Mobiele menu

Preventie van terugval & recidive bij jongeren met ernstige psychische & psychiatrische problematiek: identificatie van een ontwikkelingsmodel uitgaande van behoeften, risico's en beschermende factoren

Projectomschrijving

Vraagstuk

Sommige jongeren die een opname in een (gesloten) kliniek hebben doorgemaakt, blijven ondanks tegenslag en psychische problemen op het rechte pad. Andere jongeren belanden echter in de criminaliteit. Hoe komt het dat sommige jongeren meer dan anderen lijken te profiteren van de behandeling en zorg tijdens hun opname?

Onderzoek

In het onderzoek zijn de wensen en behoeften onderzocht van 172 jongens die zijn opgenomen met een civielrechtelijke of strafrechtelijke maatregel. Welke criminogene risicofactoren en beschermende factoren zijn er te onderscheiden? Welke ontwikkelingen zijn er te zien na hun plaatsing in een gesloten inrichting of een gedwongen opname in de psychiatrie?

Uitkomst

Naar verwachting geven de resultaten nieuwe inzichten in het voorkomen van recidive en psychiatrische terugval bij de betreffende groep jongens. Toekomstige behandelingen kunnen dan beter aansluiten op hun wensen en behoeften. 

Producten

Titel: Risico’s versus behoeften in de forensische jeugdpsychiatrie
Titel: Preventie van terugval & recidive bij jongeren met ernstige psychische & psychiatrische problematiek: identificatie van een ontwikkelingsmodel uitgaande van behoeften, risico’s en beschermende factoren.
Titel: Does self-esteem predict general well-being among institutionalized adolescents?
Titel: The role of promotive factors in prevention of recidivism.
Titel: Good Lives Model binnen de forensische jeugdpsychiatrie: Wat zijn de behoeften van jongeren zelf?
Titel: Van schoffie tot modelburger: Het Good Lives Model in de forensische jeugdpsychiatrie.
Titel: Good Lives Model binnen de forensische jeugdpsychiatrie: Wat zijn de behoeften van jongeren zelf?
Titel: Unmet Needs of Adolescents Related to Psychopathology and Delinquency.
Titel: Preventie van terugval & recidive bij jongeren met ernstige psychische & psychiatrische problematiek: identificatie van een ontwikkelingsmodel uitgaande van behoeften, risico’s en beschermende factoren.
Titel: The role of promotive factors in the prevention of recidivism.
Titel: Quality of life and juvenile offenders.
Titel: Participatie van adolescenten in longitudinaal onderzoek.
Titel: Quality of life among incarcerated youth with severe psychiatric problems.
Titel: Preventie van terugval & recidive bij jongeren met ernstige psychische & psychiatrische problematiek: identificatie van een ontwikkelingsmodel uitgaande van behoeften, risico’s en beschermende factoren.
Titel: Hoe kan heropname en het opnieuw plegen van delicten bij jongens met (gedrags-)problemen voorkomen worden?
Titel: Quality of life among incarcerated youth with severe psychiatric problems.
Titel: Good Lives Model binnen de forensische jeugdpsychiatrie: Wat zijn de behoeften van jongeren zelf?
Titel: Prevalence of ASD in youth forensic psychiatry and associations with offending behaviour.
Titel: Prevention of relapse & recidivism in youth with severe psychiatric problems: identification of a developmental model based on needs, risks, and protective factors.
Titel: Hoe kan heropname en het opnieuw plegen van delicten bij jongens met (gedrags-)problemen voorkomen worden?
Titel: Quality of Life and juvenile offenders.
Titel: Good Lives Model binnen de forensische jeugdpsychiatrie: Wat zijn de behoeften van jongeren zelf?
Titel: Progression in Forensic Psychiatry: About Boundaries.
Auteur: Barendregt, C.S., Van der Laan, A.M., Bongers, I.L. & Nieuwenhuizen, Ch. Van (2012). In T.I. Oei & M.S. Groenhuijsen (Eds.), Progression in Forensic Psychiatry: About Boundaries.
Titel: Needs, risk, and protective factors of adolescents in secure residential care: Identification of a conceptual model based on the Good Lives Model
Auteur: Barendregt, C.S.
Titel: Adolescents in secure residential care: The role of active and passive coping on general well-being and self-esteem.
Auteur: Barendregt, C.S., Van der Laan, A.M., Bongers, I.L., & Van Nieuwenhuizen, Ch.
Magazine: European Child and Adolescent Psychiatry

Verslagen


Eindverslag

De behandeling van jongens met ernstige gedragsproblemen opgenomen in een justitiële jeugdinrichting, gesloten jeugdzorg of een forensische jeugdpsychiatrische kliniek is vaak gericht op het verminderen van risico’s gerelateerd aan hun delinquent gedrag. Recente strength-based theorieën benadrukken dat deze eenzijdige benadering van het probleemgedrag mogelijk niet de beste resultaten in de behandeling van jongens opleveren. Het doel van het huidige project was de bruikbaarheid van een strength-based ontwikkelingsmodel, gebaseerd op het Good Lives Model, te toetsen bij 172 jongens van 16 tot en met 18 jaar met ernstige psychische en psychiatrische problemen. Hiertoe is in een longitudinale studie met vier meetmomenten vragen gesteld over hun mogelijkheden/vaardigheden, kwaliteit van leven, gedragsproblemen en delinquent gedrag.
De resultaten laten zien dat het strength-based ontwikkelingsmodel een geschikt model is voor het voorspellen van recidive en psychiatrische terugval. Het bleek namelijk dat beschermende factoren, zoals copingvaardigheden, een samenhang hadden met delinquent gedrag en psychosociale problemen een jaar na ontslag uit de instelling. De kwaliteit van leven van jongens hing bovendien samen met de copingvaardigheden, maar had geen rechtstreeks verband met delinquent gedrag en psychosociaal functioneren. Risicofactoren hadden alleen een relatie met delinquent gedrag aan het begin van de studie maar niet meer een jaar na ontslag. Dit wil zeggen dat, om recidive en psychiatrische terugval van jongens te verminderen, een strength-based benadering een effectievere benadering is dan een behandeling die enkel gericht is op het verminderen van risicofactoren.

Het eerste jaar van het onderzoek ‘Preventie van terugval & recidive bij jongeren met ernstige psychische & psychiatrische problematiek: identificatie van een ontwikkelingsmodel uitgaande van behoeften, risico’s en beschermende factoren’ is gebruikt om de studie te implementeren en bekendheid te geven bij alle deelnemende instellingen. Het tweede jaar van het project is vooral in beslag genomen door de omvangrijke dataverzameling. De inclusieperiode voor het eerste meetmoment liep tot en met december 2011. Januari 2012 is de inclusieperiode gestopt en hebben we ons gericht op de vervolgmetingen. In het totaal zijn 172 jongeren geïncludeerd in de studie. Het derde jaar van het project is gevuld met alle vervolgmetingen binnen het onderzoek. Het aantal T2 metingen (binnen de instellingen) nam af, terwijl het aantal T3 metingen (rond ontslag) en T4 metingen (1 jaar na ontslag) toenam. Omdat de T3 en T4 metingen buiten de instellingen worden afgenomen, is de logistieke planning complexer geworden. Daar waar we voorheen op de T1 en T2 metingen met een redelijk gemak meerdere jongens binnen één instelling op één dag konden plannen, is dat ten tijde van de T3 en T4 metingen veel lastiger. In het derde jaar van het project is ook een theoretisch hoofdstuk geschreven voor het boek ‘Progression in Forensic Psychiatry: About Boundaries’, waarin de theoretische achtergrond van het GLM wordt beschreven. Tevens is er een start gemaakt met een volgend empirisch artikel waarin zal worden gerapporteerd over de resultaten van de T1 meting. De outline voor een derde (empirisch) artikel is ook uitgewerkt.

Samenvatting van de aanvraag

Een van de zorgen zoals genoemd in het programma 'Zorg voor Jeugd' zijn (gedrags)problemen gerelateerd aan veranderingen in de omgeving. Denk bijvoorbeeld aan de plaatsing in een justitiële jeugdinrichting of forensische jeugdpsychiatrische instelling en vervolgens de terugkeer naar de maatschappij. Deze transities vergroten de kans op de ontwikkeling van antisociaal gedrag en uitval in de maatschappij. Dit is vooral het geval bij jongeren die toch al kwetsbaar zijn (Rutter e.a., 1998) door hun genetische achtergrond (Simonoff e.a., 2004), eerdere negatieve levenservaringen (Fergusson e.a., 1997) of psychopathologie (Vermeiren, 2003). Deze cumulative continuïteit ten aanzien van negatieve ervaringen in de levensloop wordt door Sampson en Laub (2005) gelabeld als 'cumulative disadvantage' (zie ook Caspi & Moffitt, 1995). Er is echter nauwelijks onderzoek bekend naar de interacties tussen kwetsbaarheden van jongeren en transities in termen van vrijheidsbeneming en de effecten daarvan op de verdere ontwikkeling van deze jongeren. Doel van dit onderzoek is om een ontwikkelingsmodel te toetsen met drie parameters, te weten: (a) behoeften van jongeren uitgaande van het Good Lives Model, (b) risico's gebaseerd op statische en dynamische criminogene risicofactoren en (c) beschermende factoren uitgaande van competenties en copingvaardigheden. Deze verschillende parameters zijn van groot belang bij risicovolle transitiefases zoals bijvoorbeeld ontslag uit een justitiële jeugdinrichting of forensische jeugdpsychiatrische kliniek. Op basis van dit ontwikkelingsmodel kan onderscheid worden gemaakt tussen jongeren die wel en jongeren die niet recidiveren (zogeheten recidivists versus desisters) en jongeren die wel of geen terugval hebben. Een dergelijk onderscheid is zowel in klinische als in wetenschappelijke zin relevant omdat op basis van objectieve gedragspatronen, basale behoeften en kwaliteiten aangegeven kan worden waar de gedragsontwikkeling bijgestuurd moet worden om de kansen op recidive en/of terugval te verminderen. In het onderzoek worden jongens geincludeerd met een civielrechtelijke en een strafrechtelijke maatregel. Jongens met een civielrechtelijke maatregel zijn opgenomen binnen klinieken voor kinder & jeugdpsychiatrie, instellingen voor jeugdzorgplus en orthopsychiatrische klinieken. Jongens met een strafrechtelijke maatregel zijn opgenomen binnen een justitiële jeugdinrichting (JJI) of forensische jeugdpsychiatrische kliniek (JFPK). Bij de strafrechtelijke maatregelen betreft het veelal de PIJ- maatregel (Plaatsing in een Inrichting voor Jeugdigen). In het onderzoek wordt getracht de volgende vragen te beantwoorden: 1. Welke behoeften hebben jongens die opgenomen zijn met een civielrechtelijke of strafrechtelijke maatregel? 2. Welke criminogene risicofactoren hebben jongens die opgenomen met een civielrechtelijke of strafrechtelijke maatregel? 3. Welke beschermende factoren hebben jongens die opgenomen zijn met een civielrechtelijke of strafrechtelijke maatregel? 4. Hoe is de ontwikkeling van behoeften, risicofactoren en beschermende factoren tijdens de behandeling in de instelling en de associaties met recidive en psychiatrische terugval een jaar na ontslag uit de instelling? Het ontwikkelingsmodel wordt gebaseerd op kenmerken van 255 jongens die bij de eerste inclusieperiode tussen de 16 en 18 jaar zijn. Kenmerkend voor deze jongeren is dat ze een transitie doormaken van een vertrouwde situatie naar een nieuwe situatie zoals plaatsing in een gesloten inrichting of een gedwongen opname in de psychiatrie. Extra belastend voor de jongeren is dat ze een periode uit de maatschappij worden gehaald. Daarnaast maken ze ook nog de ontwikkeling door van minderjarigheid naar meerderjarigheid met de bijbehorende verantwoordelijkheden. Het onderzoek heeft een longitudinaal design met vier meetmomenten. Het eerste meetmoment is bij binnenkomst/binnen drie maanden (t1), het tweede een half jaar na binnenkomst (t2), het derde bij ontslag (t3) en het vierde meetmoment is een jaar na ontslag (t4). Met behulp van latente klasse analyse en latente klasse groeimodellen wordt onderzocht of er groepen jongeren zijn die een onderscheidbaar profiel van behoeften, risico's en beschermende factoren laten zien welke gerelateerd is aan terugval en/of recidive.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
157003004
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2009
2014
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. CH. van Nieuwenhuizen
Verantwoordelijke organisatie:
Universiteit van Tilburg