Regie, sociaal-economische status, en ervaren kwaliteit van ontvangen zorg bij kwetsbare ouderen
Projectomschrijving
Ideeën van ouderen over eigen regie
Als ouderen meer regie hebben over hun zorg, kan dat bijdragen aan meer ervaren kwaliteit van leven en zorg. Maar dat is nog niet onderzocht. Ook is nog onduidelijk of er verschillen zijn in de mate van ervaren regie en in hoeverre een lage sociaal-economische status hierop van invloed is.
Doel
Dit project onderzoekt:
• wat kwetsbare ouderen verstaan onder eigen regie in het zorgproces;
• in hoeverre eigen regie samenhangt met ervaren kwaliteit van zorg en kwaliteit van leven;
• in hoeverre verschil in sociaal-economische status hierop van invloed is.
Werkwijze
Onderzoekers verzamelen gegevens over eigen regie bij enkele honderden ouderen. Daarvoor gebruiken ze een meetinstrument dat is gebaseerd op de ideeën van ouderen over eigen regie. De resultaten worden met ouderen en hun vertegenwoordigers besproken. Daarna doen zij aanbevelingen voor de zorgpraktijk.
Doelgroep
Kwetsbare ouderen van 65 jaar en ouder.
Verslagen
Eindverslag
Dit project had als doel om te onderzoeken: 1) wat kwetsbare ouderen verstaan onder regie, 2) in hoeverre regie samenhangt met ervaren kwaliteit van formele zorg bij kwetsbare ouderen en met hun algemene kwaliteit van leven, en 3) in hoeverre er sociaaleconomische verschillen zijn in eigen regie bij kwetsbare ouderen. Het project bestond uit een combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek. Een centraal resultaat van dit project is een meetinstrument dat is ontwikkeld om regie mee te meten. Met behulp van dit meetinstrument werd aangetoond dat ouderen met een grotere mate van ervaren regie over het algemeen hoger waren opgeleid, minder zorg gebruikten en een hogere mate van ervaren kwaliteit van zorg hadden.
De overheid spoort Nederlanders aan tot grotere zelfredzaamheid: dat betekent o.a. dat we zelf de regie moeten nemen in het regelen van de zorg die we nodig hebben. Of dit haalbaar is voor kwetsbare ouderen met een ingewikkelde zorgbehoefte is nog maar de vraag. Dit onderzoeken we in een 3-jarig onderzoeksproject. De eerste stap daarin is het verzamelen van ervaringen van ouderen over zorg die ze krijgen en hun gevoel van regie daarin. Daarbij letten we sterk op mogelijke verschillen tussen ouderen met een hoge en ouderen met een lage sociaal-economische status. Om de ideeën van ouderen over regie in het zorgproces te leren kennen, organiseerden we een-op-een interviews en groepsgesprekken met 32 kwetsbare ouderen van 65 jaar en ouder. Zowel mannen als vrouwen uit hoge én lage sociaal-economische groepen werden uitgenodigd. Voor de geïnterviewde ouderen was het belangrijk om zelfvertrouwen te ervaren in 1.) het aansturen van professionele zorg en/of mantelzorg; en 2.) het goed kunnen omgaan met hun gezondheid in de thuissituatie; maar ook 3.) te kunnen vertrouwen op de ondersteuning van dierbaren bleek bij te dragen aan een gevoel van grip – m.n. bij hen die in hun zelfstandigheid beperkt zijn. Aan de andere kant had 4.) de manier waarop zorgverleners en instanties zich opstelden grote invloed op het gevoel van controle; net als 5.) de aanwezigheid van omgevingskenmerken zoals diensten en hulpmiddelen. Op grond van deze bevindingen hebben we een vragenlijst opgesteld, welke de bedoeling heeft om ervaren regie in het zorgproces bij kwetsbare ouderen te meten. Op dit moment wordt de vragenlijst gevalideerd.