Mobiele menu

Follow-up gegevens Monitor JeugdzorgPlus: naar een gedeeld eigenaarschap over het proces.

Projectomschrijving

Doel van de Monitor JeugdzorgPlus (JZ+) is meer inzicht krijgen in het resultaat van begeleiding en behandeling in de gesloten jeugdzorg. De follow-up meting, zes maanden na verblijf in JZ+, is daarom belangrijk.

Zeven van de twaalf JZ+ instellingen verzamelen follow-up gegevens, waarbij de non-respons hoog is (gemiddeld 62%). Voornaamste reden is dat jongeren na uitstroom liever geen contact meer hebben met de JZ+. Alleen instellingen die veel tijd en energie in de follow-up meting steken halen hoge(re) responscijfers. De kosteneffectiviteit blijft problematisch.

Deskundigen benadrukken dat een hoge(re) respons bij follow-up een investering vergt in kennisgedreven werken, waarbij de verzamelde gegevens worden teruggekoppeld aan betrokkenen. Hierdoor kan een gevoel van eigenaarschap ontstaan dat noodzakelijk is voor een succesvolle follow-upmeting. Jongeren hechten niet zozeer aan de inhoud maar vooral aan contact met vertrouwde relaties uit de tijd in JZ+.  

Verslagen


Eindverslag

Doel van de Monitor JeugdzorgPlus (JZ+) is meer inzicht krijgen in het resultaat van begeleiding en behandeling in de gesloten jeugdzorg. De follow-up meting, zes maanden na verblijf in JZ+, is daarom belangrijk.

Door middel van statistische analyse van monitorgegevens en interviews met betrokken JeugdzorgPlus medewerkers, experts en jongeren is inzicht verkregen in de vraag waarom de responscijfers bij follow-up laag zijn.

Zeven van de twaalf JZ+ instellingen verzamelen follow-up gegevens, waarbij de non-respons hoog is (gemiddeld 62%). Voornaamste reden is dat jongeren na uitstroom liever geen contact meer hebben met de JZ+. Alleen instellingen die veel tijd en energie in de follow-up meting steken halen hoge(re) responscijfers. De kosteneffectiviteit blijft problematisch.

Deskundigen benadrukken dat een hoge(re) respons bij follow-up een investering vergt in kennisgedreven werken, waarbij de verzamelde gegevens worden teruggekoppeld aan betrokkenen. Hierdoor kan een gevoel van eigenaarschap ontstaan dat noodzakelijk is voor een succesvolle follow-upmeting. Jongeren hechten niet zozeer aan de inhoud maar vooral aan contact met vertrouwde relaties uit de tijd in JZ+.

Samenvatting van de aanvraag

In de gesloten jeugdzorg (JeugdzorgPlus) worden op cliëntniveau structureel gegevens verzameld over behandeling en begeleiding. Deze gegevens worden vastgelegd in de Monitor JeugdzorgPlus, een initiatief van het ministerie van VWS en Jeugdzorg Nederland. Er worden gegevens verzameld op het moment van instroom, bij uitstroom en zes maanden na uitstroom. Het is idee is dat de gegevens kunnen worden gebruikt voor benchmarking en voor verbetering van behandeling en begeleiding. De voorgestelde verdiepende studie naar de Monitor JeugdzorgPlus richt zich op de gegevensverzameling zes maanden na uitstroom. Het blijkt dat tot nu toe de responscijfers van deze follow-up onvoldoende zijn om daarover zinvol te kunnen rapporteren. Voorlopige verklaringen hiervoor wijzen enerzijds op de uitgestroomde jongeren, die geen zin zouden hebben in hernieuwd contact met JeugdzorgPlus en anderzijds op de wijze van gegevens verzamelen. Niet elke instelling ervaart grote urgentie de follow-up meting effectief uit te voeren. Dit komt onder andere omdat het moeilijk blijkt de follow-up gegevens te gebruiken voor de evaluatie van het behandeltraject.

Door responscijfers van de follow-up meting te relateren aan gegevens die eerder in het behandeltraject zijn verzameld, kunnen we inzicht krijgen in de samenhang tussen kenmerken van jongeren en het traject, en de hoogte van de respons. Aanvullend zullen we deze voorlopige verklaringen voor te leggen aan betrokkenen in JeugdzorgPlus instellingen (jongeren en professionals). Daarnaast gaan we na of de wijze van gegevens verzamelen invloed heeft op de responscijfers.

Sinds de financiering van de gesloten jeugdzorg is ondergebracht bij gemeenten, hebben zij een belang gekregen in de vraag naar het functioneren van de jongeren zes maanden na uitstroom. Follow-up gegevens van de Monitor JeugdzorgPlus kunnen een rol spelen in de manier waarop gemeenten gesloten jeugdzorg inkopen. Het Nederland Jeugd Instituut beveelt aan eigenaarschap te ontwikkelen over outcome-sturing. Deze suggestie sluit aan op het vraagstuk van efficiënt en effectief verzamelen van follow-up gegevens, en vormt het uitgangspunt van ons onderzoek.

Doelstelling van het onderzoek

A. Het verkrijgen van inzicht in de achtergrond van de lage responscijfers van de follow-up meting van de Monitor.

B. Het verwerven van inzicht in hoe een gedeeld gevoel van eigenaarschap effectieve en efficiënte manieren van follow-up gegevens verzamelen (hoe en wie) kan bevorderen en welke voorwaarden hiervoor dienen te worden vervuld.

Hoofdvragen van het onderzoek

1. Welke Monitorgegevens bieden een verklaring voor de lage responscijfers op T3?

2. Welke verklaringen voor de lage responscijfers op T3 zijn gelegen in de manier van gegevens verzamelen?

3. Aan welke voorwaarden moet de follow-up meting voldoen om het gevoel van gedeeld eigenaarschap over het proces van effectieve en efficiënte gegevensverzameling te bevorderen?

4. Welke gegevens zijn relevant om te monitoren gezien de belangen van JZ+ en gemeenten?

Om de doelstellingen te bereiken en de onderzoeksvragen te beantwoorden, wordt gebruik gemaakt van de volgende onderzoeksmethoden:

- Analyse van gegevens Monitor JeugdzorgPlus

- Semigestructureerde interviews met jongeren en professionals van VWS, Jeugdzorg Nederland, JeugdzorgPlus en gemeenten.

- Focusgroepbijeenkomst met betrokken professionals en externe experts.

Samenwerking

In deze studie werkt onderzoeksinstituut IVO samen met twee JeugdzorgPlus instellingen en twee corresponderende (clusters van) gemeenten. Eén koppel JeugdzorgPlus en gemeente zijn mede-projectleden in deze studie (Horizon en Rotterdam). Een tweede koppel wordt gekozen in een door Jeugdzorg Nederland geleide procedure.

Opbrengst

Het onderzoek levert JeugzorgPlus instellingen werkzame elementen op die kunnen worden ingezet om de huidige praktijk van gegevens verzamelen op T3 efficiënter en effectiever te laten verlopen. Dit onderzoek zal leiden tot een beter begrip tussen JeugdzorgPlus instellingen en gemeenten met betrekking tot het verzamelen van monitorgegevens en in welke mate ze kunnen dienen als data voor outcome-sturing. De beschreven praktijken van gegevensverzameling en de reflecties op het concept (gedeeld) eigenaarschap zijn relevant in de discussie over outcome-sturing in het gehele veld van (gesloten) jeugdzorg.

Kennisdeling is een expliciet onderdeel van deze studie en wordt onder andere vormgegeven in een seminar dat in samenwerking met academische werkplaats St-RAW (Samen transformeren, Rotterdamse Academische Werkplaats jeugd) georganiseerd wordt. Hierdoor kunnen we ook aanhaken bij andere academische werkplaatsen op het gebied van jeugd. Daarnaast streven naar de publicatie van een artikel over deze studie in het Tijdschrift Jeugdbeleid.

Planning

Indien de onderzoeksaanvraag wordt gehonoreerd start de gegevensverzameling op 1 maart 2017 en wordt de rapportage eind november 2017 opgeleverd.

Kenmerken

Projectnummer:
727023002
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2017
2018
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Ir. E.G. Wits
Verantwoordelijke organisatie:
IVO