Bereiken van kwetsbare ouderen met behulp van een maatschappelijk steunsysteem gebaseerd op buren, vrijwilligers en mantelzorgers, waarbij WonenPlus de rol heeft van initiator, ontwikkelaar, organisator en achtervang (werktitel: Lang Leve Thuis)
Projectomschrijving
Langer zelfstandig thuis
Veranderingen op het gebied van wonen, welzijn en zorg zorgen ervoor dat vaker een beroep wordt gedaan op zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid van ouderen. Ook wordt vaak gerekend op informele zorg, bijvoorbeeld van de buren. Maar er zijn ook ouderen met een klein sociaal netwerk en weinig contact. De organisatie WonenPlus biedt ouderen daarom ondersteuning en praktische diensten als hulp bij boodschappen. Ouderen moeten alleen zelf bij de organisatie aankloppen. Daardoor bereikt WonenPlus de meest kwetsbare ouderen niet.
Doel
Het doel van dit project is ook kwetsbare ouderen te bereiken met zorg en ondersteuning door deze actief aan te bieden.
Werkwijze
De projectgroep probeert de meest kwetsbare ouderen in beeld te krijgen via vrijwilligers of netwerkorganisaties. Ook zoekt zij vrijwilligers en buren die contact kunnen leggen en onderhouden met de ouderen.
Doelgroep
Ouderen met chronische gezondheidsproblemen, laag inkomen en geen of beperkt contact in de buurt.
Producten
Auteur: P. Groot, KIZ, Tijdschrift over kwaliteit en veiligheid in zorg, december 2010
Magazine: Kwaliteit in Zorg
Verslagen
Eindverslag
Van 1 augustus 2010 tot 1 augustus 2013 heeft de stichting WonenPlus Noord-Holland met haar netwerk in de regio Noordholland Noord en Zaanstreek Waterland het project Lang Leve Thuis uitgevoerd. Het doel van dit project was het bereiken van 2.000 kwetsbare ouderen en hen via burennetwerken diensten aan te bieden om langer zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen. Dit implementatieproject werd gevolgd via een evaluatiestudie door VUMC/EMGO+.
Er zijn bij aanvang van het project 2615 mensen aangeschreven voor de interventiegroep, daarvan hebben 993 mensen zich bereid verklaard deel te nemen, er zijn bij de T0 meting 994 lijsten binnengekomen, waarvan er 967 bruikbaar waren. In de controlegroep zijn er 2411 mensen aangeschreven en hebben er 825 deelgenomen. Dat brengt het totaal van ouderen in de evaluatiestudie op 1792. Daarnaast zijn met deze methodiek vele andere ouderen bereikt, die echter niet hebben deelgenomen aan de studie.
Als belangrijkste resultaat willen we noemen dat het mogelijk is gebleken kwetsbare burgers te bereiken en hen structureel persoonlijk te ondersteunen met behulp van vrijwilligers. Gebleken is dat er voldoende goede vrijwilligers zijn te vinden voor deze nieuwe en intensievere werkwijze. Gebleken is ook dat kwetsbare ouderen zijn te bereiken. Daarbij de kanttekening dat kwetsbaarheid een lastig begrip is. De algemene conclusie kan zijn dat WonenPlus met incidentele praktische diensten vooral de mensen bereikt die nog de regie helemaal zelf in handen hebben. En dat de structurele persoonlijke ondersteuning zoals bij Lang Leve Thuis vooral belangrijk is voor mensen met een beperkt netwerk. Echter, kwetsbaarheid en eenzaamheid zijn persoonlijk, afhankelijk van situaties en van het moment. Vandaag lijk je onkwetsbaar, morgen kun je kwetsbaar zijn: de partner belandt in het ziekenhuis, de handige buurman verhuist, de zorgzame dochter krijgt een fulltime baan aan de andere kant van het land, enz. Lang Leve Thuis heeft ons geleerd dat het belangrijk is om bekend te zijn bij en contact te hebben met alle ouderen, chronisch zieken en mensen met beperkingen zodat op het moment dat er hulpvragen zijn, het netwerk afbrokkelt, en/of de kwetsbaarheid toeneemt, mensen dan weten dat WonenPlus helpt.
Het hoge percentage kwetsbare deelnemers in zowel de interventie- als de controlegroep geeft aan dat kwetsbare ouderen bereikt kunnen worden met deze methode.
a. Binnen Lang Leve Thuis is er gebruik gemaakt van een brede range aan dienstverleningen. Tijdens de huisbezoeken werden de wensen van de interventiegroep in kaart gebracht en bleken er nogal wat ‘klusjes’ te liggen. Andere diensten waar veel gebruik van werd gemaakt zijn telefooncirkels, huisbezoeken en ontmoetingsactiviteiten/sociale activiteiten
b. Het sociale steunnetwerk van de kwetsbare oudere is niet verder verminderd en vaak zelfs uitgebreid. Vrijwilligers zijn ook in veel gevallen een rol gaan vervullen in dat steunnetwerk. Of het gevoel van sociaal isolement en eenzaamheid bij de kwetsbare ouderen is verbeterd, zal blijken uit de onderzoeksresultaten. Op basis van de vele verhalen van vrijwilligers en klanten kan worden aangenomen dat Lang Leve Thuis daar een positief effect op heeft gehad. De ervaren kwaliteit van leven van de kwetsbare ouderen heeft volgens ons veel te maken met de mate van kwetsbaarheid, maar vooral met persoonlijke omstandigheden en karaktertrekken. Is het glas halfleeg of halfvol? ?
Onze ervaring met Lang Leve Thuis is dat we vooral veel kunnen betekenen voor mensen in de preventieve fase, daar waar de zorg nog niet het leven bepaalt, daar waar mensen nog in staat zijn om nieuwe contacten aan te gaan.