In de plenaire sessies is er aandacht voor Drug repurposing en Impact

Plenair belichten verschillende sprekers de actuele onderwerpen: Drug repurposing, ofwel inzet van bestaande geneesmiddelen voor nieuwe toepassingen, en Impact, het realiseren en bestendigen van onderzoeksresultaten in de praktijk.

U kunt in 3 subsessierondes kiezen uit 18 onderwerpen

Het programma is gevarieerd en belicht zoals altijd de resultaten van ZonMw- en GGG-projecten in een breed perspectief en gerelateerd aan innovatieve projecten en actuele onderwerpen uit het veld.
In 3 rondes van ieder 6 subsessies staan onderwerpen op het programma als dure geneesmiddelen, MDL-onderzoek, leefstijl en duurzaamheid, kwetsbare ouderen en personalised medicine.
Een van de rondes richt zich op interactieve wijze op onderwerpen als Impact, Richtlijnen, HTA en Gender.
In iedere subsessie is er ruimte voor discussie of kunt u bijdragen via een andere vorm van interactiviteit.

Het GGG-congres is interessant voor het gehele werkveld rondom geneesmiddelen

Het jaarlijkse GGG-congres is bij uitstek een plek voor uitwisseling van kennis rondom geneesmiddelen op het snijvlak van onderzoek, praktijk en beleid en is daarnaast een dag van ontmoeten, bijpraten en netwerken.

De aanmelding is geopend

U bent van harte welkom tijdens deze congresdag.
Meld u aan, laat u inspireren en blijf op de hoogte van de ontwikkelingen binnen het veld van geneesmiddelen.

Bekijk de publicatie met het volledige congresprogramma

Direct naar de aanmeldpagina

Informatiemiddag

Op 18 april 2023 van 13.15 - 17.30 uur organiseert ZonMw een informatiemiddag in Utrecht waar geïnteresseerden meer te weten kunnen komen over deze nieuwe ronde in ons programma. De inschrijving voor deze middag is inmiddels geopend. In het Aanmeldfourmlier vindt u ook het programma.

                                                        Aanmelden voor de wachtlijst

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het team van deze ronde:
Sabine van Dijk (programmamanager) en Emily van der Lugt (programmasecretaris)
via geneesmiddelen@zonmw.nl of 070 - 349 54 64.

Meer informatie:

• Programma Goed Gebruik Geneesmiddelen: GGG-raad en commissieleden

In Nederland spannen vele organisaties zich in om kanker te voorkomen, tijdig op te sporen en te behandelen. Andere organisaties bieden een luisterend oor en ondersteuning bij het omgaan met wat er allemaal op je afkomt. In alle fasen van het ziekteproces, maar óók tot ver na afloop daarvan.  

Wij financieren verschillende soorten onderzoek naar kanker. Wat zijn de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van preventie, opsporing en behandeling? En wat kunnen zorgprofessionals, patiënten en hun naasten doen om de kwaliteit van leven te verbeteren? Bekijk de pagina waarop we een aantal onderzoeken uitlichten.

► Bekijk de pagina

Een gevarieerd programma met nadruk op het jubileum

Plenair en in de subsessies komen relevante vragen aan bod als: op welke wijze kunnen geneesmiddelen optimaal worden ingezet? Waar liggen kansen op samenwerking? Waar zijn mogelijkheden voor een geïntegreerde aanpak? En op welke wijze kunnen we ontwikkelingen stimuleren? We besteden plenair aandacht aan actuele ontwikkelingen, zoals het initiatief Future Affordable and Sustainable Therapies (FAST).

Subsessie rondes met keuze uit 14 sessies

Het programma is gevarieerd en belicht zoals altijd de resultaten van GGG-projecten en andere innovatieve onderzoeksprojecten. De onderwerpen variëren van verstandig voorschrijven van opioïden, personalised medicine, geneesmiddelen tijdens de zwangerschap, rediscovery, technologie in de zorg, antibiotica, afbouwstrategieën, samenwerkingen met de patiënt en duurzaam gebruik van geneesmiddelen. In iedere subsessie kan worden bijgedragen aan een discussie of via een andere vorm van interactiviteit.

Lunchprogramma met netwerkactiviteiten

Tijdens de lunch is er uitgebreid de tijd om na te praten over de ochtend, te netwerken en bekenden te ontmoeten. De Foyer van de locatie 1931 ligt als centraal plein tussen de verschillende zalen. Dit plein nodigt hierdoor uit de pauze niet alleen te gebruiken om de lunch te nuttigen, maar ook om  deze te gebruiken voor het testen van uw kennis, het halen van kennis, kennismaken en meediscussiëren over de impact van projecten.

Uitgaan van fysiek congres

U bent van harte welkom tijdens deze congresdag. Wij hopen natuurlijk het GGG-congres 2022 live te kunnen organiseren. Mocht dit vanwege de coronamaatregelen onverhoopt niet zo zijn, dan laten we dit tijdig weten en schakelen we over op een online versie.

Het GGG-congres is interessant voor het gehele werkveld rondom geneesmiddelen

Het jaarlijkse GGG-congres besteedt aandacht aan de actualiteit rondom gepast gebruik van geneesmiddelen. Het congres heeft tot doel het halen, brengen en delen van kennis en het opdoen van inspiratie vanuit een veelheid aan aspecten rondom (onderzoek naar) geneesmiddelen.

De aanmelding is geopend

U bent van harte welkom tijdens deze congresdag.
Meld u aan, laat u inspireren en blijf op de hoogte van de ontwikkelingen binnen het veld van geneesmiddelen.
 

   ► Bekijk de publicatie met het volledige congresprogramma

   ► Direct naar de aanmeldpagina

Heeft u nog vragen naar aanleiding van het themawebinar? Neem dan contact op met Jasmijn Timp via geneesmiddelen@zonmw.nl of (070) 349 54 64.

Kijk het themawebinar hier terug

Kijk het themawebinar hier.

Vertaalslag

Maar voordat een arts op basis van data een patiënt een gepersonaliseerde therapie kan geven, is een vertaalslag nodig naar de klinische praktijk. Dat zorgt soms voor ingewikkelde vraagstukken. Van der Spek: ‘Twee patiënten met dezelfde genetische mutatie presenteren zich niet altijd identiek. Er zijn vijf grote dataproducenten in de kliniek: oncologie, neurologie, cardiologie, immunologie en kindergeneeskunde. Voor een arts kan het heel verwarrend zijn dat een ziektebeeld, gebaseerd op dezelfde genetische mutatie, zich afhankelijk van het specialisme heel anders kan manifesteren.’ Daarom komen patiënten niet altijd meteen op de juiste afdeling terecht.

Alle stekkers uit de muur

In een ideale wereld communiceren artsen uit die verschillende beroepsgroepen daarom meer met elkaar, over de grenzen van hun specialismen heen. Maar de realiteit is anders, zegt Van der Spek. ‘In wetenschappelijk onderzoek bestaan veel verschillende platformen om data beschikbaar te maken, maar die zijn vaak niet op elkaar afgestemd. De data zijn daardoor niet samen te voegen. En na de afronding van een project worden vaak alle stekkers uit de muur getrokken omdat het geld op is.’ In de echte wereld bestaan nauwelijks herbruikbare, deelbare data. Die zijn volgens Van der Spek alleen terug te vinden bij fundamenteel opererende onderzoeksgroepen met voldoende kritische massa.

Dwarsverbanden

Bovendien is het kostbaar om al die data te bewaren onder handbereik. ‘Op basis van de drie miljard letters die ons genoom heeft, zijn bij ieder persoon ongeveer 300.000 verschillen te vinden’, zegt Van der Spek. ‘Je wil al die verschillen opslaan om te bepalen waar de patiënt afwijkt van de referentie.’ En dat illustreert de noodzaak voor grote, makkelijk te navigeren databases om al die informatie in kaart te brengen, voordat bio-informatici zoals Van der Spek daarmee aan de slag kunnen. ‘Als je het in één grote doorzoekbare bak stopt, kan je pas dwarsverbanden gaan zien.’ Maar zonder geld om de data ook na afronding van een project in de lucht te houden, blijven dit soort grote databases toekomstmuziek.

Tijdbom

Mochten individuele specialisten toch hun data willen delen, dan wordt het ze niet makkelijk gemaakt. Want van de opslagruimte tot de fysieke kabels die de data moeten vervoeren: de infrastructuur in Nederland is daar onvoldoende op toegerust. Van der Spek: ‘Onderzoekers krijgen van hun werkgever of de overheid onvoldoende middelen en ondersteuning om hun eigen data in de lucht te houden. Je kunt van een onderzoeker niet verwachten dat hij dat allemaal zelf regelt. Data herbruikbaar maken en houden kost geld, maar dat structurele geld is er niet.’ Bovendien is er onvoldoende bescherming van de veiligheid van gecentraliseerde data. Een grote database vol patiëntinformatie is waardevol. ‘Het kan een interessant doelwit zijn voor hackers. Je moet die data goed kunnen afschermen, anders ben je een tikkende tijdbom.’

Efficiënt beslissen

Ondertussen loopt Van der Spek zelf op de muziek vooruit door ‘gewoon Rotterdams’ te laten zien wat technologisch mogelijk is op het gebied van toegankelijkheid van data. Achttien gezamenlijke PhD-studenten helpen hem wegwijs te raken in de schat aan data en de broodnodige interdisciplinaire samenwerkingen. Deze jonge onderzoekers zijn voor vijftig procent ondergebracht bij de afdeling Pathologie/Bioinformatica van het Erasmus MC, en voor de andere vijftig procent bij een klinische afdeling. Van der Spek: ‘Een oncoloog krijgt in zijn opleiding maar een paar uur onderwijs over (big) data. Maar de geneeskunde is aan het veranderen. Jonge dokters moeten weten wat we met alle beschikbare data kunnen doen.’

Faciliteren

Van der Spek vindt dat belanghebbenden een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben bij het delen van data. ‘Voor veel onderzoekers is dat nog te bedreigend, dus blijven ze het liefst op hun eigen eilandje zitten. Maar delen is essentieel om de meest efficiënte klinische beslissing te kunnen nemen.’ De overheid moet daarom strategische partners aanwijzen voor het opzetten van de nodige centrale infrastructuur, vindt Van der Spek. Daarbij is een rol weggelegd voor alle belanghebbenden: financiers zoals ZonMw en het ministerie van VWS, maar ook universiteiten of UMC’s. Ook de onderzoeksgroepen zelf moeten hun steentje bijdragen. ‘In Nederland baseren we bijna driekwart van al het werk in de kliniek op diagnostiek. Voor een duurzaam Nederlands onderzoeksklimaat moeten data daar deel van gaan uitmaken. Herbruikbaarheid van data kost nu eenmaal geld.’

Hoe stimuleert ZonMw de toegankelijkheid en herbruikbaarheid van data?

ZonMw financiert ruim honderd onderzoeksprogramma’s op het gebied van gezondheid en zorginnovatie, variërend van sterk praktijkgericht tot fundamenteel onderzoek. Al die projecten leveren data op, die ook ergens moeten worden bewaard en toegankelijk moeten zijn voor hergebruik.
Sinds 2013 heeft ZonMw daarom een datamanagementbeleid, zegt Margreet Bloemers, projectleider Toegang tot data bij ZonMw. ‘Dat houdt in dat we ons inspannen om de onderzoeker te stimuleren en ondersteunen om de data zo deelbaar mogelijk te maken. We proberen in onze programma’s de onderzoekers richting standaarden te sturen. Dat zorgt voor meer uitwisselbare en herbruikbare data.’
ZonMw hanteert hierbij de FAIR-principes, die inmiddels internationaal erkend zijn. Deze houden in dat data vindbaar moeten zijn (Findable), en te identificeren door middel van gegevens die de dataset beschrijven, de metadata. De data moet daarnaast toegankelijk (Accessible) zijn, begrijpelijk voor mens en machine, en veilig en langdurig worden opgeslagen. Bovendien moeten andere onderzoekers en hun computers de data makkelijk kunnen gebruiken en vergelijken door het gebruik van een gezamenlijke taal (Interoperable). Tot slot moet inzichtelijk zijn voor collega-onderzoekers wat de herkomst is van de data, bijvoorbeeld in wat voor condities deze tot stand zijn gekomen, zodat ze weten wat ze moeten doen om de data te hergebruiken (Reusable).

Tekst: Koen Scheerders