Implementatie van een voorlichtingscampagne om de influenzavaccinatiegraad onder gezondheidspersoneel van ziekenhuizen te verhogen

Het voorgestelde project is gebaseerd op resultaten van een cluster-gerandomiseerde trial waaraan UMCs deelnamen (ZONMW project nummer 125030012). Het doel was om een voorlichtingscampagne te ontwikkelen om de influenzavaccinatiegraad onder gezondheidswerkers (GZW) van UMCs te verhogen als ook te evalueren. De campagne leidde tot een verhoging van de vaccinatiegraad (van gemiddeld 11% tot 22% afhankelijk van het seizoen) en tot halvering van het aantal interne geneeskunde patienten dat influenza en/of pneumonie opliep in het ziekenhuis. De kostenberekeningen lieten zien dat de campagne kan leiden tot kostenbesparingen voor het ziekenhuis. Het huidige voorstel betreft een implementatieproject met als vierledig doel: (1) verkrijgen van commitment ziekenhuizen, (2) op maat maken van de voorlichtingscampagne voor ziekenhuizen, (3) implementeren in 15 ziekenhuizen in de noordelijke provincies Groningen, Friesland, Drente en Overijssel, en (4) evalueren voor toepassing en borging op nationaal niveau. Ad 2. Op maat maken van het ontwikkelde voorlichtingsprogramma: Op basis van een vooronderzoek in 2008 zijn de essentiele gedragsdeterminanten bij ziekenhuismedewerkers vastgesteld die bepalen of griepvaccinatie wordt geaccepteerd (Hopman et al.). Met behulp van een effectieve voorlichtingsmethodiek, de zogenaamde intervention mapping (IM) methode, is stapsgewijs een interventiestrategie ontwikkeld gericht op het veranderen van de relevante gedragsdeterminanten(Looijmans et al.). De ontwikkelde strategie werd toegepast in drie UMCs. Zowel uit zelfrapportage vanuit de betrokken UMC teams als uit vragenlijstonderzoek onder werknemers bleek dat de verschillende methoden zijn toegepast en werknemers hieraan zijn blootgesteld, maar de mate waarin men was blootgesteld aan de methoden was niet voor elke methode optimaal. Bijvoorbeeld bezochten slechts minder dan 10% van de werknemers een georganiseerde bijeenkomst of werd de ontwikkelde website www.bewustgepriktvooru.nl niet door alle UMCs gepromoot. Ook was er minder aandacht voor regionale en/of sociale media mogelijkheden. In maart 2013 zal er een inventariserende en een concluderende bijeenkomst worden gehouden geleid door de communicatieadviseur de heer Sobels (C-zicht, Den Haag) die betrokken was bij de ontwikkeling van de voorlichtingscampagne om met implementatiedeskundigen (o.a. Welker van het UMCG, Rooseboom van ZONMW), vertegenwoordigers van arbodienst (o.a. Frijstijn, AMC, Van der Geest, UMCN), Infectie&Preventie (o.a. Friedrich, UMCG), communicatieadviseurs en GZW-ers de resultaten van de procesevaluatie als ook de resultaten van de perifere ziekenhuizen te bespreken en te komen tot verdere optimalisering van de campagne 2013-2014. Te verwachten is dat er een grotere rol zal zijn voor sleutelfiguren, bijvoorbeeld in testimonials/op posters/interview (Raden van Bestuur, hoofden van afdelingen), voor ondersteuning van het belang van griepvaccinatie vanuit de NVZ en V&VN, voor regionale media (kranten/televisie) en sociale media (o.a. twitter). Het te bereiken einddoel van deze fase is dat eind maart 2013 het huidige draaiboek dat ontwikkeld is in het kader van het onderzoeksproject met bijbehorende website en formats voor materialen zal zijn aangepast en aangevuld, als ook geschikt gemaakt zal zijn voor toepassing door de algemene ziekenhuizen. Het draaiboek zal ook voorzien in formats voor voorlichting door NVZ, V&VN en RIVM. In (2) zal het draaiboek worden toegelicht voor implementatie. Ad 3. Implementatie van de geoptimaliseerde campagne: In april 2013 zal in iedere provincie (4) een workshop worden georganiseerd voor vier verschillende doelgroepen die betrokken zijn bij de griepvaccinatiecampagne in de algemene ziekenhuizen in de noordelijke provincies, te weten: (1) stafleden van ziekenhuizen die vanuit het management betrokken zijn, (2) arboartsen/verpleegkundigen, (3) infectie&preventie artsen/verpleegkundigen en (4) communicatieadviseurs. De workshop zal bestaan uit een algemeen gedeelte waarin het belang van griepvaccinatie wordt bediscussieerd en waarin het ontwikkelde draaiboek zal worden besproken. In het middagdeel zullen voor iedere doelgroep interactieve werkgroepen worden gevormd om het draaiboek door te nemen en adviezen uit te wisselen voor best practice en te bepalen wie verantwoordelijk is voor de campagne. In de maanden juni-september 2013 zal er vanuit de vakgroep ondersteuning worden geboden voor implementatie in de ziekenhuizen door een inhoudsdeskundige (drs. Riphagen-Dalhuisen) als ook nieuwsberichten worden ontwikkeld. Ad 4. Van nov 13-feb 14 zal een procesevaluatie (zie Hulscher et al. Q Saf Health Care, 2003) en effectevaluatie worden uitgevoerd in alle ziekenhuizen op basis van methodieken gebruikt in het UMC trial project (implementatiedossier, focusgroepen en vragenlijsten). Het eindrapport zal besproken worden met stakeholders en borging voor landelijke voorzetting zal worden uitgewerkt.