Mediawijs in het voortgezet onderwijs! Ontwikkeling van module mediawijsheid voor jongeren in het VMBO

Projectomschrijving

Jongeren zien dagelijks geseksualiseerde mediabeelden. Deze beelden zijn vaak seksestereotiep en/of vrouwonvriendelijk. Eenzijdige en ongenuanceerde blootstelling kan resulteren in respectloze en grensoverschrijdende omgangsvormen tussen jongens en meisjes. Vooral laag opgeleide en allochtone jongeren zijn extra kwetsbaar voor deze beelden. Rutgers WPF ontwikkelt in samenwerking met onderzoekers, leerkrachten en VMBO leerlingen een lesmodule mediawijsheid. De module bestaat uit twee lessen voor jongeren van 13-15 jaar waarin ze kritisch leren kijken naar geseksualiseerde en geïdealiseerde beelden. Ook leren zij de mogelijke gevolgen van deze beelden op hun zelfbeeld en op de seksuele omgang met anderen kennen. De module wordt planmatig ontwikkeld en sluit zoveel mogelijk aan bij de leefwereld en jeugdcultuur van jongeren. De module wordt op vier VMBO scholen op proces en effectiviteit onderzocht. De module sluit aan bij de lesmodule Lang leve de liefde en bevat zowel analoge als digitale elementen. 

Verslagen


Eindverslag

Naar aanleiding van onderzoek naar de seksualisering in de media heeft Rutgers WPF een module ontwikkeld "Jij en de media" voor het voortgezet onderwijs. In twee lessen leren VMBO leerlingen kritischer te kijken naar geseksualiseerde en geidealiseerde beelden in de media en leren respectvolle beelden te onderscheiden van niet respectvolle beelden. Tijdens de voorverkenning is duidelijk geworden dat het niet mogelijk bleek om expliciete geseksualiseerde beelden in te bedden in het lespakket. De beelden roepen te heftige reacties op bij leerlingen en docenten waardoor het lesgeven onmogelijk werd. Bij de aanpasing van de module is rekening gehouden met een aantal randvoorwaarden en de gevoeligheid van het thema. De lessen zijn uitgetest en effecten zijn onder een experimentele groep van 104 leerlingen en een controle groep van 87 leerlingen onderzocht. Leerlingen denken na de lessen kritischer over geseksualiseerde beelden in de media na. De lesmodule is ingebed in het lesaanbod Lang leve de Liefde en kan ook als afzonderlijke lessen aangeboden worden binnen vakken biologie, verzorging, media, maatschappijleer of mentorlessen. Voor docenten is een handleiding beschikbaar met een dvd en voor leerlingen is er een leerlingenmagazine. Vanaf 2013 zal het lespakket door Rutgers WPF verder gepromoot worden en zullen GGD-en getraind worden in de verdere ondersteuning van de docenten.

In het project "mediawijs in het voorgezet onderwijs" wordt een lesmodule ontwikkeld voor leerlingen in de onderbouw van het VMBO. Diverse onderzoeken hebben aangetoond dat het kijke naar sterk seksueel getinte beelden en geidealiseerde beelden samenhang vertoont met genderstereotype attitudes en seksueel grensoverschrijdende gedragingen van jongeren. De lesmodule beoogt bij te dragen aan een kritische reflectie op geseksualiseerde beelden, de ontwikkeling van een genuanceerder beeld over seksualiteit en sekserollen waarin leerlingen onderscheid leren maken tussen respectvolle en niet respectvolle beelden en zich bewust worden van de impact hiervan op het dagelijks leven. Het project is begin 2011 gestart. Er is een literatuurstudie uitgevoerd en een needs assesment onder leerkrachten en leerlingen in het VMBO. Op basis hiervan is een conceptmodule ontwikkeld van twee lessen die momenteel wordt uitgetest in twee klassen in het VMBO. Op basis hiervan wordt de module aangepast waarna een beperkte effectstudie en procesevaluatie plaatsvindt. In 2012 komt de module media en seks beschikbaar en zal via pr landelijke bekendheid krijgen.

Samenvatting van de aanvraag

Module Mediawijs voor onderbouw VMBO Jongeren worden dagelijks geconfronteerd met geseksualiseerde beelden in de media. Beelden over seksualiteit hoeven op zichzelf zeker geen negatieve consequenties te hebben. In uiteenlopende media-uitingen zijn de beelden echter eenzijdig, seksestereotype en idealistisch waardoor geen recht wordt gedaan aan de alledaagse werkelijkheid. Eenzijdige blootstelling aan deze beelden zonder een corrigerende omgeving kan resulteren in seksestereotype en eenzijdige denkbeelden over seksualiteit, respectloos en zelfobjectiverend gedrag. Jongens en meisjes ondervinden hiervan verschillende gevolgen. In het project wordt een interactieve module ontwikkeld bestaande uit twee lessen Mediawijs voor de onderbouw van het VMBO. Met name jonge, laag opgeleide en allochtone jongeren blijken kwetsbaar voor geïdealiseerde en geseksualiseerde beelden en lopen meer risico op seksueel grensoverschrijdend gedrag en zelfobjectivering. Kritische blik van jongeren stimuleren Met de module krijgen jongeren meer inzicht in de invloed van sterk geseksualiseerde en geïdealiseerde (schoonheid-) beelden op sekserolopvattingen en hoe deze de seksuele omgang en het zelfbeeld kunnen beïnvloeden. Tevens krijgen jongeren meer inzicht in de doelen van de beeldproducenten en krijgen ze mogelijkheden alternatieve beelden te maken. De mogelijk negatieve impact van deze geseksualiseerde beelden op hun dagelijks leven kan hierdoor worden beperkt. Met de module wordt nauw aangesloten bij hun leefwereld en jeugdcultuur en hun zoektocht naar informatie en identiteitsvorming. Hierbij wordt rekening gehouden met sekseverschillen. In de module worden jongeren uitgenodigd kritischer te kijken naar deze media-uitingen en krijgen zij gelegenheid op zoek te gaan naar aansprekende maar meer respectvolle, realistische en minder seksestereotype beelden over seksualiteit, lichaam en seksueel uiterlijk. Ontwikkelproces wordt onderzocht De module wordt ontwikkeld in nauwe samenwerking met onderzoekers, ontwikkelaars, mediadeskundigen, leerkrachten en jongeren zelf. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van een planmatige interventieontwikkeling opdat het effect op kennis en attitude niveau wordt vergroot. Op basis van een literatuurverkenning naar de invloed van de media op de sekserolopvattingen, seksuele omgangsvormen en zelfobjectiverend gedrag, worden doelstellingen en determinanten van te beïnvloeden aspecten gedetermineerd. In focusgroepen met VMBO jongeren en gesprekken met docenten wordt inzicht verkregen in randvoorwaarden voor gebruik van de module. Op basis daarvan wordt de inhoud en werkvormen vastgesteld. Op vier VMBO scholen zal na een scholing aan docenten, de module worden uitgetest in het eerste leerjaar van de onderbouw en onder leerkrachten en leerlingen procesmatig geëvalueerd. Koppeling module aan Lang Leve de Liefde 4 De module zal op basis van deze bijeenkomsten desgewenst worden aangescherpt en via het implementatietraject van Lang Leve de Liefde worden geïmplementeerd. Hiertoe wordt een aanvullend train de trainersaanbod ontwikkeld voor GGD-en die leerkrachten kunnen opleiden in het gebruik van de module Mediawijs in het VMBO. De module Mediawijs wordt in samenhang aangeboden met het reeds breed geïmplementeerde en effectief bewezen lespakket Lang Leve de Liefde. GGD-en en VMBO worden via verschillende kanalen geïnformeerd over de beschikbaarheid van de module en het ondersteuningsaanbod (via de I-databank CGL, websites seksuelevorming, kennisnet, leerkracht24, e.d.). Hiermee wordt de inbedding van de module in het VMBO onderwijs bevorderd en duurzaam

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
124330003
Looptijd: 100%
2011
2012
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Jongens en mediawijsheid in relatie tot seksuele weerbaarheid
Projectleider en penvoerder:
Drs. ir. I. van der Vlugt
Verantwoordelijke organisatie:
Rutgers WPF