Mobiele menu

Peer School Support Project: studenten verbeteren School als Werkplaats, de ondersteuning van jongeren met psychische problemen in het MBO

Projectomschrijving

In het Peer School Support Project verbeteren studenten School als Werkplaats, de ondersteuning van jongeren met psychische problemen in het MBO. Hoe wordt de ondersteuning op school door jongeren ervaren? Wat zou helpen om de hulpbehoefte beter en eerder te signaleren? Deze vragen staan centraal in het project dat bestaat uit praktijkgericht behoeftenonderzoek gecombineerd met participatief ontwerponderzoek. Jongeren vertellen over hun ervaringen met de ondersteuning op school. Op basis daarvan worden nieuwe activiteiten en tools door jongeren ontworpen. Deze activiteiten worden tot slot geëvalueerd. De opbrengst van het project zijn innovatieve en overdraagbare tools die goed bruikbaar zijn bij het tijdig en integraal ondersteunen van kwetsbare jongeren die vast dreigen te lopen. In het project werken de Academische Werkplaats Transformatie Jeugd Friesland, de regionale Werkplaats Sociaal Domein Friesland, School als Werkplaats, Friesland College en WELLZO Jongerenwerk samen.

Producten

Titel: Inventarisatie van de ervaringen en behoeften van jongeren met psychosociale problemen op school: een participatief jongerenonderzoek op het Friesland College. Verslag van fase 1 van het Peer School Support Project.
Auteur: Evenboer, K.E., Metselaar, J., Douwes, R., & Krediet, I.
Titel: Factsheet “Benaderbaarheid, zichtbaarheid, bekendheid”
Auteur: Peer School Support Project
Link: https://awtjf.nl/academische-werkplaats-projecten/peer-school-support/
Titel: Factsheet “Peer-to-peer”
Auteur: Peer School Support Project
Link: https://awtjf.nl/academische-werkplaats-projecten/peer-school-support/
Titel: Factsheet “Docent-coach-hulpverlener”
Auteur: Peer School Support Project
Link: https://awtjf.nl/academische-werkplaats-projecten/peer-school-support/
Titel: Presentatie Peer School Support Project tijdens ZonMw site visit AWTJF, 9 april 2018, Leeuwarden, Jeugdhulp Friesland
Auteur: Evenboer, E., Buijs, L., Van Dongen, L., & Metselaar, J.
Titel: School as Workplace, ROC Friesland College/WELLZO/NHL. Presentatie tijdens EU Peer Learning ‘Participation of Young People with Mental Health Issues’, woensdag 29 november – vrijdag 1 december 2017, Rotterdam
Auteur: Sies, A., & Metselaar, J.
Titel: Peer School Support Project: studenten verbeteren School als Werkplaats. Presentatie tijdens de Ondersteunersgroep School als Werkplaats, dinsdag 17 oktober 2017, Leeuwarden, Friesland College
Auteur: Evenboer, E., Van Dongen, L., Heins, P., Sies, A., & Metselaar, J.
Titel: Presentatie Peer School Support Project tijdens de AWTJF Netwerkbijeenkomst, 30 november 2017, Leeuwarden, NHL Stenden Hogeschool
Auteur: Evenboer, E.
Titel: School als Werkplaats – waar onderwijs en jeugdhulp elkaar versterken! presentatie tijdens Tweedaagse van het Platform Lectoren Sociaal Werk, 7 & 8 juni 2018, Leeuwarden, NHL Stenden Hogeschool
Auteur: Evenboer, E., Douwes, R., Krediet, I., & Metselaar, J.
Titel: Peer School Support Project: studenten verbeteren School als Werkplaats. Presentatie tijdens congres Van Wijk tot Wetenschap, donderdag 23 november 2017, ’s Hertogenbosch
Auteur: Evenboer, E., Buijs, L., & Metselaar, J.
Titel: School als Werkplaats: lessen voor het hoger onderwijs. Presentatie tijdens de Regiobijeenkomst van Handicap + Studie, 12 oktober 2017, Den Haag, Haagse Hogeschool
Auteur: Metselaar, J., & Walburg, S.
Titel: School als Werkplaats en het Peer School Support Project presentatie tijdens Jeugd in Onderzoek, 24 mei 2018, Amsterdam
Auteur: Evenboer, E., & Metselaar, J.
Titel: Pecha Kucha presentatie Peer School Support Project tijdens de Voor de Jeugddag 2017, maandag 6 november 2017, Amsterdam
Auteur: Heins, P. & Evenboer, E.
Titel: Peer School Support Project. Samenwerken aan de participatie van jongeren in het onderwijs – School als Werkplaats best practices. Regiobijeenkomst RGOc, dinsdag 17 april 2018, Assen
Auteur: Metselaar, J., & Evenboer, K.E.
Titel: School als Werkplaats onderzocht: Wat vinden HBO-studenten?
Auteur: Metselaar, J., Evenboer, K.E., Douwes, R., & Krediet, I.

Verslagen


Eindverslag

In het Peer School Support Project (PSSP) hebben de ervaringen van studenten van het Friesland College met School als Werkplaats (SAW) centraal gestaan. Het project heeft zich gericht op de vraag hoe hun ervaringsdeskundigheid benut kan worden voor het verbeteren van de (peer-to-peer) ondersteuning en begeleiding van jongeren met psychosociale problemen op school.
In het PSSP zijn de ervaringen van studenten van het ROC Friesland College door middel van participatief onderzoek geïnventariseerd. Het heeft geleid tot drie centrale thema’s waarop SAW is doorontwikkeld: 1) bekendheid, benaderbaarheid, zichtbaarheid van SAW; 2) samenwerking docent/coach en SAW; en 3) peer-to-peer ondersteuning. De doorontwikkeling van SAW heeft geleid tot een uitdagend project waarin MBO en HBO studenten en professionals enthousiast hebben geparticipeerd. Het heeft daarnaast overdraagbare tools opgeleverd: factsheets, een stroomschema, een gespreksleidraad, de prototypes van een praktische waaier met de bouwstenen van de methodiek en van een handelingskompas SAW.

Peer School Support Project : studenten verbeteren School als Werkplaats, de ondersteuning van jongeren met psychische problemen in het MBO

Het ‘Peer School Support Project’ is voor leerlingen met psychische problemen op het MBO. Welke ondersteuning krijgen zij vanuit school? En hoe ervaren zij dat? Wat kan beter? Wat zou helpen om de hulpbehoefte beter en eerder te signaleren?

Deze vragen staan centraal in het project. Om ze te beantwoorden werken de Academische Werkplaats Transformatie Jeugd Friesland, de regionale Werkplaats Sociaal Domein Friesland, School als Werkplaats, Friesland College en WELLZO Jongerenwerk samen. Met als doel om de ondersteuning en begeleiding van jongeren met psychische problemen te verbeteren en hun deelname op school en transitie naar werk te bevorderen. De projectleiding is in handen van het lectoraat Zorg voor Jeugd van NHL Hogeschool in samenwerking met Jeugdhulp Friesland.

In december 2016 is het project van start gegaan met een verkenning. Jongeren vertellen over hun ervaringen met de ondersteuning op school. Drie thema’s zijn daaruit naar voren gekomen: 1) benaderbaarheid, zichtbaarheid & bekendheid; 2) de samenwerking tussen docent-coach-hulpverlener; 3) peer-to-peer hulpverlening. Op basis van deze thema’s worden in de tweede fase nieuwe groepsactiviteiten en concrete tools voor en door jongeren ontworpen. De deelname aan en de opbrengsten van de groepsactiviteiten worden geëvalueerd. De jongeren adviseren betrokken professionals over concrete tools waarmee hun hulpbehoefte beter en eerder kan worden gesignaleerd.

Uiteindelijk worden de uitkomsten van het project en de opgedane kennis vertaald naar innovatieve en overdraagbare tools die goed bruikbaar zijn bij het tijdig en integraal ondersteunen van kwetsbare jongeren die in de opleiding (en hun thuissituatie) dreigen vast te lopen.

Samenvatting van de aanvraag

School als Werkplaats (SAW) is een werkwijze op het Friesland College (MBO) waarbij hulpverleners en welzijnswerkers (SAW’ers) op de school en in de klas/groep aanwezig zijn naast en samen met de docent/coach. Ze volgen het leerproces, maar staan los van de opleidingen. Dat maakt het voor leerlingen gemakkelijker om over problemen te praten die ze liever niet met leraren delen. Leraren vragen soms ook advies over hoe ze een leerling kunnen helpen die het moeilijk heeft. Door de psycho-educatie die de SAW’ers aanreiken, ontdekken docenten en stagebegeleiders op welke manier ze hun aanpak kunnen aanpassen om deze jongeren beter te kunnen ondersteunen.

De SAW’er is als professional een specialist, die op school in de rol van generalist werkt. Generalist en docent/coach werken samen in de praktijk, doen ervaring op en leren van elkaar. Samen werken zij vanuit een preventieve visie voor studenten, enerzijds gericht op het voorkomen van schooluitval en anderzijds op het voorkomen van onnodig intensieve zorg. Over SAW is in twee rapportages verslag gedaan (Messing, 2013; Messing, 2015). Uit deze eerste rapportages van SAW komen positieve resultaten naar voren. Er wordt o.a. gerapporteerd dat de werkwijze docenten rust geeft, dat er sprake is van een gedeelde verantwoordelijkheid en dat de SAW’er toegankelijk en breed inzetbaar is. De SAW’er fungeert als klankbord voor de docent/coach en geeft goede tips voor het coachende deel van de docent taken. Er is sprake van minder schooluitval en minder verzuim. De kracht en effectiviteit van samenwerken, zit in het gezamenlijk optrekken. In SAW krijgt integrale samenwerking in het onderwijs vorm. Met elkaar is men verantwoordelijk voor de begeleiding van jongeren die in hun opleiding dreigen vast te lopen.

Hoewel de algemene ervaring met SAW is dat het werkt, zijn er aspecten waar betrokken professionals zorgen over hebben die aanleiding kunnen zijn voor vervolgonderzoek. Dit betreft o.a.:

1) Aandacht voor de vrijheid om een passende werkwijze te vinden die bij de persoonlijkheden van betrokkenen past (maatwerk).

2) Docent/coaches verschillen in hun reactie op studenten met afwijkend gedrag (bejegening).

Bovendien zijn in het onderzoek dat naar SAW tot dusver gedaan is voornamelijk professionals bevraagd. In de doorontwikkeling van SAW als werkwijze is een uitwisseling van (ervarings)deskundigheid van jongeren zelf gewenst.

In het voorgestelde Peer School Support Project staat dit streven centraal. De Academische Werkplaats Transformatie Jeugd Friesland (AWTJF) in samenwerking met de regionale Werkplaats Sociaal Domein Friesland (WSDF), School als Werkplaats (SAW) en WELLZO Jongerenwerk wil onderzoek doen, specifiek gericht op het benutten van de ervaringsdeskundigheid van jongeren met psychosociale problemen in het MBO met als doel het verbeteren van de ondersteuning en begeleiding van jongeren met psychische problemen. In het Peer School Support Project zal de (ervarings)deskundigheid van MBO-studenten actief gedeeld worden ter bevordering van de participatie van jongeren op school en/of hun transitie naar werk. Jongeren worden actief betrokken bij het vinden van creatieve oplossingen voor de aspecten in de SAW werkwijze waar zorgen over bestaan.

De centrale vraag luidt: Wat zijn de ervaringen van jongeren met SAW, in het bijzonder het maatwerk en de bejegening, en hoe kan hun ervaringsdeskundigheid benut worden voor het verbeteren van de ondersteuning en begeleiding van jongeren met psychische problemen op school?

Doel van het onderzoek is te komen tot een systematische inventarisatie van ervaringen van jongeren met de ondersteuning die aan hen op school geboden wordt en het ‘vertalen’ van deze kennis naar concrete, innovatieve en overdraagbare tools die goed bruikbaar kan zijn in de uitvoering van SAW.

Ter beantwoording van de vraagstelling en het realiseren van de tool wordt in het Peer School Support Project een praktijkgericht behoeftenonderzoek (needs assessment) gecombineerd met een participatief ontwerponderzoek (participatieve design research) uitgewerkt.

In drie fasen wordt samen met jongeren voorzien in de onderzoeks- en ontwikkelactiviteiten. In fase 1 gaat het om de verkenning van ervaringen van jongeren met psychische problemen op school. In fase 2 gaat het om het ontwerpen van groepsactiviteiten voor en door jongeren met psychische problemen op school in Communities of Practice. In fase 3 gaat het om evaluatie van activiteiten en advisering van alle betrokken professionals door jongeren met psychische problemen over het beter in contact komen met en het beter en eerder herkennen van de hulpbehoefte van deze groep jongeren op school.

In de rapportage wordt verslag gedaan van het verloop van project en van de uitkomsten. Concrete en praktisch bruikbare tools omvatten het advies van de jongeren aan SAW in een zelfgekozen vorm/medium. Het project wordt afgesloten met een ‘minicongrestival’ voor alle betrokkenen.

Kenmerken

Projectnummer:
737200023
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2016
2020
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. J. Metselaar
Verantwoordelijke organisatie:
Jeugdhulp Friesland