Safe and Sound

Scholen en zorg verlenende instanties krijgen steeds meer te maken met Vluchtelingenkinderen en jongeren, ofwel jonge statushouders, en diens verleden. Statushouders hebben in hun land van herkomst, tijdens de vlucht en in de periode van asielaanvraag veel meegemaakt, daardoor ervaren zij vaak stress en onzekerheid. Leerkrachten op scholen geven aan dat de ervaren stress en onzekerheid bij deze kinderen merkbaar is in het gedrag op school en in de klas, waardoor onder andere sociale contacten, een positieve integratie in de klas en het goed kunnen participeren in het onderwijs moeizaam verlopen. Hierdoor ontstaat vaak meer uitval bij deze kinderen in vergelijking met kinderen zonder traumatisch verleden. Ook zien leerkrachten bij vluchtelingenkinderen vaak concentratieproblemen, agressieve of angstige fantasieën, of een overdreven bezorgdheid over de eigen veiligheid of die van anderen. Dit gedrag heeft invloed op het klimaat in de klas, de leerkrachten en op de andere kinderen. Een goede aanpak bij deze kinderen vraagt om cultuursensitief handelen als ook het overbruggen van een taalbarrière. Interventies met non-verbale aspecten en speelsere werkvormen zoals muziek bieden de mogelijkheid om zonder taal te interveniëren en op een laagdrempelige manier een ontwikkeling bij het kind te realiseren en psychosociale klachten te reduceren. Van de ontwikkelde preventieve interventies die ingezet worden na het meemaken van schokkende gebeurtenissen zoals het beleven van geweld tijdens oorlog en vlucht, voldoet de interventie ‘Safe & Sound’ aan deze kenmerken. Dit is een oplossingsgerichte interventie waarbij principes vanuit muziektherapie worden toegepast binnen het basis- en middelbaar onderwijs. Deze interventie werkt stapsgewijs vanuit de mogelijkheden en sterke kanten van jonge statushouders om daarmee de veerkracht te versterken en mogelijk aanwezige psychosociale klachten te verminderen. Veerkracht versterken gebeurt binnen deze interventie ook door het systeem te betrekken, zoals andere kinderen, leerkrachten en ouders, om zodoende de beschermende factoren vanuit de omgeving te intensiveren. In dit praktijkproject wordt de interventie “Safe & Sound” verder doorontwikkeld op basis van ervaringen in de dagelijkse praktijk en volgens de criteria voor een goed onderbouwde interventie. Hiertoe wordt een procesevaluatie uitgevoerd op drie scholen. Om de relevantie voor de praktijk zo groot mogelijk te krijgen wordt in co-creatie met alle betrokkenen (kind, ouders/verzorgers, leerkrachten, muziektherapeuten) gestreefd naar de volgende uitkomsten: 1. inzicht in succes- en faalfactoren om de interventie “Safe & Sound” toe te passen binnen basis- en middelbare scholen; 2. systematisch opgehaalde ervaringen met de interventie in het verbeteren van het leefklimaat in de klas, de betrokkenheid van ouders, de veerkracht van jonge statushouders en de invloed op psychosociale klachten; 3. een goed onderbouwde interventie “Safe & Sound” toepasbaar op basis- en middelbare scholen door muziektherapeuten ter verbetering van de veerkracht van jongere statushouders; 4. een handleiding/productbeschrijving/ voorlichtingsmateriaal die voldoet aan de criteria voor indienen van een goed onderbouwde interventie ter aanbieding aan de erkenningscommissie van het Nederlands Jeugdinstituut; 5. aanbevelingen voor “externe” zorginstellingen en andere instanties (buiten eigen consortium) om “Safe & Sound” te implementeren ten behoeve van het ondersteunen van jonge statushouders die kampen met een traumatisch verleden; 6. Aanbevelingen geven voor de doorontwikkeling van de interventie naar de toepasbaarheid door andere vaktherapeutische disciplines.