Mobiele menu

GOED GEBRUIK LONGMEDICATIE

Projectomschrijving

Een miljoen mensen in Nederland hebben een chronische longziekte en dit aantal stijgt. De zorgkosten bedragen €3 miljard per jaar. Longpatiënten hebben veel baat van inhalatiemedicatie. De kosten zijn jaarlijks €400 miljoen. Het rendement kan worden versterkt, door meer “zinnig en zuinig” en “beter” gebruik. De Long Alliantie Nederland voert de volgende activiteiten uit:

1. Analyse van “doelmatigheid” inhalatiemedicatie in de belangrijkste richtlijnen. 2. Analyse van optimale diagnostiek en over- en onderbehandeling. 3. Analyse knelpunten van gebruik inhalatiemedicatie bij patiënten en zorgverleners. 4. Concrete waardering van verschillende longmedicamenten (stof en device). 5. Analyse van inhalatie instructie en verbetermogelijkheden 6. Opstellen en verspreiden van de eindrapportage 7. Aanvullen Zorgstandaarden Astma en astmarichtlijn zodat doelmatigheid meer aandacht krijgt 8.Uitwerken van een voorstel voor monitoring van uitkomsten (zinnig & zuinig gebruik, en goed gebruik).

Verslagen


Eindverslag

Een miljoen mensen in Nederland hebben een longziekte. Een groot deel van deze mensen gebruikt inhalatiemedicatie en heeft daar veel profijt van omdat het zorgt voor een betere kwaliteit van leven met minder complicaties. Jaarlijks is een bedrag van €440 miljoen gemoeid met inhalatiemedicatie.

Uit het project uitgevoerd door de Long Alliantie Nederland komt naar voren dat er ruimte is om zinnig, zuinig en goed gebruik van inhalatiemedicatie te versterken. Dit is van groot belang omdat hierdoor de positieve effecten van inhalatiemedicatie voor patiënten kan worden vergroot zonder verlies van kwaliteit voor de patiënt.

Een ketenbrede analyse is van groot belang bij het versterken van zinnig, zuinig en goed gebruik. Deze keten loopt van preventie tot en met palliatieve zorg. Het gebruik van inhalatiemediatie is slechts een schakel in de gehele keten. Alleen focussen op (kosten van) inhalatiemedicatie heeft als risico dat kosten en baten in andere schakels van de keten worden vergeten. Optimalisatie van kosten en baten dient wat de LAN betreft ketenbreed te worden gerealiseerd. De Zorgstandaarden COPD en Astma vormen het uitgangspunt. Veel winst is te behalen door het verminderen van het aantal longaanvallen (exacerbaties). Deze zijn verantwoordelijk voor het grootste deel van het verlies aan kwaliteit van leven en kosten.

Zinniger en zuiniger voorschrijven is van belang om de gezondheidszorg in Nederland betaalbaar te houden. Op het gebied van inhalatiemedicatie is er nog het nodige te verbeteren. Uit analyse blijkt dat er grote regionale variatie bestaat en dat duurdere medicatie vaak te snel wordt voorgeschreven. Schattingen wijzen uit dat veel euro's zijn te besparen.

De therapietrouw en het goed gebruik van inhalatiemedicatie scoort slecht in vergelijking met andere medicatiegroepen. Het is van groot belang dat er een "landelijke infrastructuur voor eenduidige inhalatiemedicatie" komt. Nu nog worden patiënten te vaak in verwarring gebracht door tegenstrijdige adviezen van zorgverleners. In de landelijke infrastructuur moeten de protocollen van alle zorgverleners worden geuniformeerd. Ook moet in de opleiding en bijscholing van zorgverleners meer aandacht worden besteed aan zinnig en zuinig voorschrijven.

In het rapport “Goed Gebruik Inhalatiemedicatie Astma en COPD” is een concrete waardering gemaakt van de verschillende longmedicamenten (stof en device). Dit rapport is het hoofddocument van het project. Het rapport geeft –onder andere- aan welke inhalatiegeneesmiddelen (bestaande uit werkzame stof, farmaceutische vorm en soort inhalator) uitwisselbaar zijn. Voorts wordt aangegeven op welke manier tot verantwoord preferentiebeleid kan worden gekomen. De analyse brengt een ordening aan in het aanbod van inhalatiegeneesmiddelen. Deze ordening stelt zorgverzekeraars in staat om (desgewenst) preferentiebeleid te voeren, omdat is aangetoond dat binnen groepen inhalatiegeneesmiddelen uitwisseling (en concurrentie) mogelijk is. Indien uitwisseling van inhalatiegeneesmiddelen mogelijk is, dient met een aantal zaken rekening te worden gehouden. Deze "leidende principes" zijn benoemd en uitgewerkt. Op deze manier kan uitwisseling van inhalatiegeneesmiddelen op een verantwoorde wijze plaatsvinden.

De resultaten van het project worden op meerdere manieren benut. In de Zorgstandaarden is en in de richtlijnen wordt de opbrengst van dit project gebruikt door meer aandacht te besteden aan zinnig, zuinig en goed gebruik van inhalatiemedicatie. Voorts is in het

• Ten derde: de LAN heeft het Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten ontworpen (zie bijlage 15). Het actieprogramma als geheel moet bijdragen aan kwalitatief betere astma en COPD zorg, voor meer patiënten, met meer doelmatigheid en meer longpatiënten aan het werk.

Een van de doelen van het actieprogramma is om het rendement per euro die aan inhalatiemedicatie wordt uitgegeven met 20% te vergroten (door meer “zinnig, zuinig en beter” gebruik). Het project uitg

Samenvatting van de aanvraag

Een miljoen mensen in Nederland hebben een chronische longziekte en de kosten van de chronische longzorg bedragen €2,5 miljard per jaar. Het gebruik van longmedicatie kost jaarlijks €400 miljoen en bij ongewijzigd beleid nemen deze kosten toe tot €500 miljoen. Het potentieel om de doelmatigheid bij longmedicatie te verbeteren bedraagt naar schatting zeker 10%. Dat is jaarlijks circa €40 miljoen! Er is veel ruimte voor verbetering van de doelmatigheid door goed gebruik van longmedicatie. Dit kan worden bereikt zonder verslechtering van de kwaliteit van de patiëntenzorg en zelfs met verbetering van de kwaliteit. Op dit moment wordt geld verspilt onder andere door overbehandeling. Voorts wordt bij patiënten die longmedicatie nodig hebben, geld uitgegeven aan te dure medicatie doordat de richtlijnen niet goed worden gevolgd. De kwaliteit van zorg verbetert als patiënten (die longmedicatie nodig hebben) sneller worden behandeld met de juiste longmedicatie en inhalatoren. Nu wordt veelvuldig geswitcht van longmedicatie en dat leidt tot slechtere therapietrouw en slechtere behandeluitkomsten. Beter gebruik longmedicatie komt ten goede aan de kwaliteit van leven van patiënten en ook aan de verbetering van doelmatigheid, omdat dit leidt tot vermindering van dure ziekenhuisopnamen (bij COPD wordt meer dan de helft van de kosten veroorzaakt door ziekenhuisopnamen). Beter gebruik van longmedicatie zorgt ook voor efficiëntere inzet van zorgprofessionals. Nu wordt bijvoorbeeld bij inhalatie instructie veel werk dubbel gedaan. Bij eenduidigere inhalatie kan dubbel werk worden verminderd. De Long Alliantie Nederland (LAN) heeft als doel integrale preventie en goede zorg voor mensen met een chronische longaandoening te versterken. Bij de LAN zijn 32 lidorganisaties aangesloten: patiëntenorganisaties, beroeps- en brancheverenigingen, fondsen, expertisecentra, (farmaceutische) bedrijven en één zorgverzekeraar. Structurele interactie en samenwerking zorgt voor synergie en betere preventie en zorg. De leden van de LAN hebben deze organisaties zich uitgesproken om kwaliteit én doelmatigheid in het gebruik van longmedicatie te versterken. Ook met de vier grote zorgverzekeraars wordt hierin samengewerkt (Achmea, CZ, Menzis, UVIT). Er is breed draagvlak. Dit subsidieverzoek heeft als doel systematisch de mogelijkheden te identificeren en aan te pakken voor het versterken van kwaliteit én doelmatigheid in het gebruik van longmedicatie. In de aanpak wordt de kennis en expertise van leden en zorgverzekeraars benut. Het project leidt tot voorschriften en aanbevelingen aan de verschillende organisaties voor versterken kwaliteit en doelmatigheid, waarbij wordt gezorgd voor zo min mogelijk vrijblijvendheid in de naleving. De LAN is verheugd over de subsidiemogelijkheid van ZonMw. Er zijn grote belangen gemoeid met longmedicatie. De onafhankelijke positie van ZonMw is voor de LAN belangrijk. De aandacht moet niet gaan naar (deel)belangen en randzaken: maar naar het versterken van kwaliteit en doelmatigheid, omdat dat belangrijk is voor de patiënt met een longziekte en voor Nederland. De kwaliteit van zorg moet verbeteren en het doelmatigheidspotentieel van €40 miljoen moet worden benut om de zorg betaalbaar te houden.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
836001002
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2011
2013
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. P.N.R. Dekhuijzen
Verantwoordelijke organisatie:
Longfonds