Rapid risk assessment of zoonotic pathogens by integrated analysis of transmission patterns in livestock and humans
Projectomschrijving
Infectieziekten die van dier naar mens worden overgedragen (zoönosen) vormen een bedreiging voor de volksgezondheid. Voorbeelden zijn de vogelgriepepidemieën in Zuidoost Azië, de Q-koorts epidemie in Nederland, en uitbraken van het MERS virus in dromedarissen. Om dergelijke uitbraken effectief te kunnen bestrijden is het belangrijk dat infecties snel worden herkend en dat de bron tijdig wordt opgespoord.
In dit project is informatie over ziektesignalen in mensen en dieren bijeengebracht. Samen met informatie over de locaties en grootte van bedrijven zijn risicoschattingen gemaakt voor de introductie van vogelgriep in pluimvee, en analyses van ziekenhuisopnames met longontsteking. Het blijkt dat er opnames sterk zijn geclusterd in ruimte en tijd, met verhogingen in gebieden met hoge urbanisatiegraad en hoge dierdichtheid.
De analyses geven inzicht in factoren die bepalen of de aanwezigheid van een zoönose een risico voor de volksgezondheid oplevert. Meestal geldt dat het risico hoog is als de dierdichtheid hoog is en er tegelijkertijd veel mensen in een gebied wonen.
Producten
Auteur: Elisa Benincà, Michiel van Boven, Thomas Hagenaars, Wim van der Hoek
Magazine: PLoS ONE
Link: http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0180797
Auteur: Poetri, ON, M van Boven, G Koch, JA Stegeman, I Claassen, IW Wisaksana & A Bouma
Magazine: Veterinary Research
Auteur: te Beest DE, E de Bruin, S Imholz, M Koopmans & M van Boven
Magazine: PLoS ONE
Link: http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0181093
Auteur: Hogerwerf, Lenny, Holstege, Manon M. C., Benincà, Elisa, Dijkstra, Frederika, van der Hoek, Wim
Magazine: BMC Infectious Diseases
Auteur: E. Benincà, T. Hagenaars, J. van de Kassteele, G.J. Boender, M. van Boven
Link: https://www.elsevier.com/events/conferences/
Auteur: E. Benincà, M. van Boven, T. Hagenaars, W. van der Hoek
Link: https://www.elsevier.com/events/conferences/
Auteur: V.H. Arntzen, H. Korthals-Altes, S.G. Feenstra, E. Benincà, M.H. Nabuurs-Franssen, E.M. Mascini, T.T.N. Le, J. Hopman, H. Wertheim
Link: https://www.elsevier.com/events/conferences/linkdoesnotfit
Auteur: M Hooiveld
Auteur: Elisa Benincà, Michiel van Boven, Thomas Hagenaars, Wim van der Hoek
Link: http://github.com/mvboven/pneumonia-hospitalisations
Verslagen
Eindverslag
Infectieziekten die van dier naar mens worden overgedragen (zoönosen) vormen een bedreiging voor de volksgezondheid. Voorbeelden zijn de vogelgriepepidemieën in Zuidoost Azië, de Q-koorts epidemie in Nederland, en uitbraken van het MERS virus uit dromedarissen. Om dergelijke uitbraken effectief te kunnen bestrijden is het belangrijk dat infecties snel worden herkend, en dat de bron tijdig wordt opgespoord.
In dit project is informatie over ziektesignalen in mensen en dieren (kippen, varkens, geiten, koeien) in real-time bijeengebracht. Samen met informatie over de locaties van bedrijven en aantallen dieren op deze locaties maakt dit het mogelijk om risicoschattingen te maken. Een voorbeeld is de snelle reactie na recente introducties van vogelgriep op pluimveebedrijven.
Daarnaast toont het onderzoek aan dat ziekenhuisopnames met longontsteking sterk zijn geclusterd in ruimte en tijd, met verhogingen in de winter en in regio’s met hoge urbanisatiegraad of hoge dierdichtheid. Mogelijk worden deze verhogingen veroorzaakt door verhoogde concentraties van fijnstof in deze gebieden.
Samenvattend bieden de analyses meer inzicht in de factoren die ertoe leiden of de aanwezigheid van een zoönotische ziektekiem in een dierpopulatie wel of juist geen risico voor de volksgezondheid oplevert. Meestal geldt dat het risico in een gebied hoog is als de dierdichtheid hoog is (omdat de ziektekiem zich dan makkelijk kan verspreiden) en er tegelijkertijd veel mensen in het gebied wonen (omdat deze kunnen worden geïnfecteerd).
Infectieziekten die van dier naar mens overspringen (zoönosen) vormen een toenemende bedreiging voor de volksgezondheid. Bekende recente voorbeelden zijn de vogelgriepepidemieën in Zuidoost Azië, de Q-koorts epidemie in Nederland, en uitbraken van het MERS virus uit dromedarissen. Voor een goede bestrijding is het belangrijk dat uitbraken van deze ziekten zowel in dieren als in mensen snel worden herkend en dat bronnen snel worden opgespoord
In dit project wordt informatie over ziektesignalen in mensen en productiedieren in Nederland met minimale vertraging samengebracht. Daarnaast worden modellen ontwikkeld waarmee de informatie efficiënt en op een verantwoorde manier statistisch kan worden geanalyseerd. De methoden worden getest op uitbraken uit het verleden (vogelgriep, Q-koorts). Het resultaat van dit project is een instrument voor snelle risicoanalyses van infectieziekten die van dier naar mens overdraagbaar zijn.