Cost effectiveness of scalp cooling in the prevention of chemotherapy-induced hair loss
Projectomschrijving
In een onderzoek in 15 ziekenhuizen in Nederland is nagegaan in hoeverre het toepassen van hoofdhuidkoeling bij chemotherapie wegens borstkanker van invloed is op de kwaliteit van leven van de patiënten en in hoeverre de hoofdhuidkoeling kosteneffectief is. De hoofdhuidkoeling blijkt kosteneffectief. De kwaliteit van leven was in dit onderzoek gelijk voor beide patiëntengroepen, maar de totale kosten waren lager indien hoofdhuidkoeling werd toegepast. Mogelijk neemt de kwaliteit van leven bij hoofdhuidkoeling toe als het onderwerp haaruitval specifiek wordt opgenomen in de vragenlijst naar kwaliteit van leven.
Producten
Auteur: M.Komen (MCA), C. Smorenburg (MCA), C.v.d.Hurk (IKZ), J. Nortier (LUMC)
Magazine: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde
Auteur: Dit onderzoek is onderdeel van het artikel.
Magazine: Nederlands Tijdschrift voor Oncologie
Auteur: Resultaten van het onderzoek zijn opgenomen in dit artikel.
Magazine: Expert Review Dermatology
Auteur: C.van den Hurk
Verslagen
Eindverslag
Dit onderzoek werd uitgevoerd in 1 academisch ziekenhuis, 1 oncologisch ziekenhuis en 13 algemene ziekenhuizen in Nederland. Analyses werden gedaan met gegevens van 160 patiënten met kanker die hoofdhuidkoeling (HHK) ondergingen en een controlegroep van 86 patiënten zonder HHK. Patiënten konden 4 maal een vragenlijst invullen, waarmee Kwaliteit van Leven (QoL), invloed van haaruitval door chemotherapie (CIA), kapperskosten en kosten als gevolg van CIA werden gemeten. Eveneens werden verpleegkundigen gevraagd naar hun werkwijze van informatievoorziening over en tijdsbesteding aan omgang met haaruitval en HHK.
Bij patiënten die chemotherapie kregen met aanzienlijke kans op haaruitval bleek HHK even kosten-effectief als aanschaf van een pruik (standaard zorg). Kosten-effectiviteit werd bepaald door de verhouding tussen QoL en kosten van CIA en/of het vóórkomen daarvan door HHK. QoL was gelijk voor patiënten met en zonder HHK, maar de totale kosten waren lager indien HHK werd toegepast. Het lijkt dus gerechtvaardigd om beide opties (HHK of pruik) aan te bieden en de keuze aan de patiënt over te laten.
Voor het ziekenhuis betekende HHK een gemiddelde kostenpost van €200,- per patiënt met HHK. De zorgverzekeraar hoefde door toepassing van HHK 25% minder pruiken te vergoeden aan de groep chemotherapiepatiënten met kans op ernstige CIA en bespaarde gemiddeld €292,- per patiënt. De kosten voor patiënten met HHK waren gemiddeld €160 euro lager (extra kapperskosten inbegrepen).
Op grond van dit onderzoek zijn de kosten voor HHK verder te verlagen door:
-Verpleegkundigen aan patiënten met HHK te laten adviseren om een pruik of hoofdbedekking pas aan te schaffen wanneer haaruitval plaatsvindt. Patiënten die HHK ontvingen, schaften vaak al een pruik of hoofdbedekking aan voor de start van de chemotherapie, maar later bleek deze vaak niet gebruikt.
-HHK aan te bieden aan alle patiënten, die ervoor in aanmerking komen. Hierdoor wordt de koelmachine vaker gebruikt met lagere kosten per patiënt. De kosten voor extra tijd van de verpleegkundige voor het toepassen van HHK wegen niet op tegen de kosten voor een pruik en/of hoofdbedekking, indien geen HHK wordt toegepast.
-HHK niet toe te passen bij patiënten met een chemotherapie schema met een lage kans op goed resultaat van HHK. Hierdoor worden minder vaak dubbele kosten gemaakt; bij uitvoering van HHK en daarna aanschaf van een pruik of hoofdbedekking.
-De effectiviteit van HHK te verhogen door onderzoek naar optimale koelingstijd en koelingstemperatuur.
Analyse waarbij verdubbeling van het aantal koelsessies per ziekenhuis gesimuleerd werd, liet zien dat HHK kosten-effectiever werd dan wanneer geen HHK aangeboden werd.
Een gelijke QoL bij patiënten met en zonder HHK is als volgt te verklaren:
-QoL werd gemeten volgens een generieke vragenlijst, die gericht is op de algemene gezondheid, waarop CIA onvoldoende van invloed is.
-De impact van CIA wordt waarschijnlijk gecompenseerd door het dragen van een pruik. Indien geen pruiken voorhanden zouden zijn, zou de QoL van patiënten met HHK vermoedelijk hoger zijn dan van patiënten zonder HHK.
-De mogelijk wat verhoogde QoL bij patiënten die tevreden waren met het eindresultaat van HHK wordt waarschijnlijk gecompenseerd door de lagere QoL van patiënten die niet tevreden waren. De QoL van de laatste groep is namelijk lager dan bij patiënten die geen HHK aangeboden kregen (v.d. Hurk, 2010). De toegevoegde waarde van HHK aan de QoL kan verbeterd worden, door HHK enkel aan te bieden aan patiënten die chemotherapie ondergaan waarbij HHK voldoende succesvol is.
CIA is een belangrijk aspect voor de patiënt, wat bleek uit de frequentie waarmee pruiken werden voorgeschreven in de dagelijkse oncologische praktijk. Ook bleek uit onze vragenlijsten het belang van CIA, het heeft frequente impact in het dagelijks leven en hoge impact in vergelijking met andere bijwerkingen van chemotherapie.
Patiënten vinden HHK de moeite waard, want maar een klein perc
Het doel van deze studie is inzicht krijgen in de kosten-effectiviteit van hoofdhuidkoeling in vergelijking tot standaard zorg (aanschaf van een pruik) bij chemotherapiepatienten die kans hebben op aanzienlijk haaruitval. In deze studie worden kosten van (preventie) van haarverlies bij gekoelde patienten vergeleken met niet-gekoelde patienten. Er nemen 14 ziekenhuizen die koeling aanbieden en 2 ziekenhuizen die geen koeling aanbieden deel aan het onderzoek.
Patienten worden gevraagd om 4 maal een vragenlijst in te vullen waarmee de invloed van haaruitval en kosten als gevolg van haarverlies worden gemeten. De tijdstippen van het invullen van de vragenlijsten zijn voor de start van de chemotherapie, 3 weken, 6 maanden en 12 maanden na afloop van de chemotherapie.
Dit onderzoek is gestart per 1 januari 2007. Momenteel hebben 184 patienten de eerste vragenlijst ingevuld, 92 patienten hebben de tweede meting ingevuld en 26 patienten hebben inmiddels ook de derde meting retour gestuurd. Nog geen enkele patient heeft reeds de vierde meting ingevuld. De inclusie van nieuwe patienten zal voortgezet worden tot en met mei 2008.
Dit onderzoek bevindt zich in de fase van dataverzameling, er zijn nog geen resultaten bekend. Van mei tot en met december zal de dataverzameling afgerond worden en zullen data-analyses uitgevoerd worden. In januari en februari 2009 zullen een rapport en artikelen geschreven worden. De resultaten zullen verspreid worden onder patienten, verpleegkundigen, artsen, ziekenhuisdirecties en zorgverzekeraars.