Chronotherapy with aspirin for reduction of cardiovascular disease (TImE ASPIRIN)
Projectomschrijving
Kan het op een ander tijdstip innemen van aspirine de kans op terugkeer van hart- en vaatziekte verlagen? Aspirine wordt door miljoenen mensen wereldwijd dagelijks gebruikt om hart- en vaatziekten te voorkomen. Aspirine remt het samenklonteren van bloedplaatjes, die het meest actief zijn in de ochtend. Het risico op hart- en vaatziekten is ’s ochtends ook het hoogst.
De meerderheid van de patiënten neemt aspirine 's ochtends in, terwijl het mogelijk gunstiger is om het ’s avonds te nemen. Dan wordt de klonterneiging tijdens de ochtenduren namelijk beter geremd. Maar we weten nog niet of avondinname van aspirine daadwerkelijk de kans op terugkeer van hart- en vaatziekten verlaagt. Ook weten we nog niet of avondinname niet meer bijwerkingen veroorzaakt.
Verwacht resultaat
De TIME ASPIRIN studie volgt vier jaar lang vierduizend aspirinegebruikers. De helft neemt ‘s avonds aspirine in en de helft ’s ochtends. Het onderzoek draagt zo bij aan een beter onderbouwd advies over het innametijdstip van aspirine.
Richtlijn
Van de onderzoeksprojecten uit het ZonMw programma Goed Gebruik Geneesmiddelen (GGG) is inzichtelijk gemaakt of zij aansluiten bij de richtlijnen en/of modules in de FMS Richtlijnendatabase. Dit onderzoek sluit aan op de volgende richtlijn in de FMS Richtlijnendatabase.
Producten
Auteur: Tobias Bonten
Auteur: Marleen Buurma , Jeske J K van Diemen , Abel Thijs , Mattijs E Numans , Tobias N Bonten
Magazine: Front Cardiovasc Med
Auteur: M. Buurma, M. Madsen, J.J.K. van Diemen, W.W. Fuijkschot, J.M. Snabel, M. C. Morrison, R. Kleeman, A. van der Bom, A. Thijs, T.N. Bonten
Auteur: J.J.K. van Diemen, M. Buurma, W.W. Fuijkschot, Y.M. Smulders, T.N. Bonten, A. Thijs
Verslagen
Eindverslag
De TimeAspirin trial is van start gegaan met includeren van deelnemers op 1 juni 2019. De planning was om in totaal 5800 patiënten die aspirine gebruiken in een medicatierol te includeren en te en randomiseren naar ochtend of avond inname.
Tijdens het project hebben de onderzoekers alle beschikbare bewijs voor avond-inname van aspirine opgeteld. Ook hieruit blijkt dat avond-inname mogelijk effectiever is om hart- en vaatziekten te voorkomen (Buurma M, et al. Front Cardiovasc Med 2019)
Tevens kwam uit bloedonderzoek naar voren dat 1) bloedplaatjes beter worden geremd met avond inname van aspirine (JJK van Diemen et al, Platelets. 2021) en 2) ook bepaalde ontstekingswaarden (P-selectin, ICAM-1, VCAM-1 and TGFb1) bleken te verbeteren (M Buurma, 2022 nog ongepubliceerd werk), waardoor het ’s avonds innemen van aspirine nog beter zou kunnen beschermen ter preventie van hart- en vaatziekten.
Helaas is de inclusie van deelnemers vertraagd door de corona pandemie en is de studie gestaakt in maart 2022. In totaal zijn er 223 deelnemers in 49 apotheken geïncludeerd in dit onderzoek.
Samenvatting van de aanvraag
Research question What is the effect of bedtime aspirin on the risk of recurrent cardiovascular events compared with morning aspirin in patients taking aspirin for prevention of cardiovascular disease (CVD)? Hypothesis Despite improved medical therapy, still 27,000 patients develop recurrent CVD in the Netherlands each year. The risk of CVD is the highest during the morning hours (6-12 AM). Surprisingly, no interventions have been developed to reduce the excess of cardiovascular events during morning hours. Aspirin is the cornerstone of CVD treatment and bedtime intake of aspirin (chronotherapy) has been shown to reduce morning activity of platelets, which play a key role in CVD events. So, aspirin intake at bedtime might be a simple and novel strategy to reduce recurrent CVD events. Study design Parallel double blinded randomized clinical trial. Study population Patients using low-dose (80-100mg) aspirin for prevention of CVD on a daily basis from a multidose drug dispensing unit. Intervention Randomization for: (1) morning aspirin + evening placebo (2) morning placebo + evening aspirin Outcome measures - Primary outcome: major adverse cardiovascular events. - Secondary outcomes: (1) Time of the day of primary outcome (2) Severe or moderate bleeding events (3) Side-effects (4) platelet function during 24-hours (5) Cost-effectiveness Sample size/analysis With a recurrence rate of 7% per year and a reduction of 20% of the primary endpoint, we need to include 4,000 patients in total.