Richtlijn 'Oncologische Revalidatie

Richtlijn 'Oncologische Revalidatie' Het aantal mensen dat in Nederland de diagnose kanker krijgt, zal naar verwachting toenemen van 73.000 in 2003 tot 95.000 in 2015. Het aantal mensen dat leeft met kanker en de gevolgen daarvan op psychisch, fysiek en sociaal gebied, stijgt daarmee van 366.000 in 2000 tot 692.000 in 2015. De belangrijkste (rest)klacht bij kanker is vermoeidheid; 60% tot 96% van de patiënten met kanker rapporteert tijdens of na de kankerbehandeling vermoeidheidsklachten (1). Jaren na afloop van de behandeling rapporteert 30% van de ex- kankerpatiënten nog steeds vermoeidheidsklachten1. Vermoeidheid en andere (rest)klachten bij kanker leiden tot een lagere kwaliteit van leven, verminderd functioneren in het dagelijkse leven en een verminderde participatie op de arbeidsmarkt. Oncologische revalidatie kan een groot deel van de (ex-) patiënten met kanker helpen om de gevolgen hiervan te boven te komen en om hun kwaliteit van leven en maatschappelijk- en arbeidsparticipatie te verbeteren. Er zijn de afgelopen jaren veel wetenschappelijke studies verschenen over de invulling en effectiviteit van oncologische revalidatie. Deze informatie is echter niet systematisch geanalyseerd en ontsloten in de vorm van een richtlijn oncologische revalidatie met concrete aanbevelingen voor de dagelijkse zorgpraktijk. Conform het advies van de Gezondheidsraad ('Nacontrole in de Oncologie', 2007), wil de Vereniging van Integrale Kankercentra (VIKC) dan ook graag een multidisciplinaire richtlijn 'Oncologische Revalidatie' ontwikkelen (2). Deze richtlijn wordt afgestemd met de VIKC richtlijn 'Nacontrole bij kanker en een standaard nazorgplan voor patiënten'. De VIKC richtlijn ‘Oncologische revalidatie’ omvat een gedetailleerde uitwerking van oncologische revalidatie tijdens en na de in opzet curatieve danwel palliatieve behandeling van kanker. De richtlijn wordt met name geschreven voor de professionals werkzaam in de oncologische revalidatie. Centraal staat de vraag welke vorm van oncologische revalidatie in welke fase van het zorgtraject voor welke patiënt het meeste effectief is om klachten, zoals vermoeidheid, te voorkomen danwel te verminderen. De focus zal liggen op het beschrijven van interventies die ten minste een fysieke training bevatten en die bijvoorkeur al vroeg in het traject kunnen worden ingezet. De multidisciplinaire richtlijn ’Oncologische Revalidatie’ wordt ontwikkeld volgens de VIKC-methodiek voor evidence based richtlijnontwikkeling. Deze versnelde methodiek garandeert een multidisciplinaire aanpak en samenwerking met wetenschappelijke- en beroepsverenigingen en patiëntenorganisaties. Een aantal innovatieaspecten wordt aan de VIKC-methodiek toegevoegd, zoals de knelpunteninventarisatie via een online enquête en het inzichtelijk maken van het patiëntenperspectief via een interactieve werkconferentie. De VIKC betrekt bij de ontwikkeling van de multidisciplinaire richtlijn ‘Oncologische revalidatie’ alle relevante disciplines: uitvoerders en verwijzers (via wetenschappelijke- en beroepsverenigingen), patiënten (Nederlandse Federatie voor Kankerpatiëntenorganisaties) en zorgverzekeraars. Door professionals van meet af aan in het ontwikkelproces te betrekken en verantwoordelijk te maken, vergroten wij het draag-vlak onder deze professionals, wat een versnelde implementatie van de richtlijn ten goede komt. Al tijdens het richtlijn ontwikkeltraject zal - samen met diverse professionals werkzaam in de zorg voor oncologische patiënten - een implementatieplan voor de richtlijn ‘Oncologische Revalidatie‘ worden opgezet. Afhankelijk van de geïnventariseerde belemmerende en bevorderende factoren worden diverse implementatiestrategieën gekozen. Voor patiënten wordt bv. een patiëntenfolder met beslisboom ontwikkeld. Voor professionals worden o.a. scholing, een richtlijnkaart, een beslisboom en een innovatieve multimediale e-learning module ontwikkeld. De richtlijn ’Oncologische Revalidatie’ wordt gekoppeld aan andere oncologische richtlijnen en ontsloten via www.oncoline.nl. De implementatie van de richtlijn zal geëvalueerd worden met nieuw op te stellen indicatoren.