Mobiele menu

Optimalisatie van de zorg voor verpleeghuisbewoners met pijn

Projectomschrijving

Samenvatting na afronding

De pijnbehandeling van veel verpleeghuisbewoners is niet optimaal. Inmiddels is het aantal tijdelijke verpleeghuisbewoners sterk gegroeid en is een goede overdracht van pijnbehandeling naar de huisarts van belang.

Onderzoek

Binnen dit project zijn twee verpleeghuizen ondersteund om beter volgens de multidisciplinaire richtlijn Pijn te werken. Hiervoor werd per verpleeghuis beleid op maat gemaakt waarbij het opgerichte pijnteam een centrale rol had. Zij werden ondersteund met farmacotherapeutisch overleg (FTO), met feedback over voorschrijfgedrag, een e-learning voor V&V en een cliëntenfolder.

Resultaten

Uit interviews en dossieronderzoek kwam naar voren dat pijn-meetinstrumenten vaker worden gebruikt, niet-medicamenteuze behandeling vaker wordt ingezet en pijn nu een standaard onderwerp is tijdens het multidisciplinair overleg.
Voor andere verpleeghuizen is een implementatietoolkit ontwikkeld. Twee EPD-leveranciers werken aan het integreren van een sjabloon voor overdracht van de (pijn)behandeling naar huisartsen.
 

Samenvatting bij start

Onnodig veel verpleeghuisbewoners krijgen geen optimale pijnbehandeling door te weinig, te veel of verkeerde pijnmedicatie of een ongeschikte niet-medicamenteuze behandeling. Verkeerde pijnbehandeling van kwetsbare ouderen is zeer ongewenst en kan leiden tot onnodige bijwerkingen, vermijdbare geneesmiddel-gerelateerde ziekenhuisopnames en toename van kosten. Tijdelijk verblijf in het verpleeghuis, zoals voor geriatrische revalidatie, komt steeds vaker voor en vraagt om goede overdracht naar de eerste lijn.

Dit project heeft tot doel het verbeteren van de pijnbehandeling bij verpleeghuisbewoners en de overdracht aan de eerste lijn. Om dit te bereiken wordt er een ‘implementatietoolbox’ ontwikkeld met een implementatiehandreiking, patiëntenvoorlichtingsmateriaal en werk- en scholingsmaterialen voor medewerkers, en een gestandaardiseerde overdracht naar de eerste lijn.

Werkwijze

Pijnteams in twee verpleeghuizen ontwikkelen een zorgprogramma pijn en gestandaardiseerde overdracht naar de eerste lijn conform de richtlijn Pijn bij kwetsbare ouderen. Door het verzamelen van gegevens over pijnmedicatie en ervaringen over pijn(behandeling) bij bewoners/familie, (para)medici en verplegend personeel ontwikkelt elk verpleeghuis een lokaal implementatieplan en voert deze uit. De implementatietoolbox wordt ontwikkeld en aangepast aan de hand van ervaringen in de twee verpleeghuizen.
 

Producten

Titel: Handleiding Implementatie Module richtlijn Pijn herkenning en behandeling van pijn bij kwetsbare ouderen
Auteur: IVM en Verenso
Titel: Pijn lijden? Niet nodig, er is bijna altijd iets aan te doen
Auteur: Instituut Verantwoord Medicijngebruik
Titel: FTO-module Pijn bij kwetsbare ouderen
Auteur: M.van Dalfsen
Titel: Sjabloon ontslagbrief
Auteur: IVM
Titel: Beleid Pijn in beeld en behandeld
Auteur: Thebe
Link: https://www.verenso.nl/richtlijnen-en-praktijkvoering/richtlijnendatabase/pijn
Titel: Beleid Pijnzorg ZGV
Auteur: Zonnehuisgroep Vlaardingen
Link: https://www.verenso.nl/richtlijnen-en-praktijkvoering/richtlijnendatabase/pijn
Titel: Pijn lijden? Niet nodig, er is bijna altijd iets aan te doen
Auteur: IVM
Titel: Pijnproject voor ouderen
Auteur: Zonnehuisgroep Vlaardingen
Titel: Pijn bij kwetsbare ouderen
Auteur: IVM
Link: https://www.verenso.nl/nieuws/implementatietraject-richtlijn-pijn
Titel: Klinische les voor verzorgenden
Auteur: Verenso
Titel: Implementation of the Multidisciplinary Guideline on Chronic Pain in Vulnerable Nursing Home Residents to Improve Recognition and Treatment: A Qualitative Process Evaluation
Auteur: Lizanne E. van den Akker, Margot W. M. de Waal, Paul J. E. M. Geels, Else Poot and Wilco P. Achterberg
Magazine: Healthcare van MDPI

Verslagen


Eindverslag

Onnodig veel verpleeghuisbewoners krijgen geen optimale pijnbehandeling. De multidisciplinaire richtlijn Pijn van Verenso biedt handvatten voor verpleeghuizen om dit te verbeteren. Na het verschijnen van de richtlijn het aantal mensen dat tijdelijk in een verpleeghuis woont sterk gegroeid. Voor deze mensen is een goede overdracht van hun (pijn)behandeling naar de huisarts van belang. Het doel van dit project was om twee verpleeghuizen te helpen beter volgens de richtlijn te werken en samen met hen materialen te maken voor andere verpleeghuizen die de behandeling van pijn willen verbeteren. Om volgens de richtlijn te werken, werd per huis beleid op maat gemaakt. Hierin had een pijnteam een centrale rol. Zij werden ondersteund met (materiaal voor het) farmacotherapeutisch overleg (FTO) waarin feedback over voorschrijfgedrag werd gegeven. Daarnaast was er een e-learning voor V&V en een folder voor cliënten. Uit interviews en dossieronderzoek kwam naar voren, dat pijn-meetinstrumenten vaker worden gebruikt, niet-medicamenteuze behandelingen vaker worden ingezet en pijn nu een standaard onderwerp is tijdens de multidisciplinaire overleggen. Voor andere verpleeghuizen is er een toolbox met verschillende materialen om hen te helpen de pijnbehandeling te verbeteren. Twee softwarebedrijven werken aan het integreren van een sjabloon voor een betere overdracht van de (pijn)behandeling naar huisartsen.

Samenvatting van de aanvraag

Doel van dit project is het verbeteren van de pijnbehandeling bij verpleeghuisbewoners en van de overdracht daarover naar de eerste lijn. Onnodig veel verpleeghuisbewoners krijgen geen optimale pijnbehandeling door te weinig, te veel of verkeerde pijnmedicatie of een ongeschikte niet-medicamenteuze behandeling. Verkeerde pijnbehandeling van kwetsbare ouderen is zeer ongewenst en kan leiden tot onnodige bijwerkingen, vermijdbare geneesmiddel-gerelateerde ziekenhuisopnames en toename van kosten. Tijdelijk verblijf in het verpleeghuis, zoals voor geriatrische revalidatie, komt steeds vaker voor en vraagt om goede overdracht naar de eerste lijn. Dit project gaat in twee verpleeghuizen een multidisciplinair pijnteam opzetten zoals aanbevolen in de multidisciplinaire richtlijn (MDR) ‘Herkenning en behandeling van pijn bij kwetsbare ouderen’ (Verenso, 2016). Elk pijnteam inventariseert ervaringen over pijn(behandeling) bij bewoners/familie, (para)medici en verplegend personeel. Daarnaast verzamelen we gegevens over pijnmedicatie. Vervolgens formuleren we een implementatieaanpak met haalbare streefwaarden met verbeterdoelen per doelgroep passend bij de lokale situatie. Het IVM ontwikkelt een ‘toolbox’ met voorlichtingsmateriaal voor bewoners/familieleden, werk- en scholingsmaterialen voor verpleegkundigen en verzorgenden, artsen, apotheker(s). De verpleeghuizen ontwikkelen elk een zorgprogramma pijn en een gestandaardiseerde werkwijze voor de (farmaco)therapeutische overdracht naar de 1e lijn op het niveau van de arts, apotheker en betrokken paramedici. Op een methodische wijze verzamelt het LUMC gegevens over inzet van en ervaring met onze interventies, om tot een toolbox te komen waarmee ook andere verpleeghuizen de pijnbehandeling en overdracht kunnen verbeteren. Verenso zorgt voor de projectleiding en organiseert i.s.m. het IVM dat de 'toolbox' na afloop met een implementatiehandreiking beschikbaar komt voor alle verpleeghuizen in Nederland.

Kenmerken

Projectnummer:
848023003
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2018
2020
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Drs. E.P. Poot
Verantwoordelijke organisatie:
Verenso