Mobiele menu

Praktijkgericht onderzoek naar de effectiviteit van Sociale Netwerk Strategieën voor de jeugd in het maatschappelijk werk en jeugdzorg.

Projectomschrijving

Sociale Netwerk Strategieën (SNS) is een manier van werken waarbij de cliënt/het gezin de regie in eigen hand houdt, samen met zijn familie en/of sociaal netwerk besluiten neemt en een plan voor zijn toekomst maakt. NIM Maatschappelijk Werk,  Entréa, Gemeente Nijmegen en Radboud Universiteit hebben in een tweejarige Randomized Controlled Trial onderzocht of het werken vanuit SNS ten opzichte van de care as usual (reguliere hulpverlening) verschillen oplevert.
De belangrijkste conclusies:
Dit onderzoek heeft een bijdrage geleverd aan eerste kwantitatieve resultaten over de effectiviteit van het werken vanuit SNS.
De onderzoeksresultaten geven aanleiding om verder te gaan met de werkwijze, maar ook om bij te sturen op de implementatie/ontwikkeling hiervan en voor nader kwalitatief onderzoek naar de werkzame elementen van het werken vanuit SNS, bijvoorbeeld middels interviews.

Producten

Titel: Praktijkgericht onderzoek naar de effectiviteit van Sociale Netwerk Strategieën voor de jeugd in het maatschappelijk werk en jeugdzorg
Auteur: R. Tijdink, C. Nouwen
Magazine: Journal of Social Intervention: Theory and Practice
Titel: Participatie jongeren en ouders bij het vertalen en verspreiden van de onderzoeksresultaten uit het SNS-project
Auteur: Nancy Wijers en Joke Stoffelen
Titel: Praktijkgericht onderzoek naar de effectiviteit van Sociale Netwerk Strategieën
Auteur: R. Tijdink, C. Nouwen
Link: http://prezi.com/4ohqm9jeoqed/?utm_campaign=share&utm_medium=copy&rc=ex0share
Titel: Praktijkgericht onderzoek naar de effectiviteit van Sociale Netwerk Strategieën
Auteur: C. Nouwen
Titel: Praktijkgericht onderzoek naar de effectiviteit van Sociale Netwerk Strategieën
Auteur: C. Nouwen
Titel: Praktijkgericht onderzoek naar de effectiviteit van Sociale Netwerk Strategieën
Auteur: C. Nouwen
Titel: Praktijkgericht onderzoek naar de eff ectiviteit van Sociale Netwerk Strategieën
Auteur: C. Nouwen
Titel: Praktijkgericht onderzoek naar de effectiviteit van Sociale Netwerk Strategieën
Auteur: C. Nouwen

Verslagen


Eindverslag

Sociale Netwerk Strategieën (SNS) is een manier van werken waarbij de cliënt/het gezin de regie in eigen hand houdt, samen met zijn familie en/of sociaal netwerk besluiten neemt en een plan voor zijn toekomst maakt. NIM Maatschappelijk Werk, Entréa, Gemeente Nijmegen en Radboud Universiteit hebben in een tweejarige Randomized Controlled Trial onderzocht of het werken vanuit SNS ten opzichte van de care as usual (reguliere hulpverlening) verschillen oplevert.

De belangrijkste conclusies:
Dit onderzoek heeft een bijdrage geleverd aan eerste kwantitatieve resultaten over de effectiviteit van het werken vanuit SNS.
De onderzoeksresultaten geven zeker aanleiding om verder te gaan met de werkwijze, maar ook om bij te sturen op de implementatie/ontwikkeling hiervan en voor nader kwalitatief onderzoek naar de werkzame elementen van het werken vanuit SNS, bijvoorbeeld middels interviews.

Steeds vaker wordt in hulpverlening de nadruk gelegd op het eigen sociale netwerk van de cliënt, zoals vrienden en familie. Het werken vanuit Sociale Netwerk Strategieën (SNS) is een basishouding van waaruit de professional denkt en handelt. De cliënt houdt de regie over zijn eigen leven.

Hoewel het werken vanuit Sociale Netwerk Strategieën in de praktijk goed uitpakt, is hier nog geen wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Daarom heeft NIM initiatief genomen om met Entréa Jeugdzorg, de Radboud Universiteit en gemeente Nijmegen een onderzoek op te zetten naar de effectiviteit van werken vanuit Sociale Netwerk Strategieën. De effectiviteit van Sociale Netwerk Strategieën wordt getoetst door middel van een Randomized Controlled Trial (RCT): een onderzoeksmethode waarbij deelnemers willekeurig over twee groepen verdeeld worden. Groep 1 krijgt hulp vanuit SNS aangeboden en groep 2 wordt op reguliere wijze geholpen door NIM of Entréa.

Het onderzoek wordt uitgevoerd bij 170 gezinnen met kinderen tussen de 8 en 18 jaar. De resultaten worden medio 2016 verwacht.

Samenvatting van de aanvraag

Gemeenten in Nederland hebben, mede ingegeven door veranderend Rijksbeleid, hun Wmo- plannen vernieuwd op basis van de principes van De Kanteling dat uitgaat van het vergroten van de eigen kracht en verantwoordelijkheid van de burger. Deze transitie in het sociale domein noodzaakt praktijkorganisaties en overheden zo efficiënt en effectief mogelijk te werken en/of om te gaan met beschikbare middelen. Onderzoek naar effectief werken in de jeugdsector heeft dan ook een maatschappelijk en economisch/financieel belang. Sociale Netwerk Strategieën (SNS) is een manier van werken waarbij de cliënt (in dit project: de jongere en zijn of haar gezin) de regie in eigen hand houdt, samen met zijn familie en/of sociaal netwerk besluiten neemt en een plan voor zijn toekomst maakt. Van het werken vanuit SNS wordt verwacht dat het ontwikkelen en hebben van regie de eigen kracht van cliënten en hun gezinnen doet toenemen en dat deze toename van eigen kracht uiteindelijk zal leiden tot een afname van eventuele klachten of problematiek van jongere en/of gezin, en afname van afhankelijkheid van de zorg, waarbij ook verwacht wordt dat deze veranderingen stabieler en duurzamer zijn in vergelijking tot reguliere werkwijzen in de jeugdzorg. Daarnaast, omdat het werken vanuit SNS de regie primair legt bij de jongere en zijn gezin, is de te verwachten inzet van en belasting voor de professionele hulpverlener per hulpverleningstraject lager. Vanwege de veronderstelde toename van eigen kracht en de daarmee gepaard gaande afnemende vraag naar zorg, sluit het werken vanuit SNS werkwijze nauw aan bij de transitie en transformatie van de jeugdzorg in Nederland. Echter, hoewel het werken vanuit SNS dus een veelbelovend lijkt te zijn, ontbreekt er gedegen wetenschappelijk onderzoek naar de daadwerkelijke effectiviteit van het werken vanuit SNS. De doelstelling van het beoogde onderzoek is dan ook de effectiviteit van het werken vanuit SNS testen via een tweejarige Randomized Controlled Trial (RCT). De onderzoeksvragen: 1. In hoeverre leidt het werken vanuit SNS tot een afname van klachten van de jongere (primaire uitkomstmaat), en daaraan gekoppeld: 2. In hoeverre leidt het werken vanuit SNS tot toename van de eigen kracht van het gezin en afname van ervaren opvoedingsbelasting van de ouders, alsmede tot een toename van kwaliteit van opvoeding (secondaire uitkomstmaten)? 3. In hoeverre heeft de cliënt-hulpverlener relatie invloed op de effecten van het werken vanuit SNS op de primaire en secondaire uitkomstmaten? De deelnemers aan het onderzoeksproject zijn 170 gezinnen met jongeren (0 tot 18 jaar) uit het cliëntenbestand van praktijkorganisaties NIM Maatschappelijk Werk Nijmegen en Entréa. Het onderzoek betreft een RCT met een experimentele conditie en een controleconditie. In de experimentele conditie krijgen de jongeren en hun gezinnen het werken vanuit SNS aangeboden. In de controleconditie krijgen de jongeren en hun gezinnen ‘care as usual’ aangeboden, NIM-cliënten en hun gezinnen zorg volgens de gebruikelijke NIM-methodieken, en de Entréa-cliënten volgens de gebruikelijke Entréa-methodieken. De helft van de jongeren en hun ouders die aangegeven hebben deel te willen nemen aan het onderzoek voor het onderzoeksproject wordt random toegewezen aan de experimentele conditie, de andere helft krijgt de ‘care as usual’. De totale duur van het onderzoek bedraagt 24 maanden. In deze periode worden vijf meetmomenten ingevoerd: (1) bij aanvang traject; (2) bij afsluiting traject, (3) 6 maanden na afsluiting (follow-up meting 1), (4) 9 maanden na afsluiting (follow-up meting 2), en tenslotte 12 maanden na afsluiting (follow-up meting 3). Gegevens worden verzameld middels vragenlijsten die door de ouders via een online cliënt-monitoring systeem ingevuld worden. Door studenten van de Hogeschool Arnhem-Nijmegen wordt momenteel kwalitatief onderzoek verricht naar de ervaringen met de invoering van het werken vanuit SNS binnen NIM. Dit onderzoek wordt beschouwd als een voorbereidende fase voor vervolgonderzoek naar de werkzame factoren en effectiviteit van het werken vanuit SNS. Deelnemende cliënten/gezinnen wordt gevraagd of zij deel willen participeren in een cliëntenpanel ten behoeve van dit voorstel. Het project is een samenwerkingsverband tussen twee praktijkinstellingen (NIM en Entrea), een onderzoeksinstelling (Radboud Universiteit Nijmegen), en de overheid (gemeente Nijmegen). Het project wordt ingebed in de Academische Werkplaats Jeugd Nijmegen, een ZonMw gesubsidieerd samenwerkingsverband tussen jeugdzorg, ggz, en onderwijs- en kennisinstellingen. De Academische Werkplaats garandeert een uitgebreid platform voor kennisdeling, expertise op het gebied van grootschalige effectiviteitsonderzoeken, en actieve inbreng van cliëntvertegenwoordigers via Zorgbelang Gelderland.

Kenmerken

Projectnummer:
729111007
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2013
2016
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
A. Postma
Verantwoordelijke organisatie:
NIM Maatschappelijk Werk