Mobiele menu

New moral responsibilities assigned to family care? Finding moral balance in changing roles between professionals and family carers

Projectomschrijving

Samenvatting na afronding

In de dagelijkse afstemming van zorg(verantwoordelijkheden) tussen cliënten met niet aangeboren hersenletsel (NAH), hun mantelzorgers en professionals bestaan er vanuit verschillende perspectieven diverse morele vragen over wat goede zorg is en wat een goede taakverdeling is. Deze morele vragen zijn in dit onderzoek per perspectief én in hun onderlinge samenhang in de triade in kaart gebracht.

Om de onderlinge zorgafstemming te optimaliseren is het belangrijk dat de morele vragen tijdig herkend, erkend en openlijk met elkaar besproken worden. In dit project zijn de verschillende morele issues van de betrokkenen in de triade in kaart gebracht. Vervolgens is een drieluik ontwikkeld voor de dagelijkse zorg- en onderwijspraktijk.
Dit drieluik bestaat uit:

  1. centrale narratieven over morele vraagstukken binnen de triade, die zorgen voor een plaatsvervangende ervaring in alle perspectieven van de triade
  2. een overzicht van de inhoudelijke ethische analyses in zowel de narratieven als de overige data
  3. een aangepast stappenplan voor morele reflectie rondom morele vraagstukken als basismateriaal voor zorgprofessionals en studenten

Binnen het project is daarnaast een manier ontwikkeld om de ervaren onderlinge samenwerking en dat wat de verschillende betrokkenen een wenselijke samenwerking vinden, in kaart te brengen: de methode van visualisatie. In die methode worden door middel van blokken neerleggen de huidige en de ideale samenwerking met elkaar in beeld weergegeven. Deze methode zal verder ontwikkeld gaan worden.
 

Samenvatting bij start

In dit onderzoeksproject wordt samen met verschillende betrokkenen op zoek gegaan naar morele vragen die zich voordoen in de samenwerking tussen hulpverleners, mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en hun partners of familieleden. Het gaat daarbij vooral om morele vragen over de samenwerking en verantwoordelijkheden (en veranderingen daarbinnen).

Naast literatuuronderzoek worden mensen met NAH, hun hulpverleners en partners of familieleden geïnterviewd. De in kaart gebrachte morele vragen en dilemma's worden geanalyseerd en vervolgens met de andere betrokkenen in dit onderzoek besproken in verschillende uitwisselingsbijeenkomsten. Tijdens die bijeenkomsten komen ook enkele morele vragen aan de orde volgens verschillende methoden van moreel beraad, om al doende een aangepaste methode te ontwikkelen die in de praktijk gebruikt kan gaan worden als er morele vragen zijn of ontstaan.
Het materiaal dat hieruit volgt kan later onderdeel uitmaken van het onderwijsmateriaal voor hulpverleners in opleiding.

Verslagen


Eindverslag

In de dagelijkse afstemming van zorg(verantwoordelijkheden) tussen cliënten met niet-aangeboren hersenletsel (NAH), hun mantelzorgers en professionals bestaan er vanuit verschillende perspectieven diverse morele vragen over wat goede zorg is en wat een goede taakverdeling is. Deze morele vragen zijn in dit onderzoek per perspectief én in hun oderlinge samenhang in de triade in kaart gebracht. Om de onderlinge zorgafstemming te optimaliseren is het belangrijk dat de morele vragen tijdig herkend, erkend en openlijk met elkaar besproken worden. In dit project zijn de verschillende morele issues van de betrokkenen in de triade in kaart gebracht. Vervolgens is een drieluik ontwikkeld voor de dagelijkse zorg- en onderwijspraktijk. Dit bestaat uit 1) centrale narratieven over morele vraagstukken binnen de triade, die zorgen voor een plaatsvervangende ervaring in alle perspectieven van de triade b2) een overzicht van de inhoudelijke ethische analyses in zowel de narratieven als de overige data, en c3) een aangepaste stappenplan voor morele reflectie rondom morele vraagstukken als basismateriaal voor zorgprofessionals en studenten Binnen het project is daarnaast een manier ontwikkeld om de ervaren onderlinge samenwerking, en dat wat de verschillende betrokkenen een wenselijke samenwerking vinden, in kaart te brengen: de methode van visualisatie. In die methode worden door middel van blokken neerleggen huidige en ideale samenwerking met elkaar in beeld weergegeven. Deze methode zal verder ontwikkeld gaan worden.
Nieuwe taken en verantwoordelijkheden voor mantelzorgers? Het vinden van een evenwicht in veranderende rollen tussen professionals en mantelzorgers. De laatste jaren heeft de overheid meer en meer de nadruk gelegd op hulp en ondersteuning door naasten en vrijwilligers. Als iemand een ondersteuningsvraag heeft, dan wordt er eerst gekeken of het eigen netwerk de vraag kan oppakken. Er wordt alleen professionele hulp ingezet als het eigen netwerk de zorg of ondersteuning niet kan bieden. Naasten nemen taken van professionele zorgverleners over en werken meer en meer samen met professionele zorgverleners. Dit alles geeft een verschuiving van verantwoordelijkheden en taken. Wat doet de persoon met hersenletsel, wat doet de naaste en wat doet de professionele zorgverlener? Wat verwacht een ieder van elkaar en wie draagt waar de verantwoordelijkheid voor? Door de verschuiving van taken, kunnen ook de onderlinge relaties veranderen. De onderlinge rollen kunnen veranderen? Van partner verander je opeens in zorgverlener of ‘cliënt’ die zorg van zijn partner moet accepteren. Wat gebeurt er in de relatie als opeens de partner zorg gaat verlenen in plaats van de professionele zorgverlener? Hoe is dit voor de persoon met hersenletsel en voor de mantelzorger? Wij horen van professionele zorgverleners, mensen met hersenletsel en hun naasten terug dat de verschuiving van taken en verantwoordelijkheden best ingewikkeld is en soms morele vragen en dilemma's oproept. Daarom gaat het VUmc samen met de HvA en hersenletsel.nl onderzoek doen naar morele vragen en dilemma's in de samenwerking. Op 1 april 2016 starten wij met een onderzoek dat 11 maanden zal duren. Tijdens het onderzoek brengen wij morele vragen, dilemma's en ervaringen van professionele zorgverleners, mensen met hersenletsel en hun naasten in kaart. Door met alle betrokkenen te gaan praten, krijgen wij inzicht te krijgen in hoe alle betrokkenen omgaan met de nieuwe taken, rollen, verantwoordelijkheden en de uitdagingen die hier bij komen kijken. Ook krijgen wij inzicht in wat werkt en wat niet werkt en waar een ieder tegen aanloopt. Deze kennis kan ons helpen om 1) een onderwijsmodule voor zorgverleners te ontwikkelen en 2) alle betrokkenen handvatten te geven om om te gaan met deze nieuwe situatie en alle bijbehorende ingewikkeldheden.

Samenvatting van de aanvraag

Family is an important stakeholder in chronic care. For a long time they have, however, been structurally undervalued in healthcare. Their care activities were not constructively attuned with professionals. Currently, a new wind is blowing and the role of family care is revalued (e.g. the participation society). Within the current area of post-individualism, emancipation and transitions in healthcare, professional care activities are reduced and family is expected to fill this gap. Although new health policy norms have become dominant, much is still unknown about the actual moral expectations, the actual moral challenges of professionals, family and patients and how to deal with these. It remains unclear what kind of moral responsibilities are expected from family members by the new policy norms and how these turn out in practice. This gap of knowledge regarding the normative expectations, moral challenges and how to deal with tensions hinders both professional and family caregivers in providing ‘good’ care for the patient. This leads to conflicts and concerns about the negligence or maltreatment of patients, stress and overburdening of family carers, and ambiguity among professionals. Up till now the ethical discussion on care responsibilities of the family has not been explicitly addressed. Nor is it clear what can be expected from all stakeholders regarding care responsibilities and how to find a good moral balance between the various stakeholders involved. The purpose of this study is therefore: 1) to gain insight in the way professionals, patients and family carers deal with (new) moral challenges regarding their specific care responsibilities and; 2) to support the development of a good moral balance in which the division of care responsibilities can be considered as realistic and just (mature care), and in which every participant is recognized and acknowledged in the various moral pulls that concrete situations demands. For this aim we will critically analyse the care responsibilities within the changing context and search for ways to find moral balance in the context of chronic care for patients with Acquired Brain Injury (ABI). ABI causes divers and often hidden disabilities. It can develop quite sudden and requires enormous adjustments in previously known roles and relations of the patient. As a consequence, this injury has a major impact on the moral relationships within families and the caring responsibilities within the family. Furthermore, ABI patients and family members become suddenly dependent on professionals and need to find a new balance in care responsibilities. In this study a normative-empirical approach will be used. This methodology uses a cyclical model in which empirical and normative analysis are entwined. Data will be collected among all stakeholders (patients, family and professionals) in order to gain an understanding of their various perspectives. Case study and moral case deliberation (dilemma and Socratic methods) will be used as research methods to gather empirical data and jointly develop normative guidelines for reaching a good moral balance among caregivers and patient. On that basis a normative framework for ‘good’ family care is developed and translated into a moral compass and a professional teaching module to support professionals in sharing and balancing care responsibilities. The moral compass is both a digital/electronic and paper booklet in which the moral challenges regarding the responsibilities are processed. It offers both a normative and a process support for professional and family carers. The teaching module includes the summary of the moral challenges and the processing of them via both moral case deliberation and the moral compass. Both moral compass and teaching module will be piloted at the end of this project. A Community of Practice (CoP) is organized to create a moral learning platform among a broad group of stakeholders, including higher education teachers and students, and to foster participation and ownership of the normative framework, moral compass and teaching module. This study can potentially achieve an enduring social impact for a wide audience of stakeholders, involving them in a process of joint moral learning.

Kenmerken

Projectnummer:
731010015
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2016
2017
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. A.C. Molewijk
Verantwoordelijke organisatie:
Amsterdam UMC - locatie VUmc