Mobiele menu

INAPPROPRIATE LONG TERM ANTIDEPRESSANT PRESCRIPTION IN GENERAL PRACTICE; cost effectiveness of discontinuation of antidepressant prescribing and patient tailored treatment advice.

Projectomschrijving

Elke Nederlandse huisartsenpraktijk telt zo’n 55 lange termijngebruikers van antidepressiva. Een kleine helft van deze patiënten krijgt die middelen waarschijnlijk ten onrechte voorgeschreven.
 
De totale jaarlijkse zorgkosten voor patiënten met voor depressieve stoornissen en angststoornissen zijn ongeveer 914 miljoen euro. Waaronder 185 miljoen euro voor antidepressiva. Daarnaast zijn er hoge indirecte kosten.

Deze stoornissen worden bijna altijd door de huisarts behandeld.

Dit onderzoek richt zich op over- en ondergebruik van antidepressiva in de huisartsenpraktijk. Een groep patiënten die langdurig met antidepressiva behandeld wordt, wordt eerst zorgvuldig gescreend:

  • Soms is er geen indicatie voor het gebruik van antidepressiva. Dan bekijkt het onderzoek de (kosten-)effectiviteit van stoppen.
  • Soms is er wel een indicatie, maar is de behandeling niet effectief. Dan bekijkt het onderzoek de (kosten-)effectiviteit van een behandeladvies op maat.

De verwachting is dat deze werkwijze:

  • sociaal functioneren en levenskwaliteit van de patiënten zal verhogen
  • de medische en overige kosten zal verlagen

Verslagen


Eindverslag

De vraagstelling van de PANDA studie was: Is een patiëntgebonden behandeladvies aan de huisarts effectief in het verminderen van onterecht langdurig antidepressiva gebruik? Pandastudie 1 onderzocht of langdurige gebruikers die niet meer depressief of angstig zijn, kunnen stoppen als dit op basis van de huidige richtlijnen aanbevolen wordt. Pandastudie 2 onderzocht of langdurige gebruikers die nog wel depressief of angstig zijn effectiever behandeld kunnen worden door huisarts en patiënt attent te maken op aanvullende behandelingsmogelijkheden op basis van de huidige richtlijnen.
Uit Pandastudie 1 blijkt dat het erg moeilijk om is langdurig antidepressivagebruik bij mensen die niet meer depressief of angstig zijn, te staken. Zowel vanuit de patiënt als vanuit de huisarts was hier vaak weerstand tegen. Het stopadvies was niet effectief in het terugdringen van onterechte behandeling met antidepressieve medicatie en ook niet kosteneffectief. Wel leidde het stopadvies tot lagere maatschappelijke kosten (minder productiviteitsverlies); mogelijk door de impliciete boodschap dat men geen ‘psychiatrisch patiënt’ meer is.
Uit Pandastudie 2 blijkt dat het geven van een patiëntgebonden behandeladvies bij langdurige antidepressiva gebruikers die nog depressief of angstig zijn, geen verbetering opleverde. Patiënten en huisartsen waren maar beperkt van plan zijn het advies op te volgen.

Er zijn in Nederland veel mensen die antidepressiva gebruiken en veel van die mensen gebruiken die middelen erg lang. In dit onderzoek, de PANDA studie, onderzoeken we of het terecht is dat mensen langer dan 9 maanden antidepressiva gebruiken. Mensen die langer dan 9 maanden antidepressiva gebruiken krijgen een interview. Aan de hand daarvan kunnen we een diagnose stellen en kijken of er een goede reden is om door te gaan met het slikken van antidepressiva. Soms is de reden om door te gaan niet meer aanwezig. Dan krijgen mensen het advies om het middel, onder begeleiding van de huisarts, af te bouwen en te stoppen. Als het antidepressivum na 9 maanden nog onvoldoende effect heeft gehad krijgt de huisarts en de patient een advies welke stappen er in de behandeling gezet kunnen worden om het beter te laten gaan.

Samenvatting van de aanvraag

Elke Nederlandse huisartsenpraktijk telt zo’n 55 lange termijngebruikers van antidepressiva. Een kleine helft van deze patiënten krijgt die middelen waarschijnlijk ten onrechte voorgeschreven.
 
De totale jaarlijkse zorgkosten voor patiënten met voor depressieve stoornissen en angststoornissen zijn ongeveer 914 miljoen euro. Waaronder 185 miljoen euro voor antidepressiva. Daarnaast zijn er hoge indirecte kosten.

Deze stoornissen worden bijna altijd door de huisarts behandeld.

Dit onderzoek richt zich op over- en ondergebruik van antidepressiva in de huisartsenpraktijk. Een groep patiënten die langdurig met antidepressiva behandeld wordt, wordt eerst zorgvuldig gescreend:

  • Soms is er geen indicatie voor het gebruik van antidepressiva. Dan bekijkt het onderzoek de (kosten-)effectiviteit van stoppen.
  • Soms is er wel een indicatie, maar is de behandeling niet effectief. Dan bekijkt het onderzoek de (kosten-)effectiviteit van een behandeladvies op maat.

De verwachting is dat deze werkwijze:

  • sociaal functioneren en levenskwaliteit van de patiënten zal verhogen
  • de medische en overige kosten zal verlagen

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
170992906
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2009
2013
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. R.C. Oude Voshaar
Verantwoordelijke organisatie:
Radboudumc