Een systematische analyse van ervaringen met het bevorderen van participatie in gezondheidsbevordering onder niet-westerse bevolkingsgroepen in Nederland

Participatie is de laatste decennia een sleutelstrategie in gezondheidsbevordering geworden. Allochtonen en autochtonen verschillen in gezondheidsgedrag en opvattingen daarover, en daarom is het belangrijk dat ook allochtone groepen participeren. Er is echter weinig bekend hoe de participatie van deze bevolkingsgroepen te vergroten. Tegen deze achtergrond wordt op diverse pilotlocaties geexperimenteerd met methoden om de participatie van niet-westerse groepen te stimuleren. Het is de bedoeling deze pilots te begeleiden met een wetenschappelijke evaluatie, om de resultaten overdraagbaar te maken naar andere settings. In het onderhavige project wordt daarvoor een voorstel gedaan. Probleem is evenwel dat participatie een containerbegrip is dat eerst nader geoperationaliseerd dient te worden voordat het wetenschappelijk bruikbaar is. Hiertoe dient literatuur van andere terreinen dan de gezondheidsbevordering betrokken te worden. Op basis daarvan is beter onderscheid te maken tussen diverse typen participatie zoals die zich in de alledaagse praktijk van gezondheidsbevordering voordoen, en wordt de rol van professionals en instituten daarin nadrukkelijker betrokken. Een ander probleem is dat er nog weinig zicht is op de wijze waarop participatie bij niet-westerse groepen gerealiseerd kan worden. Het doel van het hier voorgestelde project is tweeledig. Enerzijds wordt beoogd participatie nader te operationaliseren om vervolgens met een gedifferentieerder begrippenkader te verkennen hoe het participatieproces van niet-westerse groepen in de werkelijkheid plaatsvindt. Anderzijds is het oogmerk om te onderzoeken hoe niet-westerse bevolkingsgroepen effectief kunnen worden uitgenodigd, gestimuleerd en toegerust om in gezondheidsbevorderende activiteiten te participeren en welke condities daaraan kunnen bijdragen. Om de onderzoeksdoelen te bereiken zal gebruik worden gemaakt van zowel kwalitatieve methodieken (semi-gestructureerde interviews en documentenanalyse) als kwantitatieve methoden (secundaire analyse van monitorgegevens en een gestructureerde vragenlijst). Met behulp van deze gegevens zal een systematische beschrijving en verkenning van de participatieprocessen in de praktijk, een vergelijking van de verschillende pilots op de mate van participatie, en een contextanalyse ter indentificatie van condities voor participatie worden uitgevoerd. De verkregen inzichten zullen bijdragen aan een nadere operationalisering van participatie en daarmee tot een beter begrip van methoden en condities waaronder niet-westerse groepen gestimuleerd kunnen worden in gezondheidsbevordering te participeren. Als zodanig moet het praktische aanknopingspunten opleveren om participatie van diverse doelgroepen in de praktijk vorm te geven.