Een van de pijlers van antibiotic stewardship programma’s in ziekenhuizen is het uitvoeren van systematische metingen naar de kwaliteit van het lokale antibioticagebruik. Verschillende methoden worden aanbevolen om dit te evalueren: continu monitoren van hoeveelheid antibioticagebruik op ziekenhuisniveau danwel het uitvoeren van puntprevalentiemetingen (PPS) op patiëntniveau.
In een studie in 21 Nederlandse ziekenhuizen hebben wij het verschil in effect geanalyseerd tussen drie aanbevolen methoden om de kwaliteit van antibioticagebruik te meten: 1) kwantitatief antibioticagebruik 2) een PPS met gevalideerde kwaliteitsindicatoren 3) een PPS met een eenvoudigere set kwaliteitsindicatoren. Naast feedback van deze meetmethodes werd aan alle lokale A-teams een stappenplan aangeboden, waarmee op een gestructureerde manier setting-specifieke verbeterstrategiën ontwikkeld konden worden.
8440 patiënten werden geïncludeerd in de voor-en nametingen. De gestructureerde aanpak, waarbij A-teams een meting uitvoerden gevolgd door het stapsgewijs ontwikkelen en uitvoeren van verbeterstrategien, resulteerde in een significante daling in opnameduur en totaal antibioticagebruik. Er werd geen effectverschil tussen de meetmethodes gevonden, maar de A-teams beoordeelden de PPS-QI methode als meest bruikbaar.