Mobiele menu

LUID EN DUIDELIJK: de stem van de jeugdige in de keten

Projectomschrijving

In het project Luid & Duidelijk is door TNO, Veilig Thuis, GGD, jongeren en ouders, samen met allerlei partners in de Academische Werkplaats SAMEN, onderzocht hoe er beter naar kinderen geluisterd kan worden wanneer er (mogelijk) sprake is van kindermishandeling. Het is een VN-Kinderrecht dat kinderen en jongeren geïnformeerd worden, serieus genomen worden en dat naar hen geluisterd wordt wanneer er beslissingen worden genomen die over hen gaan. Daarvoor hebben we een literatuurstudie uitgevoerd, gesprekken gevoerd met jongeren en ouders, en met organisaties en hulpverleners. Ook hebben we gesproken met de zogenaamde ‘Advocacy Services’ in Engeland en met voorzieningen in Nederland die elementen daarvan toepassen. Samen met een ontwikkelgroep van professionals, ouders en jongeren hebben we vervolgens een handreiking gemaakt over het werken met een onafhankelijke steunfiguur voor jeugdigen die met kindermishandeling te maken hebben. We hebben dit gedaan voor drie ‘typen’ steunfiguren: een steunfiguur uit het eigen netwerk van de jeugdige, een professional en een ervaringsdeskundige. Hiermee was het de bedoeling om in een pilot, samen met zes jongeren en hun ouders, in zogenaamd actie-onderzoek, na te gaan of dit aanbod zinvol is, wat de ervaringen daarmee zijn en hoe we de handreiking konden aanscherpen. Voor de pilot hebben we echter geen jongeren en ouders kunnen vinden die hier aan mee wilden doen. Toen bleek dat rond een melding bij Veilig Thuis niet het geschikte moment was om jongeren en ouders te werven voor de pilot, is de werving uitbreid naar werving via ketenpartners en via social media. Ook dit leverde geen deelnemers op. Uit de evaluatie met professionals komen diverse redenen daarvoor naar voren, zoals: het aanbod is nog onbekend en zou eerst als standaard ingebed moeten worden, ouders gaven geen toestemming of konden niet beiden toestemming geven, wantrouwen bij ouders of jongeren.

Lees voor meer informatie over de afronding van dit project ook het nieuwsbericht van 13 juli 2021. Met daarin een verwijzing naar de concept-handreiking.

Verslagen


Eindverslag

In het project Luid & Duidelijk is door TNO, Veilig Thuis, GGD, jongeren en ouders, samen met allerlei partners in de Academische Werkplaats SAMEN, onderzocht hoe er beter naar kinderen geluisterd kan worden wanneer er (mogelijk) sprake is van kindermishandeling. Het is een VN- Kinderrecht dat kinderen en jongeren geïnformeerd worden, serieus genomen worden en dat naar hen geluisterd wordt wanneer er beslissingen worden genomen die over hen gaan. Daarvoor hebben we een literatuurstudie uitgevoerd, gesprekken gevoerd met jongeren en ouders, en met organisaties en hulpverleners. Ook hebben we gesproken met de zogenaamde ‘Advocacy Services’ in Engeland en met voorzieningen in Nederland die elementen daarvan toepassen. Samen met een ontwikkelgroep van professionals, ouders en jongeren hebben we vervolgens een handreiking gemaakt over het werken met een onafhankelijke steunfiguur voor jeugdigen die met kindermishandeling te maken hebben. We hebben dit gedaan voor drie ‘typen’ steunfiguren: een steunfiguur uit het eigen netwerk van de jeugdige, een professional en een ervaringsdeskundige. Hiermee was het de bedoeling om in een pilot, samen met zes jongeren en hun ouders, in zogenaamd actie-onderzoek, na te gaan of dit aanbod zinvol is, wat de ervaringen daarmee zijn en hoe we de handreiking konden aanscherpen. Voor de pilot hebben we echter geen jongeren en ouders kunnen vinden die hier aan mee wilden doen. Toen bleek dat rond een melding bij Veilig Thuis niet het geschikte moment was om jongeren en ouders te werven voor de pilot, is de werving uitbreid naar werving via ketenpartners en via social media. Ook dit leverde geen deelnemers op. Uit de evaluatie met professionals komen diverse redenen daarvoor naar voren, zoals: het aanbod is nog onbekend en zou eerst als standaard ingebed moeten worden, ouders gaven geen toestemming of konden niet beiden toestemming geven, wantrouwen bij ouders of jongeren.

In de eerste fase van het project is een literatuurstudie uitgevoerd en zijn interviews gehouden met experts, met professionals en met jongeren. Vervolgens is met professionals, jongeren en ouders, onder externe begeleiding, vier werksessies van ieder drie uur gehouden. Gaandeweg is op basis daarvan een werkwijze met draaiboek ontwikkeld voor het werken met een steunfiguur en is dit vervolgens ingeregeld in de praktijk. De werving van gezinnen voor deelname aan de pilot is gestart.

Samenvatting van de aanvraag

Het doel van het onderhavige project is tweeledig:

(A) nagaan wat er in de samenwerking bij (vermeende) kindermishandeling nodig is om de stem van de jeugdige structureel een volwaardige plek te geven,

(B) inzicht krijgen op welke wijze een onafhankelijke ketenbrede steunfiguur voor jeugdigen vanaf ongeveer 6 jaar hieraan kan bijdragen.

Dat gebeurt door:

1. het aanpassen van bestaande werkwijzen en protocollen om de ketensamenwerking hiermee te optimaliseren,

2. een pilot met de aangepaste werkwijze uit te voeren in twee deelnemende samenwerkingsverbanden: (a) Samenwerkingskader Veilig Thuis en Lokale Teams Hollands Midden en (b) Samenwerkingsafspraken gemeenten Regio Haaglanden en Veilig Thuis Haaglanden,

3. ervaringen, kansen en belemmeringen voor implementatie van de werkwijze in kaart te brengen.

De aanpassing van bestaande werkwijzen wordt door een werkgroep vormgegeven, gevoed met literatuur, informatie over aanpalende initiatieven en een samenvatting van (groeps)gesprekken met jeugdigen, ouders en professionals.

De evaluaties gedurende de pilot brengen de ervaringen en implementatie van de werkwijze in kaart via interviews met betrokkenen rondom een casus (jeugdigen, ouders, steunfiguur, professionals). We maken gebruik van een actieonderzoeksframework: het idee van de pilot is dat de werkwijzen en het handelen van de ketenbrede steunfiguur direct worden verbeterd. De ervaringen van de geïnterviewden worden in overleg met de werkgroep toegepast en opgenomen in de werkwijze. Zo ontstaat er een continue plan-do-check-act-cyclus.

De vraag om het hier voorgestelde project komt uit de praktijk. Het is een initiatief van praktijk- en beleidspartners uit de Academische Werkplaats ‘SAMEN’ (Regio’s Haaglanden en Hollands Midden).

Expliciete aandacht gaat in het project uit naar het overdraagbaar maken van de resultaten, zowel binnen de Academische Werkplaats naar andere samenwerkingsverbanden als daarbuiten.

Het project heeft een looptijd van 24 maanden en kent vier fases:

Fase 1. Inrichten projectorganisatie (juli 2018 – augustus 2018)

Fase 2. Aanpassen bestaande werkwijzen / protocollen (september 2018 – februari 2019)

Fase 3. Pilot Luid en duidelijk (maart 2019 - februari 2020)

Fase 4. Afronding en disseminatie (maart - juni 2020)

Het project kent de volgende eindproducten:

1. Aanpassing van de werkwijze / protocol in de twee samenwerkingsverbanden,

2. Onafhankelijke handreiking ‘Luisteren naar jeugdigen en de inzet van een ketenbrede steunfiguur’.

Kenmerken

Projectnummer:
741300002
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2018
2020
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Drs. R.M. Vink
Verantwoordelijke organisatie:
TNO