Mobiele menu

The value of reducing uncertainty: merging ethics and economics

Projectomschrijving

Samenvatting na afronding

Het is van groot belang dat onderzoekers goed nadenken over de deelname van verschillende patiëntengroepen aan geneesmiddelenonderzoek. Sommige patiënten mogen niet deelnemen, omdat voor hen het onderzoek te veel risico’s met zich meebrengt. Maar als patiënten geweigerd worden ontstaat er veel onzekerheid over de effectiviteit en veiligheid van het geneesmiddel voor hen in de praktijk.

Resultaten

Dit project geeft een handvat voor het nadenken over de inclusie of exclusie van patiënten bij geneesmiddelenonderzoek. Daarbij kan het van belang zijn om een bepaald type economisch onderzoek te doen: dergelijk onderzoek kan namelijk inzicht geven in de onzekerheid rondom het geneesmiddel voor verschillende patiëntengroepen en ook of het onderzoek binnen bepaalde patiëntengroepen ‘rechtvaardig’ is (c.q. kosteneffectief). Als voorbeeld worden het handvat en de economische analyse toegepast op een specifiek geneesmiddel bij een ‘kwetsbare’ patiëntengroep, specifiek gaat het hierbij om het gebruik van ‘nieuwe’ of ‘directe orale anticoagulantia’ bij jongere vrouwen.

Samenvatting bij start

Vrouwelijke patiënten die nog niet in de overgang zijn nemen nauwelijks deel aan onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen. Dit vanwege risico's voor het ongeboren kind. Als vrouwelijke patiënten aangewezen zijn op nieuwe geneesmiddelen, gebruiken zij die zonder dat ze bij hen zijn getest. Dat brengt risico's met zich mee. Het testen van de nieuwe geneesmiddelen in deze vrouwen brengt ook risico's mee, en vertraagt de beschikbaarheid van deze geneesmiddelen. De onderzoekers gaan een methode ontwikkelen om te onderzoeken of verder onderzoek gewenst is, en in welke vorm. Het vernieuwende aan onze aanpak is dat zij in hun onderzoek methoden uit de economie en de ethiek combineren. Als voorbeeld bestuderen ze nieuwe orale anticoagulantia (NOACs). Deze zijn getest in een oudere, voornamelijk mannelijke, populatie. Hoewel ze ook voorgeschreven worden aan jonge vrouwen, is het onbekend of ze wel veilig zijn. Deze middelen zouden bijvoorbeeld moeilijk te controleren menstruele bloedingen kunnen veroorzaken.

Producten

Titel: Closing the information gap between clinical and postmarketing trials: the case of dabigatran
Auteur: Rolden, Herbert J.A., Grutters, Janneke P.C., van der Wilt, Gert Jan, Maas, Angela H.E.M.
Magazine: European Heart Journal
Titel: Practice points in gynecardiology: Abnormal uterine bleeding in premenopausal women taking oral anticoagulant or antiplatelet therapy
Auteur: Maas, Angela H.E.M., Euler, Mia von, Bongers, Marlies Y., Rolden, Herbert J.A., Grutters, Janneke P.C., Ulrich, Lian, Schenck-Gustafsson, Karin
Magazine: Maturitas
Titel: Combining value of information analysis and ethical argumentation in decisions on participation of vulnerable patients in clinical research
Auteur: van der Wilt, Gert J., Grutters, Janneke P. C., Maas, Angela H. E. M., Rolden, Herbert J. A.
Magazine: BMC Medical Ethics
Titel: Uncertainty on the effectiveness and safety of rivaroxaban in premenopausal women with atrial fibrillation: empirical evidence needed
Auteur: Rolden, Herbert J. A., Maas, Angela H. E. M., van der Wilt, Gert Jan, Grutters, Janneke P. C.
Magazine: BMC Medical Ethics
Titel: Specifying norms to solve ethical dilemmas
Auteur: Herbert Rolden
Titel: The gap between economic evaluations and clinical practice
Auteur: Herbert J.A. Rolden, PhD; Gert Jan van der Wilt, PhD; Angela H.E.M. Maas, MD, PhD; Janneke P.C. Grutters, PhD

Verslagen


Eindverslag

Een belangrijk ethische dilemma waar medisch onderzoekers zich wel eens mee geconfronteerd zien, draait om de vraag of men kwetsbare patiënten wel of niet moet includeren in onderzoek naar experimentele farmaceutische middelen (waarbij de term ‘kwetsbaarheid’ doelt op een mogelijke ontvankelijkheid voor buitengewone lasten of risico’s).

Premenopauzale vrouwen vormen een goed voorbeeld van een dergelijke kwetsbare groep: ze worden niet of nauwelijks geïncludeerd in medicijnenonderzoek, maar zijn wel mogelijk ontvankelijk voor bijzondere lasten of risico’s in relatie tot mannen of postmenopauzale vrouwen. Beslissingen rondom de toegang en vergoeding van dergelijke medicijnen – als ook de rol van medicijnen in klinische richtlijnen – worden echter wel voor premenopauzale vrouwen gemaakt op basis van empirisch bewijs dat voornamelijk of alleen verzameld is onder mannen.

Dit is ook het geval voor nieuwe orale anticoagulantia (NOACs). NOACs vormen een nieuwe generatie medicijnen die gebruikt kunnen worden voor de preventie van ischemische CVAs in patiënten met boezemfibrilleren. Vier NOACs zijn sinds enkele jaren op de markt, maar er is nog wel onzekerheid over het profiel van de voordelen en risico’s van deze medicijnen onder premenopauzale vrouwen. Deze onzekerheid is voor een deel gerelateerd aan de verdenking op een verhoogde kans op abnormale vaginale bloedingen in vergelijking met de meer traditionele middelen – de zogenaamde vitamine K antagonisten (VKAs).

Het doel van dit project is om erachter te komen hoe men een normatieve en economische analyse kan combineren om een richtlijn te vormen, die gebruikt kan worden om mensen of instanties te helpen met het maken van een beslissing omtrent de inclusie of exclusie van kwetsbare patiënten. Daarnaast hebben we ons als doel gesteld om deze richtlijn toe te passen op de beschreven casus: is verder onderzoek naar de effectiviteit en veiligheid van NOACs in premenopauzale vrouwen gerechtvaardigd vanuit een klinische, financieel en normatief oogpunt?

Vrouwelijke patiënten die nog niet in de overgang zijn nemen nauwelijks deel aan onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen. Dit vanwege risico's voor het ongeboren kind. Als vrouwelijke patiënten aangewezen zijn op nieuwe geneesmiddelen, gebruiken zij die zonder dat ze bij hen zijn getest. Dat brengt risico's met zich mee. Het testen van de nieuwe geneesmiddelen in deze vrouwen brengt ook risico's mee, en vertraagt de beschikbaarheid van deze geneesmiddelen. De onderzoekers gaan een methode ontwikkelen om te onderzoeken of verder onderzoek gewenst is, en in welke vorm. Het vernieuwende aan onze aanpak is dat zij in hun onderzoek methoden uit de economie en de ethiek combineren. Als voorbeeld bestuderen ze nieuwe orale anticoagulantia (NOACs). Deze zijn getest in een oudere, voornamelijk mannelijke, populatie. Hoewel ze ook voorgeschreven worden aan jonge vrouwen, is het onbekend of ze wel veilig zijn. Deze middelen zouden bijvoorbeeld moeilijk te controleren menstruele bloedingen kunnen veroorzaken.

Samenvatting van de aanvraag

Premenopausal women are generally not or scarcely included in pharmaceutical trials. At the same time, policy decisions about market access and reimbursement are made for women, based on evidence that is predominantly collected in men. It is deemed unethical to withhold women pharmaceuticals because there is a lack of evidence for them specifically. Currently, there is no formal and systematic assessment of whether the benefits of research in a specific vulnerable population such as women outweigh the risks. Especially in these financially challenging times, it becomes increasingly important to aim to reduce waste in the collecting and reporting of research evidence, to protect society and these vulnerable patients. In the proposed project we will develop guidelines to systematically and transparently weigh the risks and benefits of research, using a combined normative and economic approach. Value of information (VOI) analysis is increasingly used in healthcare to estimate the expected value, expressed in monetary terms, of additional research. However, since research only has value if the additional evidence impacts the decision whether or not to prescribe the pharmaceutical, the results of a VOI analysis are contingent upon what is considered an acceptable level of risk. To explore what may be considered an acceptable level of risk in this context, a normative analysis is needed. In the proposed study we will use Richardson’s method of specifying norms as a means to resolve complex ethical dilemmas. In this method, an ethical dilemma exists when mutually incompatible guidance for action results from two or more ethical norms to which we are committed. An attempt at resolution of the dilemma is made by specifying the relevant norms. Specifying norms, here, means refining them, qualifying them, restricting their scope. It is considered a necessary step for general norms to provide practical guidance. Additionally, VOI analysis can inform what type of research provides most value for money. However, the decision which research design is optimal should not be based on efficiency alone, but should also take into account ethical considerations. Hence, both in deciding on whether research is needed, and what is the optimal research design, a combined approach using VOI analysis and normative analysis allow for more systematic and accountable decisions. The question whether specific research is needed in premenopausal women is apparent in the case of novel oral anticoagulants (NOACs). NOACs comprise a new generation of thromboprophylaxis for stroke prevention in the comprehensive management of atrial fibrillation (AF). The number of NOACs is rising and pressure from industry to prescribe NOACs is increasing. At the same time, the prevalence of AF in premenopausal women is growing. While NOACs are currently increasingly being prescribed for premenopausal women, they are not tested in this younger population. There may be serious harms however that may jeopardize their safety and effectiveness. Some studies have found a higher risk of gastrointestinal bleeding for NOACs than their alternative, vitamin K antagonists. This may also imply heavy menstrual bleeding (menorrhagia) associated with NOACs in these females. To date, this risk is not acknowledged. This raises the question whether we need to reduce the uncertainty about the safety and effectiveness of NOACs in premenopausal women. The relatively low prevalence in premenopausal women combined with the relatively low number of events further complicate research in this population, and raise the question whether registries may be preferred over randomized trials. To answer these questions, we need a formal assessment of the value of additional research and the optimal research design. The proposed interdisciplinary research has both a methodological and a clinical objective. Besides demonstrating the benefits of a combined economic and normative approach and developing guidelines for systematic and accountable decision making upon research in vulnerable populations, we will answer the question whether further research on NOACs in premenopausal women is needed, and how this should be done. The proposed project will result in two tangible products. First, based on the results of the project we will write a research proposal describing the design of the research that is necessary to improve the decision whether or not to prescribe and reimburse NOACs in premenopausal women. Second, the proposed project will provide guidelines how to inform trade-offs between risks and benefits of clinical research in vulnerable populations using a combined economic and normative approach. Eventually the results of the proposed project will lead to more systematic and transparent decision making upon clinical research in vulnerable populations.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
113105004
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2014
2016
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. G.J. van der Wilt
Verantwoordelijke organisatie:
Radboudumc