Mobiele menu

Ontwikkeling e-cursus 'ethische dilemma's in de GGZ voor asielzoekers'

Projectomschrijving

Samenvatting na afronding

De Johannes Wierstichting (JWS) heeft in samenwerking met VUmc een e-cursus ontwikkeld voor zorgverleners in de GGZ voor asielzoekers. Deze e-cursus is gebaseerd op de gelijknamige handreiking die in 2015 is uitgekomen en biedt concrete handvatten in het leren omgaan met ethische dilemma’s in de zorg voor asielzoekers in de GGZ. Verder biedt de e-module specifieke kennis aan over procedures, wet- en regelgeving, protocollen, richtlijnen en gedragscodes in de context van de zorg voor asielzoekers in de GGZ. Er worden drie thema’s (‘Informatie delen’, ‘suïcidaliteit’ en ‘diagnostiek en behandeling’) besproken met ieder een concrete casus met een ethisch dilemma uit de praktijk.

Voor wie?

De e-module richt zich met name op artsen/psychiaters, gespecialiseerde verpleegkundigen en GGZ-psychologen die werken met asielzoekers in de GGZ. Desondanks kan de e-module ook worden gedaan door andere zorgverleners of vrijwilligers die in deze context werken.


Samenvatting bij start

De succesvolle handreiking Ethische dilemma’s in de GGZ voor asielzoekers (2015), ontwikkeld met subsidie van ZonMw door de Johannes Wier Stichting (JWS), krijgt een vervolg in de vorm van een e-cursus.
De e-cursus leert zorgverleners te reflecteren op ethische dilemma’s in de dagelijkse praktijk van GGZ zorg aan asielzoekers. Met behulp van casuïstiek, tekst, videofragmenten en (toets)vragen maken de cursisten zich eigen hoe zij kunnen reflecteren op ethische dilemma’s in praktijksituaties. Naast basiskennis van wettelijke kaders en regels rondom asielzoekers in de GGZ leren zij relevante ethische begrippen en krijgen zij verschillende vormen van morele reflectie aangereikt om die zelf toe te kunnen passen in de praktijk. De cursus sluit af met een toets, waarvoor accreditatiepunten kunnen worden behaald.
In opdracht van JWS en met subsidie van ZonMw ontwikkelt de afdeling medische ethiek van VUMC de e-cursus.
 

Meer informatie

Producten

Titel: Zorg op het scherp van de snede
Auteur: Alies Struijs
Magazine: Podium voor Bio-ethiek
Link: http://www.nvbe.nl
Titel: E-learning cursus ‘ethische dilemma’s in de ggz voor asielzoekers’
Auteur: projectgroep met vertegenwoordiging uit de Johannes Wier Stichting, Amsterdam UMC locatie VUmc, en Universiteit Utrecht en een klankbordgroep met experts van GGZ Centraal, GGZ InGeest, De Gelderse Roos, Phoenix, NVvP, Pharos, Centrum ’45 en GCA.
Link: https://www.johannes-wier.nl/documentatie/e-learning-cursus-ethische-dilemmas

Verslagen


Eindverslag

De Johannes Wierstichting (JWS) heeft in samenwerking met VUmc een e-cursus ontwikkeld voor zorgverleners in de GGZ voor asielzoekers. Deze e-cursus is gebaseerd op de gelijknamige handreiking die in 2015 is uitgekomen en biedt concrete handvatten in het leren omgaan met ethische dilemma’s in de zorg voor asielzoekers in de GGZ. Verder biedt de e-module specifieke kennis aan over procedures, wet- en regelgeving, protocollen, richtlijnen en gedragscodes in de context van de zorg voor asielzoekers in de GGZ. De inhoud van de e-module De e-module is opgebouwd uit 4 delen: basiskennis, thema ‘informatie delen’, thema ‘suïcidaliteit, en thema ‘diagnostiek en behandeling’. In ieder thema staat een concrete casus met een ethisch dilemma uit de praktijk centraal. Via oefenvragen en een eindtoets wordt de kennis van de zorgverlener over ethische dilemma’s en de zorg voor asielzoekers in de GGZ getoetst. Artsen/psychiaters, gespecialiseerde verpleegkundigen of GGZ psychologen kunnen bij het succesvol doorlopen van de-module in aanmerking komen voor nascholingspunten. Wat leert de e-module? In de basiskennis maakt een zorgverlener kennis met algemene onderwerpen die relevant zijn in de context van de zorg voor asielzoekers in de GGZ zoals: de asielprocedure, mensenrechten, de rol van het BMA etc. Daarna doorloopt de zorgverlener de drie bovengenoemde thema’s waarin hij of zij in ieder thema stapsgewijs reflecteert op een ethisch dilemma. De zorgverlener formuleert eerst een eigen ethisch dilemma. Vervolgens gaat hij of zij verder met een vastgesteld dilemma en benoemt o.a. uw eigen waarden en normen in het gegeven dilemma, maar ook die van de asielzoeker en andere (belangrijke) betrokkenen. Tenslotte maakt de zorgverlener een afweging en keuze in het dilemma. Tijdens het maken van de e-module kan de zorgverlener altijd de Kennisbank raadplegen. In de Kennisbank staat informatie over alle onderwerpen die relevant zijn tijdens het doorlopen van de e-module. Voor wie? De e-module richt zich met name op artsen/psychiaters, gespecialiseerde verpleegkundigen, en GGZ psychologen die werken met asielzoekers in de GGZ. Desondanks kan de e-module ook worden gedaan door andere zorgverleners of vrijwilligers die in deze context werken. Of anderen die geïnteresseerd zijn in dit onderwerp.

Samenvatting van de aanvraag

In 2013 - 2015 heeft een projectgroep onder de verantwoordelijkheid van de Johannes Wier Stichting voor Gezondheidszorg een Mensenrechten (JWS) en met financiële steun van ZonMw een handreiking voor ethische dilemma’s in de GGZ voor asielzoekers ontwikkeld. Uit de grote belangstelling voor de handleiding blijkt een grote behoefte te zijn aan ondersteuning in het omgaan met ethische dilemma’s die GGZ professionals tegenkomen in hun dagelijkse praktijk. Om die reden is besloten om een e-cursus te ontwikkelen die zorgverleners in de GGZ voor asielzoekers helpt te reflecteren op ethische dilemma’s waarmee zij in de dagelijkse praktijk worden geconfronteerd. Doel De e-cursus volgt de onderwerpen die in de handreiking ethische dilemma’s in de GGZ voor asielzoekers zijn behandeld en leert te reflecteren op casuïstiek, die in het kwalitatieve onderzoek door respondenten naar voren werd gebracht, door middel van tekst en videofragmenten en daaraan gekoppelde (toets)vragen. De doelstellingen van de e-cursus zijn: De zorgverlener weet hoe hij/zij kan omgaan met en reflecteren op ethische dilemma’s in de praktijksituaties; de zorgverlener heeft basiskennis van wettelijke kaders en regels rondom asielzoekers in de GGZ (zoals ‘asielprocedure’); de zorgverlener kan relevante begrippen op het gebied van ethiek benoemen en toepassen op praktijksituaties uit de GGZ voor asielzoekers, zoals het herkennen van dilemma’s en het benoemen van waarden en normen van betrokken perspectieven in ethische dilemma’s; de zorgverlener heeft kennis van de verschillende vormen van reflectie (waaronder moreel beraad) en weet hoe hij /zij zelf reflectie op beroepsmatige ethische vragen in de GGZ voor asielzoekers moet aanpakken of organiseren. Doelgroep De primaire doelgroep betreft de professionals die betrokken zijn bij de GGZ voor asielzoekers, inclusief de GGZ consulenten werkzaam bij het Gezondheidscentrum Asielzoekers (GC A). Afzender en strategie De informatie over de e-cursus op de website van JWS zal door JWS breed verspreid worden. Daarnaast zal een beroep worden gedaan op leden van de klankbordgroep van dit project, o.a. bestaande uit vertegenwoordigers van de betrokken beroepsgroepen en specialistische centra, d.w.z. KNMG, NIP, GC A, NVvP, Pharos, Trimbos instituut, Centrum ’45, Pro Persona en GGZ Drenthe, om de informatie over de e-cursus via hun eigen kanalen te communiceren. Vernieuwing De e-cursus leert de gebruikers zelf ethische dilemma’s te herkennen, te reflecteren over de waarden en normen die daarbij spelen en keuzes te maken in het (persoonlijk) handelen. Het geleerde is goed in te passen in de dagelijkse praktijk van de GGZ voor asielzoekers en levert op dat zorgverleners ook weten om te gaan met ethische dilemma’s die niet in de handreiking behandeld zijn. Context In de GGZ is de nadruk op productie in de afgelopen jaren steeds groter geworden. Daardoor is er bij onzekerheid over het omgaan met een bepaald ethisch dilemma minder tijd voor collegiaal overleg en consultatie. Het voordeel van de e-cursus is dat deze leert zelfstandig te reflecteren en keuzes te maken tussen verschillende handelingsopties. Daarnaast kan de e-cursus gevolgd worden in de eigen tijd en levert de GGZ professional, indien geaccrediteerd, nascholingspunten op. Evaluatie na afronding project Naast een kwantitatieve evaluatie van het aantal personen die de cursus hebben geopend en die de cursus hebben afgemaakt, zal er ook een kwalitatieve evaluatie plaats vinden door elke vierde persoon die de cursus heeft doorlopen enige vragen voor te leggen die een indruk kunnen geven of de cursus aan de verwachtingen heeft voldaan, of de leerdoelen zijn behaald, of de tijdsinvestering in overeenstemming is met de waarde van de cursus en enige meer cursusspecifieke vragen.

Kenmerken

Projectnummer:
731011002
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2017
2018
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Mr. dr. A.J. Struijs
Verantwoordelijke organisatie:
Johannes Wier Stichting