Implementatie en effectiviteit van oudertraining Pittige Jaren (Incredible Years) bij allochtone, laag SES gezinnen met hoog cumulatief risico op probleemgedrag van jonge kinderen.
Projectomschrijving
Vraagstuk
Veel gezinnen worstelen met gedragsproblemen van hun kinderen. Soms zoeken ze zelf geen hulp – en soms weet de hulp hen niet te bereiken. De opvoedtraining Pittige Jaren werkt goed bij hoger opgeleide ouders. Is de training ook inzetbaar voor gezinnen met een lage sociaaleconomische status en voor migrantengezinnen die niet direct zelf om hulp vragen?
Onderzoek
156 ouders in zogeheten achterstandswijken deden mee. De helft deed direct de training. De andere helft vormde een controlegroep die drie maanden later de training kreeg. Gedragsproblemen en opvoeding zijn gemeten met vragenlijsten en (thuis)observaties.
Uitkomst
Pittige Jaren vermindert gedragsproblemen van kinderen en versterkt opvoedingsvaardigheden bij ouders. Deze effecten zijn even goed te bereiken bij migrantengezinnen en gezinnen met een lage sociaaleconomische status. De effectiviteit wordt mede bepaald door de open groepsaanpak, waarbij ouders zelf ervaringen inbrengen en niet opgelegd krijgen hoe ze moeten opvoeden.
Verspreiding en implementatie
Dit project heeft een vervolg gekregen in project 15700095011.
Producten
Auteur: Leijten, P. (Patty)
Auteur: Menting, A.T.A., Orobio de Castro, B., & Matthys, W.
Magazine: Clinical Psychology Review
Auteur: Leijten, P., Raaijmakers, M.A.J., Orobio de Castro, B., & Matthys, W.
Magazine: Journal of Clinical Child and Adolescent Psychology
Verslagen
Eindverslag
Externaliserende gedragsproblemen zijn de meest voorkomende, als meest belastend ervaren, en meest kostbare problematiek bij kinderen en jeugdigen in Nederland. Pittige Jaren is een groepsgewijze oudertraining, waarin ouders van kinderen van 2 tot 10 jaar aan de hand van videofragmenten gezamenlijk manieren ontdekken en beproeven om gedragsproblemen te verminderen. Dit maakt de methode erg geschikt voor ouders met uiteenlopende achtergronden. In Nederland is echter nog niet bewezen dat Pittige Jaren ook effectief gezinnen kan bereiken die zelf geen hulp zoeken, en met een verhoogd risico door o.a. lage opleiding, migratie en buurtproblematiek.
In de huidige studie is onderzocht of (1) gezinnen met een lage opleiding in achterstandswijken die zelf geen hulp zoeken willen en kunnen deelnemen aan deze training en (2) of de Incredible Years oudertraining ook bij deze gezinnen effect heeft op de afname van externaliserende gedragsproblemen. Hiertoe zijn 154 gezinnen geworven en random verdeeld over een interventie- en een wachtlijst controlegroep.
Gezinnen met een laag opleidingsniveau en/of migratiegeschiedenis in achterstandswijken blijken zeer geïnteresseerd in deelname aan de oudertraining. De training blijkt in de dagelijkse praktijk goed uitvoerbaar en gezinnen zijn na afloop zeer tevreden met de training.
De training blijkt effectief in het verminderen van gedragsproblemen bij kinderen, en dit effect is even groot bij laagopgeleide migrantengezinnen als bij andere gezinnen.
Aanvullend onderzoek laat zien dat de training kosten-effectief is: De kosten van de training verdienen zich binnen twee jaar terug door lagere zorgkosten en beter functioneren van gezinnen.
Externaliserende gedragsproblemen zijn de meest voorkomende, als meest belastend ervaren, en meest kostbare problematiek bij kinderen en jeugdigen in Nederland. Pittige Jaren (Incredible Years) is in Nederland vooralsnog de enige bewezen effectieve en kosten effectieve interventie om deze gedragsproblemen te verminderen bij kinderen van 2 tot 10 jaar. Pittige Jaren is een groepsgewijze oudertraining, waarin ouders aan de hand van videofragmenten gezamenlijk manieren ontdekken en beproeven om gedragsprobelemn te verminderen. Dit maakt de methode erg geschikt voor ouders met uiteenlopende achtergronden.
In Nederland is echter nog niet bwezen dat Pittige Jaren ook effctief gezinnen kan bereiken die geen bestaande hulp zoeken, en met met een verhoogd risico door o.a. lage SES, afkomst en buurtproblematiek.
In de huidige studie wordt middels een RCT onderzocht of de Incredible Years oudertraining effect heeft op de afname van externaliserende gedragsproblemen bij kinderen uit een kansarme omgeving en bij gezinnen die zelf geen hulp zoeken. Hiertoe zijn een interventie- (n = 80) en een wachtlijst controlegroep (n = 80) vergeleken en zullen zowel mediatie als moderatie onderzocht worden.
Dit project beoogt zodoende door multidiciplinaire samenwerking een op de etnisch diverse doelgroep afgestemde aanpak te toetsen, op een probleemgebied waar nog geen bewezen effectieve behandeling voor handen is.
Wanneer deze aanpak efectief blijkt kan zij direct in de dagelijkse praktijk blijvend worden ingezet, waar zij ook op effectiviteit getoetst wordt.