Differential cost-effectiveness of health promotion in the Netherlands requires appropriate and valid measures of health literacy
Projectomschrijving
Veelbelovende meetinstrumenten voor gezondheidsvaardigheden
Vraagstuk
Voorlichting over een gezonde leefstijl en screeningsprogramma’s zijn minder effectief bij mensen met een lagere sociaaleconomische status, die vaak onvoldoende gezondheidsvaardigheden hebben. Deze groep loopt zo kansen mis om zelf iets aan hun gezondheid te doen. Zijn gezondheidsvaardigheden te meten, zodat voorlichting en informatie over screeningsprogramma’s beter af te stemmen is op de doelgroep?Onderzoek
In dit project zijn twee internationale meetinstrumenten voor gezondheidsvaardigheden gevalideerd voor de Nederlandse situatie: Newest Vital Sign (NVS) en Short Assessment of Adult Literacy in Medicine (SAHL).Uitkomst
Samen met patiënten, taalkundigen en professionals zijn de NVS-D en SAHL-D ontwikkeld. De bruikbaarheid, validiteit en betrouwbaarheid zijn veelbelovend. De instrumenten kunnen worden gebruikt in onderzoek naar de rol van gezondheidsvaardigheden in preventie en zorg, en vormen een belangrijke stap in de ontwikkeling van internationaal vergelijkbaar onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in Nederland.Producten
Auteur: M.P. Fransen, P. Adhien, M.L. Essink-Bot
Auteur: Mirjam P. Fransen, Vanessa C. Harris en Marie-Louise Essink-Bot
Verslagen
Eindverslag
Objectieve tests voor functionele gezondheidsvaardigheden: noodzaak voor doelmatige preventie in groepen met gezondheidsachterstand
Gezondheidsvaardigheden zijn vaardigheden om gezondheidsinformatie te verkrijgen, te begrijpen en te gebruiken. Mensen met lage gezondheidsvaardigheden lopen kansen mis om zelf iets aan hun gezondheid te doen. Het is daarom noodzakelijk om vorm en inhoud van gezondheidsvoorlichting en informatie over bijv. screeningsprogramma’s af te stemmen op mensen met lage gezondheidsvaardigheden. Daarmee kunnen de effectiviteit en doelmatigheid van preventieve en curatieve interventies bij mensen met lage gezondheidsvaardigheden verbeteren. Meetinstrumenten voor gezondheidsvaardigheden zijn noodzakelijk om vast te stellen of dat ook daadwerkelijk lukt.
In dit onderzoek hebben wij twee bestaande internationale meetinstrumenten voor gezondheidsvaardigheden voor de Nederlandse situatie gevalideerd. Het zijn de Newest Vital Sign (NVS) en de Short Assessment of Adult Literacy in Medicine (SAHL). De NVS bestaat uit 6 vragen over een voedingsetiket. De SAHL is een leestest waarbij mensen het woord op moeten lezen en met een multiple choice vraag moeten beantwoorden welke betekenis het beste past bij het woord.
Voor het aanpassen van de NVS gebruikten we een protocol dat ook in Engeland was gebruikt:
• Selectie van twee Nederlandse voedingsetiketten
• Aanpassen van de 6 vragen
• Raadplegen experts
• Interviews met 30 patiënten voor testen bruikbaarheid
• Aanpassen etiket en vragen
Voor het aanpassen van de SAHL maakten we gebruik van taalkundige expertise. We selecteerden 95 woorden uit de Thesaurus Zorg en Welzijn en voegden hier twee mogelijke associaties aan toe waar mensen uit konden kiezen. De SAHL werd getest op bruikbaarheid bij 127 patiënten. Op basis van deze pretest selecteerden we 33 woorden. In plaats van associaties voegden we betekenissen toe aan elk woord. Mensen kiezen uit drie mogelijke betekenissen of aangeven dat ze het niet weten.
De validiteit en betrouwbaarheid van de ‘NVS in Dutch (NVS-D)’ en de ‘SAHL in Dutch (SAHL-D)’ werden onderzocht met een online vragenlijst en een telefonisch interview met 329 mensen. In de vragenlijst werden leesvaardigheid, woordenschat, subjectieve gezondheidsvaardigheden, ervaren gezondheid en zelf gerapporteerde ziekten gemeten. De SAHL-D en NVS-D werden telefonisch afgenomen.
De eerste resultaten ten aanzien van de bruikbaarheid, validiteit en betrouwbaarheid van de NVS-D en SAHL-D zijn goed. De instrumenten zijn klaar voor gebruik in onderzoek naar de rol van gezondheidsvaardigheden in preventie en zorg. De NVS-D en SAHL-D vormen een belangrijke stap in de ontwikkeling van internationaal vergelijkbaar onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in Nederland.
Meetinstrumentarium voor gezondheidsvaardigheden: noodzaak voor doelmatige preventie in groepen met gezondheidsachterstand
Gezondheidsvoorlichting is vaak minder effectief bij mensen met een lagere sociaal-economische status. Een belangrijk oorzaak is het feit dat deze mensen vaak onvoldoende gezondheidsvaardigheden hebben. Dat zijn vaardigheden om gezondheidsinformatie te verkrijgen, te begrijpen en te gebruiken. Voor het ontwikkelen en evalueren van interventies die specifiek gericht zijn op gezondheidsbevordering van mensen met lage gezondheidsvaardigheden, is het noodzakelijk dat deze vaardigheden gemeten kunnen worden. Het doel van dit project is het aanpassen, testen en valideren van twee bestaande internationale meetinstrumenten ‘de Newest Vital Sign (NVS)’ en de ‘Rapid Estimate of Adult Literacy in Medicine (REALM)’ voor toepassing in de Nederlandse situatie.
Beide instrumenten worden aangepast en kwalitatief getest door middel van een Delphi studie onder experts uit relevante beroepsgroepen en patiënteninterviews. De psychometrische kwaliteiten van de aangepaste instrumenten wordt achterhaald door middel van kwantitatieve interviews met patiënten en individuen uit de algemene bevolking (n=400). Dit project levert valide Nederlandse meetinstrumenten op die toegepast kunnen worden bij de ontwikkeling en evaluatie van gezondheidsbevorderende interventies en binnen Nederlands wetenschappelijk onderzoek naar gezondheidsvaardigheden.