Mobiele menu

Landelijke implementatie richtlijnen in de JGZ 2016-2019

Projectomschrijving

Gebruik van richtlijnen bevorderen met behulp van structurele implementatie

Richtlijnen ondersteunen JGZ-professionals kwalitatief goede preventieve zorg te bieden aan jeugdigen en hun ouders. Uit onderzoek blijkt dat gebruik van richtlijnen vraagt om structurele implementatie. Het NCJ heeft met subsidie van ZonMw een implementatiestructuur opgezet die de invoering van richtlijnen ondersteunt.

Dit project versterkt en vernieuwd de implementatiestructuur en bestaat uit:
A. Tools en activiteiten. Bij elke gepubliceerde richtlijn zijn diverse toolkitproducten beschikbaar voor professionals en management. Elk half jaar organiseert het NCJ een implementatie atelier om uitwisseling en co-creatie te stimuleren en versterken.
B. Ontsluiten informatie naar jeugdigen en ouders. Relevante informatie in gepubliceerde JGZ-richtlijnen is vertaald naar content voor kanalen voor jeugdigen en ouders, zoals Stichting Opvoeden.nl en Thuisarts.nl.
C. Ondersteuning van gebruikers. De JGZ Academie, een online leeromgeving, is en wordt verder aangevuld met nieuwe e-learning modules. Ook kunnen gebruikers reeds aan de slag met een Richtlijnen App, online quizzes en de JGZ richtlijnenwebsite.

Verslagen


Eindverslag

Richtlijnen ondersteunen JGZ-professionals kwalitatief goede preventieve zorg te bieden aan jeugdigen en hun ouders. Uit onderzoek blijkt dat gebruik van richtlijnen vraagt om structurele implementatie. Het NCJ heeft met subsidie van ZonMw een implementatiestructuur opgezet die de invoering van richtlijnen ondersteunt. In dit project wordt deze structuur versterkt en vernieuwd. Daarbij is aandacht voor de verschillenden fasen van implementeren en wordt aangesloten op actualiteiten binnen de jeugdgezondheidszorg en het brede sociale jeugddomein, zoals het aansluiten bij ouders, het Landelijk Professioneel Kader en aandacht voor vakmanschap.

In de periode januari 2016 - juni 2018 heeft het NCJ ingezet op doorontwikkeling en bestendiging van de reeds opgezette implementatiestructuur. JGZ-professionals krijgen ondersteuning en stimulans in het gebruik van JGZ-richtlijnen middels halfjaarlijkse ateliers en de publicatie van toolkitproducten per richtlijn. Met deze inspiratie in handen kunnen zij opschalen naar hun collega’s (het doen) en naar management en gemeenten (het faciliteren van). Hierbij is aandacht voor invoering, borging en monitoring. In afwachting en bij publicatie van een nieuwe richtlijn kijkt het NCJ samen met het netwerk van implementatiefunctionarissen waar de aandachtspunten bij implementatie van deze richtlijn liggen. Daarnaast spreekt het NCJ zowel professionals als beleidsmedewerkers en management aan op hun rol bij het implementeren van JGZ-richtlijnen, om een blijvende beweging in het veld te stimuleren. Bijvoorbeeld door actieve communicatie en het verbinden van regionale organisaties met elkaar voor gezamenlijk optrekken. Samenwerking met andere disciplines zoals de huisartsen, kinderartsen en de jeugdhulp en jeugdbescherming is hiervan een belangrijk onderdeel.

Speciale aandacht in dit project is voor een groei van digitale ondersteuning bij richtlijn implementatie. De in een vorig project opgezette JGZ academie - een online platform met e-learning modules voor JGZ-professionals - is en wordt verder uitgebreid met nieuwe e-learning modules. Deze vorm van individuele scholing blijft zeer gewaardeerd door de praktijk. Nieuw is de JGZ-richtlijnen app, waarmee professionals snel en duidelijk de aanbevelingen van alle richtlijnen binnen handbereik hebben. JGZ-professionals en -organisaties reageren positief op deze digitale ontwikkelingen en krijgen tijdens het project ruimte om nieuwe behoeften en feedback actief te delen.

De tweede helft van de projectduur zet het NCJ in op het stimuleren van co-creatie binnen én buiten het netwerk van implementatiefunctionarissen. Gemerkt wordt dat de praktijk behoefte heeft aan landelijke ondersteuning, een klankbord en een transparante communicatie over de ontwikkelingen en mogelijkheden tijdens de verschillende fasen van implementatie. Een gedeelde visie over vakmanschap is hierbij een essentiële ambitie.

Samenvatting van de aanvraag

De preventieve zorg van de jeugdgezondheidszorg (JGZ) draagt bij het gezond opgroeien van jeugdigen in Nederland. Richtlijnen leveren een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van het professioneel handelen in de JGZ. Door optimaal gebruik van richtlijnen in de JGZ te bevorderen krijgen jeugdigen evidence based kwaliteit van (preventieve) zorg. Uit onderzoek blijkt dat het daadwerkelijke gebruik van ontwikkelde richtlijnen vraagt om structurele implementatie activiteiten.

Met het door ZonMw gefinancierde project Implementatie richtlijnen in de JGZ 2012-2015 heeft het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) een implementatiestructuur opgezet met activiteiten en producten die de invoering van richtlijnen in de JGZ ondersteunen om het gebruik van richtlijnen te bevorderen. Uit de evaluatie van dit project blijkt dat continuering en versterking van deze structuur nodig is. Zonder dat bestaat de kans dat JGZ-organisaties geen of minder aandacht aan de implementatie kunnen besteden. In het voorliggende project wordt de implementatiestructuur vernieuwd, versterkt en uitgebreid en wordt gewerkt aan structurele inbedding van de implementatie in JGZ-organisaties.

De verschillende implementatieproducten en -activiteiten grijpen in op verschillende factoren, zoals een structuur voor implementatie, die meer is dan alleen publicatie en verspreiding, scholing en ondersteuning van JGZ-professionals en rekening houdt met de verschillende fasen van implementatie (verspreiding, adoptie, implementatie, continuering).

De versterkte implementatie structuur bestaat uit de volgende onderdelen:

- Implementatieproducten en -activiteiten: nieuw hierin is het implementatie atelier en de ondersteuning bij het borgen en monitoren van richtlijnen, gecontinueerd wordt de implementatietoolkit (met zo nodig vernieuwde onderdelen), de interactie met het netwerk implementatie, verspreiding en promotie van richtlijnen, en diverse aanvullende activiteiten, zoals de vraagbaak, structureel contact met opleidingsinstituten en partners in het jeugdveld.

- Ontsluiten van informatie uit richtlijnen voor ouders en jeugdigen: in plaats van richtlijnfolders voor ouders, zal dit in het voorliggende project op digitale wijze plaatsvinden, waarbij samenwerking wordt gezocht met reeds bestaande kanalen waar ouders en jeugdigen hun informatie nu al zoeken, zoals thuisarts.nl en opvoeden.nl.

- Ondersteuning van richtlijngebruikers: nieuw hierbij is de ontwikkeling van een richtlijnenApp om de toegankelijkheid van richtlijnen te vergroten. Daarnaast blijft de webbased publicatie op de huidige JGZ-richtlijnen website gehandhaaft. In dit project wordt ook aandacht besteed aan het optimaliseren van het toepassen van alle beschikbare richtlijnen in samenhang, waarbij wordt nagegaan bij JGZ-professionals zelf waar hun ondersteuningsbehoefte ligt. Nieuw is ook de ‘test je richtlijnkennis zelftest, waarbij het uitgangspunt is weet wat je weet, leer bij wat je niet weet.

In het plan van aanpak wordt aangegeven op welke wijze de producten tot stand komen en de activiteiten worden uitgevoerd en op welke factoren zij ingrijpen.

De planmatige aanpak van alle implementatie producten en -activiteiten focust op de invoering van de 19 richtlijnen uit het ZonMw programma ‘Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg 2013-2018’.

Kenmerken

Projectnummer:
732000501
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2016
2021
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
A.A.E.M. van den Braak
Verantwoordelijke organisatie:
Nederlands Centrum Jeugdgezondheid