Transitieplan jongeren met ASS
Projectomschrijving
De methodiek 'Transitieplan jongeren met Autisme Spectrum Stoornissen' biedt extra ondersteuning bij de overgang naar zelfstandig(er) wonen, leren en werken. 'Person Centered Planning' (PCP), afkomstig uit Amerika, speelt hierbij een belangrijke rol. Deze werkwijze is doorontwikkeld, speciaal voor jongeren met Autisme Spectrum Stoornissen (ASS). Eigen regie, het sociale netwerk en participatie van de jongere staan centraal. Doel is om de zelfredzaamheid te vergroten en samen met de jongere te zoeken naar antwoord op de vragen: wie ben ik, wat wil ik en welke concrete stappen kan ik zetten om dat te realiseren.
Dr. Leo Kannerhuis heeft - samen met Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) - een handboek gemaakt over deze methodiek. Jongeren met ASS, hun ouders en professionals zijn hier bij betrokken. Het handboek bestaat uit twee delen: deel 1 De tien vuistregels en deel 2 De beschrijving van de methodiek Person Driven Planning. Het handboek is te vinden op: http://www.leokannerhuis.nl/brochures_en_uitgaven
http://www.leokannerhuis.nl/nieuws/volwassen-worden-met-autisme-een-praktisch-handboek
Verslagen
Eindverslag
De overgang naar volwassenheid is voor vrijwel elke jongere een spannende levensfase. Voor jongeren met autisme is dit niet anders. Ook voor hen is het een periode van nieuwe kansen en ontdekkingen. Wel kan hun autisme hen hierbij extra kwetsbaar maken. Dit komt omdat zij over het algemeen meer moeite hebben met veranderingen en de onzekerheden die daarmee gepaard gaan. Bovendien vraagt de overgang naar (meer) zelfstandigheid om vaardigheden, zoals kunnen plannen, overzicht houden en het leggen van nieuwe contacten. Competenties die voor mensen met autisme lastig kunnen zijn.
Person Driven Planning is een methodiek die een ondersteunende rol kan spelen bij de overgang naar volwassenheid. Bij PDP werkt de jongere op een gestructureerde manier aan een concreet actieplan. Het helpt antwoord te vinden op de vragen “wie ben ik, wat wil ik en welke concrete stappen kan ik zetten om dat te realiseren”. De eigen kracht van de jongere en diens netwerk staan daarbij centraal. Dit versterkt de eigen regie en de intrinsieke motivatie.
In het handboek wordt de visie achter PDP uitgelegd en wordt stapsgewijs beschreven hoe de methodiek gebruikt kan worden, specifiek bij jongeren met autisme. Voorafgaande aan de hoofdstukken over PDP staan de tien vuistregels over autisme en de overgang naar volwassenheid. Deze praktische vuistregels zijn opgesteld samen met de jongeren zelf.
Het handboek is te vinden: http://www.leokannerhuis.nl/brochures_en_uitgaven
http://www.leokannerhuis.nl/nieuws/volwassen-worden-met-autisme-een-pra…
Samenvatting van de aanvraag
Voor elk mens is een verhuizing naar zelfstandigheid ingrijpend. Dit geldt nog meer als het om jongeren met ASS gaat. Voor hen is de overgang van wonen en behandeling in een GGZ-instelling naar meer zelfstandig wonen, leren en werken een grote stap. Het is belangrijk dat dit goed voorbereid en begeleid wordt.
Dr. Leo Kannerhuis is een traject gestart om jongeren met autisme te ondersteunen bij de overgang naar zelfstandig wonen, leren en werken. Het is de bedoeling dat de jongeren ‘een pakket aan ervaringen en hulpmiddelen’ meekrijgen ter ondersteuning hiervan. Dr. Leo Kannerhuis onderzoekt samen met de HAN wat zo’n pakket inhoudt en betekent voor zowel jongeren als professionals. Afgelopen jaar is veel aandacht besteed hoe er vanuit de jongere een plan ontwikkeld kan worden op basis waarvan hij of zij zelfstandiger kan gaan wonen, leren en/of werken. Hierbij is het uitgangspunt het versterken van de eigen regie, empowerment en sociale participatie.
SAMENVATTING METHODIEK
De methodiek is een antwoord op de roep om meer te werken vanuit de eigen kracht van de cliënt en zijn/haar sociale netwerk. Uitgangspunt van de methodiek is ervoor te zorgen dat de transitie voor de jongere soepeler verloopt, zodat de kwaliteit van leven en zelfstandigheid wordt vergroot (empowerment)
Het nieuwe aan het Transitieplan is dat hierbij de methodiek PCP is doorontwikkeld, speciaal voor jongeren met ASS. Van een intramurale situatie naar zelfstandig wonen, leren en werken. De jongere staat hierbij centraal en de organisaties passen hun werkwijze en begeleiding aan, aan de wensen en kansen van de jongere en zijn/haar netwerk.Bij de methodiek Transitieplan wordt op een aantal momenten voor, tijdens en na de transitie een PCP sessie gehouden om input te geven voor het Transitieplan. Van belang is ook de voorbereiding en nazorg van de PCP sessies om de effectiviteit te waarborgen. Hieraan is het afgelopen jaar veel aandacht besteed om dit goed te ontwikkelen. Op basis van het Transitieplan wordt bekeken welke instrumenten/bagage er ingezet/meegegeven kunnen worden om de gestelde doelen en wensen te bereiken. Dit kunnen bijvoorbeeld trainingen zijn, maar ook ict-hulpmiddelen of het versterken van het sociale netwerk.
Person Centered Planning (PCP) speelt hierbij een belangrijke rol. Deze methode, die afkomstig is uit Amerika, is door dr. Leo Kannerhuis gebruikt om een traject te ontwikkelen van het wonen/leren in een instelling (behandeling bij dr. Leo Kannerhuis) naar zelfstandig wonen, leren en werken. Met de methode PCP wordt door de jongere, samen met het sociale netwerk en eventuele professionals, een transitieplan gemaakt.
Het Transitieplan is een actieplan voor zelfmanagement en zelfredzaamheid dat door jongeren en ouders wordt ingevuld. Deze interventie wordt door zorgverleners vaak als basis genomen om verschillende onderwerpen aan de orde te stellen, zoals het stimuleren van zelfstandigheid van jongeren in de zorg en in het dagelijks leven te stimuleren. Ook kunnen er doelen gesteld worden en afspraken gemaakt worden om succesvol volwassen te worden. Het doel is om de autonomie en eigen regie van jongeren te vergroten en zorg op maat te bieden in de transitievoorbereiding.
Met deze methode zoekt de jongere antwoord op de vragen: wie ben ik, wat wil ik en welke concrete stappen kan ik zetten om dichter bij de realisatie van mijn droom te komen. Professionals spelen daarbij een begeleidende rol. De centrale rol wordt vervuld door de jongere zelf, daarbij gesteund door diens sociaal netwerk. De jongere bepaalt zelf wie hij of zij uitnodigt voor de PCP bijeenkomsten.
Door de HAN is onderzoek gedaan naar de ervaringen met de methode en zowel begeleiders als de jongeren en ouders/ verzorgers zijn positief over de methode. Dit jaar wordt de methode nog verder doorontwikkeld.
SAMENVATTING PLAN VAN AANPAK
Stap Wanneer
0 – selectie betrokkenen September 2013
1 – theoretische onderbouwing:
literatuurstudie en interviews September t/m december
2 – workshop professionals I Oktober 2013
3 – workshop cliënten I Oktober 2013
4 – interviews professionals Oktober - november 2013
5 – interviews cliënten/ouders Oktober - november 2013
6 – schrijven eerste concept November – december 2013
7 – workshop professionals II Eind december – begin januari
8 – workshop cliënten II Eind december – begin januari
9 – schrijven definitieve versie Januari 2014
10 – vormgeving Februari 2014