Implementatieproject: Kennisbevordering over de effectiviteit van psychosociale interventies voor kinderen met ADHD en druk gedrag

Een cruciale uitkomst van ons consortium-project ‘Kennisbevordering over de effectiviteit van psychosociale interventies voor kinderen met ADHD en druk gedrag’ (projectnummer 729300013) is dat bestaande bewezen effectieve psychosociale interventies voor kinderen met ADHD en druk gedag, zoals gedragstherapeutische ouder- en leerkrachttraining, veel te weinig in de praktijk worden toegepast. Dit is het geval in de klinische praktijk (bij GGZ instellingen, wijkteams en Centra voor Jeugd en Gezin; CJG) en binnen het onderwijs. Ook blijken veel essentiële doelgroepen ADHD richtlijnen niet te kennen en/of niet te weten welke interventies of elementen van interventies effectief zijn en welke niet. Dit betreft leerkrachten en zorgprofessionals die in het onderwijs werkzaam zijn, medewerkers van organisaties die verantwoordelijk zijn voor de inkoop van zorg, zoals gemeentes en jeugdzorgregio’s en zorgverleners in de GGZ, wijkteams en CJG’s. Suboptimale naleving van richtlijnen en het hiermee samenhangende beleid om effectief bewezen interventies niet of heel weinig toe te passen betekent dat veel kinderen met ADHD gedrag de meest effectieve interventies wordt onthouden, behandelingen ontvangen die niet bewezen effectief zijn, of in een te vroeg stadium medicatie krijgen. In onze studies vonden we dat het tekort aan kennis over interventies en richtlijnen een essentiële factor is die ertoe leidt dat effectief bewezen interventies niet of nauwelijks worden gebruikt. Het is van groot belang dat er verbetering komt in de zorg voor kinderen met ADHD gedrag. ADHD komt voor bij 5-7% van de kinderen en er is daarnaast een grote groep kinderen die niet volledig aan de DSM-5 criteria van ADHD voldoet maar wel vergelijkbare problemen ervaart. Kinderen met ADHD kenmerken hebben veel moeite met opletten, vertonen veel hyperactief en impulsief gedrag en worden daardoor ernstig in hun functioneren belemmerd. Ze hebben vaker moeite met leren, meer sociale problemen en bij een groot deel is sprake van bijkomende gedragsproblemen. Het gaat dus om een grote groep kinderen met uiteenlopende problemen, voor wie effectieve behandeling van groot belang is. Het doel van dit project is om de zorg voor kinderen met ADHD gedrag te verbeteren door kennis over effectieve behandelingen voor kinderen met ADHD te vergroten bij een aantal belangrijke doelgroepen: ouders van kinderen met ADHD, professionals in de zorg (zowel voorliggend veld als GGZ), leerkrachten en zorgprofessionals in het onderwijs en medewerkers bij gemeentes en jeugdzorgregio’s. Deze verplaatsing van kennis naar die settingen waar kinderen met ADHD worden gezien, waarbinnen zorgprofessionals worden opgeleid, en waarbinnen zorg wordt ingekocht is essentieel om de kwaliteit van zorg voor deze grote groep kinderen en hun gezinnen te verbeteren. We willen ons doel realiseren door middel van (1) verdere verspreiding van door ons ontwikkelde kennisproducten (o.a. factsheet, webinars en vlogs), (2) de ontwikkeling van een aantal nieuwe producten, waaronder vlogs met persoonlijke ervaringen en een animatie; (3) uitbreiding van door ons reeds in gang gezette harmonisatie van toonaangevende websites en (4) opname van informatie over effectieve behandeling (bestaande kennis) en effectieve elementen van interventies (nieuwe kennis) in de master Educational Needs. Al deze producten bevatten zowel bestaande kennis over effectieve behandelingen, als nieuwe door het consortium opgeleverde kennis over de effectiviteit van elementen in interventies. Dit project betreft een samenwerking tussen het PAINT (Psychosociale ADHD Interventies) Consortium (d.w.z. het primaire consortium-project), Oudervereniging Balans, de Academische Werkplaats ADHD en Druk Gedrag, Akwa GGZ (alliantie kwaliteit geestelijke gezondheidszorg, een door ggz-organisaties geïnitieerd kwaliteitsinstituut), het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, het Nederlands Jeugdinstituut (wiens databank Effectieve Jeugdinterventies door een zeer grote groep professionals bereikt wordt), de HBO master Educational Needs vanuit Hogeschool Windesheim (vervolg-master opleiding voor leerkrachten) en verschillende samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Het gezamenlijke bereik van deze partners is zeer groot, wat brede implementatie bevordert. De samenwerking tussen deze partners heeft reeds geleid tot de succesvolle verspreiding van enkele producten om de kennis over effectieve behandeling voor kinderen met ADHD te vergroten. Daarnaast is een start gemaakt met het harmoniseren van informatie op de websites van Akwa GGZ, Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, Academische Werkplaats ADHD en Druk Gedrag en NJi. In het huidige project willen wij deze beginnende ontwikkelingen een extra impuls geven en nieuwe kennis toevoegen. Meer kennis over effectieve interventies van ADHD zal er uiteindelijk toe leiden dat meer kinderen met ADHD op adequate wijze ondersteund worden in hun ontwikkeling.