Safety-II en veiligheidsergonomie

In het programma Tijd voor Verbinding: de volgende stap voor patiëntveiligheid in ziekenhuizen is pijler 3 gericht op het onderwerp Safety-II en veiligheidsergonomie. Hoewel Safety-II vrij uitvoerig theoretisch is beschreven, staat de vertaling naar de klinische praktijk nog in de kinderschoenen.

Reflectiemethoden Safety-II

Een belangrijke conclusie van de Safety-II-onderzoeken is dat er gestructureerde ingebouwde reflectiemomenten nodig zijn om te werken aan patiëntveiligheid. Maar hoe pak je dat aan? In een videoreeks nemen we u mee in verschillende reflectiemethoden.

> Bekijk de videoreeks

Aanleiding

Uitgangspunt bij Safety-II is dat patiëntveiligheid wordt vergroot door te focussen op aanpassingsvermogen en veerkracht (resilience) van professionals in de context waarin zij werken. Bij Safety-II wordt veiligheid vanuit een positieve benadering onderzocht, in haar AANwezigheid van veiligheid, in plaats van onderzoek uitsluitend naar wat niet goed gaat, ofwel AFwezigheid van veiligheid. Dat wat dagelijks goed gaat wordt zichtbaar gemaakt en verbeterd; daarvan wordt geleerd en dit wordt verder ondersteund en verspreid.

Doel

Het doel van het programma Safety-II en veiligheidsergonomie is om te onderzoeken of de principes van Safety-II ook werken in de praktijk van de ziekenhuiszorg in Nederland en of ze ook een bijdrage leveren aan veiligere zorg voor patiënten. Het gaat om een lerend programma als onderdeel van het totale programma ‘Tijd voor verbinding’, waardoor een beweging op gang wordt gebracht die de borging van de aanpak verder in de praktijk zal verankeren.

5 elementen

Het programma loopt t/m 2023 en omvat 5 elementen:

  1. We lieten een kennissynthese opstellen die focus en prioritering aanbrengt (januari 2020).
  2. Vervolgens vond een subsidieronde met lerende trajecten plaats in de vorm van (actie)onderzoeken (2020/2021). Deze 11 onderzoeken zijn gestart in 2021 en inmiddels afgerond.
  3. Deze trajecten worden geëvalueerd.
  4. De werkzame elementen hebben we in februari 2022 in een tweede subsidieronde uitgezet in het veld. De 12 onderzoeken zijn begin 2023 gestart.
  5. Na evaluatie van de opbrengsten van de 2e subsidieronde ontstaat inzicht in de werkzame elementen van Safety-II. Dit brengt een beweging opgang die kennis verspreidt.

Samenwerking

We werken nauw samen met het landelijke programma Tijd voor Verbinding: de volgende stap voor patiëntveiligheid in ziekenhuizen.

Programmacommissie

Per subsidieronde wordt een afweging gemaakt wie onderdeel is van de beoordelingscommissie.

Voorzitter

Dr. L. (Loes) Pijnenborg

Leden

Drs. S. (Sander) Hermsen
Prof. dr. I.P. (Ian) Leistikow
Dr. M.J.A. (Marjolein) Tasche 
Dr. ir. B. (Bram) Verhees
P. (Peter) Vink, MSc
Dr. M.S. (Marit) de Vos
Prof. dr. T. (Theo) van Achterberg
Dr. I. (Irene) Grossmann

Waarnemer

G.B. (Georgette) Mentink-Kleis, ministerie van VWS

Secretaris

Drs. S.M. (Simone) Schellekens

Kenmerken

Status:
Afgerond
Budget:
€ 4.000.000
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
Vervolg op programma:
Patiëntveiligheid

Simone Schellekens

Senior programmamanager
safety [at] zonmw.nl

Bobby Otto

Programmasecretaris
safety [at] zonmw.nl

Yael Stein

Coördinerend clusterassistent
safety [at] zonmw.nl