Psychological treatment of Personality Disorders: A multi-centered randomised controlled trial on the (cost-)effectiveness of Schema-Focused Therapy.

Persoonlijkheidsstoornissen zijn ingewikkelde psychische stoornissen, die niet makkelijk te behandelen zijn. Mensen die aan deze problematiek lijden, hebben van een lage kwaliteit van leven, maken bovenmatig veel van de gezondheidszorg gebruik, en maak veel maatschappelijk kosten, bijv. door ziekteverzuim. De richtlijnen schrijven psychologische behandeling als eerste keus voor. Toch is er nog maar weinig bekend over de effectiviteit en de kosteneffectiviteit daarvan. In deze studie onderzochten wij een relatief nieuwe vorm van psychologische therapie, schematherapie, door deze te vergelijken met de gebruikelijke behandeling die in de 12 deelnemende GGZ centra in Nederland wordt gegeven. Wij richtten het onderzoek op vermijdende, afhankelijke, obsessief-compulsieve, paranoïde, theatrale en narcistische persoonlijkheidsstoornissen. Daarover is nog veel minder bekend dan over borderline. De 279 deelnemers werden op basis van toeval toebedeeld aan de nieuwe experimentele behandeling, schematherapie, of aan de gebruikelijke behandeling. Welke de gebruikelijke behandeling was, werd zoals dat de gewoonte is in de praktijk, bepaald door de intakestaf van het GGZ-centrum, die probeerden de voor die patiënt beste therapie te kiezen. De deelnemers die schematherapie kregen, werden 40 sessies in het eerste jaar aangeboden, gevolgd door 10 sessies in het tweede jaar (die meestal maandelijks plaatsvonden) - om de resultaten te bestendigen en te verdiepen. Hoeveel sessies de deelnemers die de gebruikelijke therapie kregen was afhankelijk van wat bij de gekozen therapie vorm gebruikelijk was. Deelnemers werden voorafgaand gemeten op persoonlijkheidsstoornis-kenmerken, op andere psychische problemen, op hun algemeen en sociaal functioneren, en op hun kwaliteit van leven. Tevens werden alle kosten die met hun problematiek samenhingen met interviews in kaart gebracht. De belangrijkste uitkomst was of de deelnemers 3 jaar na start van de behandeling vrij waren van persoonlijkheidsstoornissen. Daarnaast keken we naar hoeveel mensen voortijdig met de behandeling stopten. Uit de resultaten bleek dat er meer mensen de nieuwe therapie, schematherapie, afmaakten, dan dat de gebruikelijke therapie werd afgemaakt. Dit wijst erop dat schematherapie voor meer mensen aanvaardbaar is dan de gebruikelijke therapie. Mensen die een gebruikelijke therapie kregen voorgeschreven, wisselden ook vaker van therapie. Bovendien waren ze na 3 jaar vaker nog in behandeling; terwijl bijna iedereen die schematherapie kreeg geen behandelig meer had na 3 jaar. Verder bleek dat er meer mensen na schematherapie van hun persoonlijkheidsstoornis hersteld waren dan na de gebruikelijke therapie. Therapeuten die op een intensieve gestructureerde manier waren getraind in schematherapie deden het hierin nog veel beter dan therapeuten die in de nieuwe therapie waren ingetraind op een minder intensieve manier. Schematherapie bleek verder het beter te doen dan de gebruikelijke behandeling in het verbeteren van het algemeen en sociaal functioneren, en in het herstellen van comorbide depressies, zoals onafhankelijke beoordelaars vaststelden. Ook daarin doen de therapeuten die intensiever in schematherapie waren ingetraind het het beste. Schematherapie bleek echter niet van de gebruikelijke behandeling te verschillen als gekeken wordt naar de vragenlijsten die de deelnemers zelf invulden. Wanneer naar de kosten voor de deelnemer en de maatschappij als geheel gekeken wordt, dan doet schematherapie het ook beter dan de gebruikelijke behandeling: schematherapie is en effectiever, en minder kostbaar voor de maatschappij. De resultaten wijzen er dus op dat schematherapie een goede, want effectieve en kosten-effectieve, therapie is voor persoonlijkheidsstoornissen. Toch waren de resultaten minder sterk dan verwacht werd. Dit kan te maken hebben met de minder goede intraining van de eerste groep therapeuten: blijkbaar is het erg belangrijk therapeuten heel goed in een nieuwe psychologisc