- en exclusie criteria, etc.) in samenspraak met veld wordt opgesteld. •gedurende het onderzoek het veld te betrekken bij het onderzoek in de vorm van focusgroepen. •de online tool die we ontwikkelen en opleveren om de kwaliteitsindicatoren op een systematische wijze te ordenen wordt overgedragen aan Zonmw. •in de laatste fase van het onderzoek stellen we voor om een slotconferentie te organiseren, waarbij we de bevindingen vanuit de rapportage delen met het veld.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
516022512
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2015
2016
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. H. Wittgen
Verantwoordelijke organisatie:
KPMG