Web-based voorlichtingsfilm voor een maatwerkonderwerp (i.c. mondzorg)
Projectomschrijving
Cariës is de meest voorkomende aandoening bij kinderen in Nederland. Met preventieve maatregelen is tandbederf te voorkomen en valt er veel gezondheidswinst te behalen. De jeugdgezondheidszorg is bij uitstek geschikt om ouders hierover te adviseren, vanwege het hoge bereik. TNO heeft hiervoor een korte online voorlichtingsfilm, ‘Een gezond kindergebit’, gemaakt. In dit project wordt onderzocht wat het bereik is en de effectiviteit van een voorlichtingsfilm over mondzorg.
Het onderzoek richt zich op uit ouders van 0-5-jarige kinderen die het consultatiebureau bezoeken. Uit deze groep wordt een steekproef getrokken van zeshonderd ouders in de gemeenten Gouda en Almere. In het onderzoek wordt een experimentele groep (300 ouders die de voorlichtingsfilm krijgen aangeboden) vergeleken met een controlegroep (300 ouders die de standaard informatie over mondgezondheid krijgen). Als blijkt dat de voorlichtingsfilm effectief is, is deze aanpak ook veelbelovend bij voorlichting over andere gezondheidsproblemen.
Producten
Auteur: Schuller A.A., Kempen van C.P.F., Verrips G.H.W.
Magazine: Tijdschrift voor Jeugdgezondheidszorg
Auteur: Schuller A.A., Jans M.P. en Verrips G.H.W.
Magazine: Tijdschrift voor Jeugdgezondheidszorg
Verslagen
Eindverslag
Doelstelling
De doelstelling van het onderzoek was het bereik en de effectiviteit van een web-based voorlichtingsfilm over mondzorg vast te stellen. Dit is een onderwerp uit het maatwerkdeel van het basistakenpakket van de Jeugdgezondheidszorg en bedoeld voor ouders die met hun kind het consultatiebureau bezoeken.
Conclusies
1. Bereik - Het aanbieden van voorlichting over mondzorg voor jonge kinderen via een link naar een internetfilm bereikte een relatief beperkte groep ouders (18%). Toch kan er op deze wijze op populatieniveau een grote kenniswinst worden geboekt. Als ouders er aan gewend raken op het consultatiebureau verwijzingen naar web based informatie over de gezondheid van hun kind te krijgen, kan een dergelijke winst mogelijk ook bij andere onderwerpen tot stand komen.
2. Effectiviteit - Het aanbieden door het consultatiebureau van voorlichting over mondzorg voor jonge kinderen via een link naar internet, resulteerde in een grote kennistoename (33%) bij ouders die de film hadden bekeken. De kennistoename was na zes maanden weliswaar afgenomen, maar nog steeds 17%. Voorlichting over mondzorg via internet was derhalve qua kennistoename effectief, maar er dient wel in de consulten op het CB blijvend aandacht te worden besteed aan dit onderwerp. Vooral bij de grote groep ouders die de film niet had bekeken, ondanks het feit dat de film door de CB-medewerker onder hun aandacht was gebracht. Ook positieve gedragsverandering (15%) is gerealiseerd door ouders die de film hadden bekeken, zelfs nog na zes maanden. Hierbij moet de kanttekening worden geplaatst dat het ging om zelf gerapporteerd gedrag dat mogelijk werd beïnvloed door de neiging sociaalwenselijke antwoorden te geven.
Aanbeveling.
De TNO-film “een gezond kindergebit” bleek effectief te zijn met betrekking tot kennis en gedrag van ouders die de film hadden bekeken en wij adviseren de film landelijk te implementeren.
Cariës is de meest voorkomende, irreversibele, aandoening bij kinderen in Nederland: 56% van de 5-jarigen heeft cariës. Problemen aan het gebit hebben ernstige gevolgen voor de gebitsfunctie (kauwen, bijten, spreken), esthetiek, pijn, groei en kwaliteit van leven. Er zijn bewezen effectieve maatregelen om cariës te voorkomen: poetsen met fluoridetandpasta, napoetsen tot 10 jaar, max 7 eet- en drinkmomenten per dag en vanaf 2 jaar regelmatig op controle bij tandarts of mondhygiënist. Omdat cariës door het nemen van deze maatregelen in principe volledig te voorkomen is valt op dit termijn veel gezondheidswinst te behalen.
De JGZ is bij uitstek geschikt om ouders adviezen over mondzorg te verstrekken. Echter uit onderzoek blijkt dat consultatiebureau (CB)-medewerkers onvoldoende geëquipeerd zijn om deze informatie goed te kunnen verstrekken. TNO heeft daarom een korte web-based voorlichtingsfilm 'Een gezond kindergebit' gemaakt. De doelstelling van het onderzoek is het vaststellen van het bereik en de effectiviteit van een voorlichtingsfilm over mondzorg bij ouders die het CB bezoeken. Het onderzoek richt zich op ouders van 0-5 jarige kinderen in Nederland die het CB bezoeken in de gemeenten Gouda, Almere en Tholen. Voor dit onderzoek is de film vertaald vanuit het Nederlands in het Engels, Turks en Arabisch.
De 1e meting bestaat uit een vragenlijst over mondzorg, deze wordt afgenomen voorafgaand aan de interventie (het bekijken van de voorlichtingsfilm via internet). De 2e meting wordt afgenomen direct naar de interventie. De 3e meting wordt afgenomen zes maanden na het bekijken van de film.