Mobiele menu

How appropriate is the increasing long term use of methylphenidate? A practice audit and placebo controlled discontinuation trial.

Projectomschrijving

Wordt methylphenidaat zorgvuldig voorgeschreven en is het nog werkzaam na langere tijd?

Samenvatting na afronding

De laatste jaren is het aantal diagnoses van ADHD en het gebruik van geneesmiddelen voor de behandeling van ADHD gestegen. Dit roept de vraag op of er terecht wordt voorgeschreven. Methylfenidaat is het meest gebruikte geneesmiddel bij ADHD.

Onderzoek

Er is systematisch dossieronderzoek gedaan bij kinderartsen en GGZ-jeugdinstellingen of er terecht methylfenidaat is voorgeschreven en of de bestaande richtlijnen goed worden opgevolgd. Verder is onderzocht bij jongeren die al langer dan twee jaar methylfenidaat gebruiken of het medicijn dan nog steeds werkzaam is. Hier is gekeken wat er gebeurt als de medicatie langzaam wordt afgebouwd.

Resultaten

Uit de dossieraudit bleek dat ook kinderen zonder ADHD vaak methylfenidaat voorgeschreven krijgen en ook dat lang niet altijd de juiste psychosociale zorg wordt geboden. Verder bleek methylfenidaat ook na twee jaar gebruik nog effectief. Opvallend feit was dat bijna de helft van de kinderen ook na afbouw van de medicatie goed bleef functioneren.
 

Samenvatting bij start

Aanleiding
Methylfenidaat is verreweg het meest gebruikte geneesmiddel bij kinderen met ADHD. De laatste jaren is het gebruik van ADHD enorm gestegen. Dit roept de vraag op in hoeverre er zorgvuldig wordt voorgeschreven en of er misschien sprake is van ten onrechte, te snel en/of te lang voorschrijven van methylfenidaat aan kinderen.

Onderzoek
We gaan daarom systematisch dossieronderzoek doen bij kinderartsen, GGZ-jeugdinstellingen en huisartsen of er terecht methylfenidaat is voorgeschreven en of de controles op orde zijn. Verder onderzoeken we bij jongeren die al langer dan twee jaar methylfenidaat gebruiken of het medicijn dan nog steeds werkzaam is. We doen dit door te kijken naar wat er gebeurt als de medicatie langzaam wordt gestopt.

Doel
Dit project beoogt te komen tot belangrijke verbeteringen in het gebruik van methylfenidaat bij kinderen en jongeren in Nederland.


Meer informatie

Producten

Titel: Vragenlijst voor huisartsen
Auteur: Anne-Flore Matthijssen Barbara van den Hoofdakker Pieter Hoekstra
Titel: Optreden in televisie programma "de monitor
Auteur: KRO-NCRV
Titel: Audit checklist voor de specialistische audit
Auteur: Anne-Flore M. Matthijssen Barbara J. van den Hoofdakker Renee Kleine Deters Yvonne Meinardi Pieter J. Hoekstra
Titel: Een pilletje is goedkoper...
Auteur: Sigrid Starremans
Titel: De ADHD-richtlijnen zijn het beste wat we op dit moment hebben
Auteur: Leene communicatie
Titel: Methylphenidate prescription
Auteur: Anne-Flore M. Matthijssen Barbara J. van den Hoofdakker Andrea Dietrich Jan K. Buitelaar Renee Kleine Deters Yvonne Meinardi Riwka del Canho Gigi H. H. van de Loo Pieter J. Hoekstra
Titel: Presentatie Kenniscentrum kinder- en jeugdpsychiatie congres, van wijk tot wetenschap
Auteur: Anne-Flore Matthijssen Barbara van den Hoofdakker
Titel: Behandeling van ADHD bij kinderen
Auteur: Anne-Flore Matthijssen Barbara van den Hoofdakker
Titel: Continued Benefits of Methylphenidate in ADHD After 2 Years in Clinical Practice: A Randomized Placebo-Controlled Discontinuation Study
Auteur: Matthijssen, Anne-Flore M., Dietrich, Andrea, Bierens, Margreet, Kleine Deters, Renee, van de Loo-Neus, Gigi H.H., van den Hoofdakker, Barbara J., Buitelaar, Jan K., Hoekstra, Pieter J.
Magazine: American Journal of Psychiatry

Verslagen


Eindverslag

Wordt methylfenidaat zorgvuldig voorgeschreven en is het nog werkzaam na langere tijd? Aanleiding Methylfenidaat is het meest gebruikte middel bij ADHD. De laatste jaren is het gebruik van ADHD gestegen. Dit roept de vraag op of er terecht wordt voorgeschreven. Onderzoek We hebben systematisch dossieronderzoek gedaan bij kinderartsen en GGZ-jeugdinstellingen of er terecht methylfenidaat is voorgeschreven en of de controles op orde zijn. Verder onderzochten we bij jongeren die al langer dan twee jaar methylfenidaat gebruiken of het medicijn dan nog steeds werkzaam is. We deden dit door te kijken wat er gebeurt als de medicatie langzaam wordt gestopt. Resultaten Uit de dossieraudit bleek dat ook kinderen zonder ADHD vaak methylfenidaat voorgeschreven krijgen en ook dat lang niet altijd de juiste psychosociale zorg wordt geboden. Verder bleek methylfenidaat ook na twee jaar gebruik nog effectief, hoewel een deel van de kinderen na die tijd prima bleven functioneren na stoppen met de medicatie.
Methylfenidaat is verreweg het meest gebruikte geneesmiddel bij kinderen met ADHD. De laatste jaren is het gebruik van methylfenidaat enorm gestegen. Dit roept de vraag op in hoeverre er zorgvuldig wordt voorgeschreven en of er misschien sprake is van ten onrechte, te snel en/of te lang voorschrijven van methylfenidaat aan kinderen. We hebben daarom systematisch dossieronderzoek gedaan bij kinderartsen en GGZ-jeugdinstellingen of er terecht methylfenidaat is voorgeschreven en of de controles op orde zijn. Op dit moment zijn we de eerste resultaten aan het analyseren. Ook onderzoeken we hoe het bij huisartsen gaat en hoe zij tegen de groei van het gebruik aan kijken. Verder onderzoeken we bij jongeren die al langer dan twee jaar methylfenidaat gebruiken of het medicijn dan nog steeds werkzaam is. We doen dit door te kijken naar wat er gebeurt als de medicatie langzaam wordt gestopt. Dit project beoogt te komen tot belangrijke verbeteringen in het gebruik van methylfenidaat bij kinderen en jongeren in Nederland.

Samenvatting van de aanvraag

Recently, attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) has received much and almost exclusively negative coverage by media, politicians, and government due to concerns about overdiagnosis and overtreatment with medication, in particular psychostimulants. Over the past decade, we have witnessed a rapid and tremendous increase in the diagnosis of ADHD and in the use of medication treatments for ADHD, in particular methylphenidate. It is unclear whether overdiagnosis is a fact, i.e. whether children are being diagnosed (and medicated) in spite of falling below the diagnostic threshold set by the DSM-IV system. A second issue is that the increased and longer use of methylphenidate contrasts heavily with the lack of long term data on effectiveness. In fact, Dutch multidisciplinary guidelines state that there is currently only evidence for the long term effectiveness of methylphenidate for a treatment duration between three months and two years. A related problem concerns uncertainty about the current prescription practice of methylphenidate, which has resulted in increased levels of public concern and several reviews by professionals working in the field who have attacked the widespread prescribing of methylphenidate. This proposal describes a series of studies to address these concerns. Our proposal has two main parts: 1. A large scale audit to study the current long term prescription practice and policies of methylphenidate in daily clinical practice. The goal is investigate how well existing national and international professional guidelines are being adhered to. 2. A double-blinded placebo-controlled discontinuation trial to investigate the effectiveness of treatment continuation with methylphenidate beyond two years of treatment. The current proposal forms a perfect match to the recently funded ZonMw project Methylphenidate Treatment and the Developing Brain in Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (funded under the ZonMw program Priority Medicines Kinderen), which focuses on the long term neurobiological safety aspects of methylphenidate treatment in children. Moreover the recently funded EU FP7 study ADDUCE in which the current applicants are participating, addresses the issue of long term safety of psychostimulant treatment; that is why we here focus on long term effectiveness and prescription practice. As methylphenidate is not protected by patents anymore, it is not to be expected that the pharmaceutical industry will initiate the type of studies that we propose. Yet, we have been able to obtain co-financing by the pharmaceutical industry (Shire) through an unrestricted research grant. Our proposal will generate new knowledge with direct relevance for daily clinical practice and will lead to much needed improvements on the long term prescription practice of methylphenidate in the Netherlands. An implementation plan will be a dedicated part of the project.

Kenmerken

Projectnummer:
836011014
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2013
2018
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. P.J. Hoekstra
Verantwoordelijke organisatie:
Universitair Medisch Centrum Groningen