Mobiele menu

Wie ben jij? Wat kan je, wat heb je nodig?

Projectomschrijving

Doel

Met behulp van een nieuwe werkwijze wilde dit project statushouders beter zien: wie ben jij, wat kan jij en wat heb je nodig? Dit is een holistische manier van kijken. De holistische visie bestaat uit het beschouwen van statushouders als een geheel waarbij de samenhang tussen lichaam, geest, sociaal en maatschappelijk van belang is voor de weg naar integratie en arbeid.

Werkwijze

De uitvoering van dit project gebeurde met inzet van maatwerktrajecten. De maatwerktrajecten bestonden uit een combinatie van taalversterking met bijvoorbeeld vrijwilligerswerk, maatschappelijke ondersteuning, zorg, school of arbeid. Met dit project werd door onderzocht of deze nieuwe, holistische werkwijze werkt en wat de werkzame bestanddelen/factoren zijn in deze werkwijze.

MeerInzicht

MeerInzicht is de uitvoeringsorganisatie voor de gemeente Ermelo, Harderwijk en Zeewolde en heeft de opdracht om de procesregie te voeren voor klanten in deze gemeenten. De klantmanagers van MeerInzicht zijn de eerste professionals op de route naar inburgering in de woongemeente van de statushouders. De klantmanager neemt een integrale intake af waarbij naar geest, lichaam en sociale en maatschappelijke elementen wordt gekeken. Er worden passende diagnose instrumenten ingezet en een huisbezoek wordt afgelegd waar nodig. Vervolgens wordt er een integraal plan van aanpak opgesteld samen met de statushouder. De statushouder is eigenaar van zijn/haar plan. Er wordt aangegeven in het plan welke ondersteuning de statushouder vindt dat hij/zij nodig heeft om zijn/haar doelen te bereiken.

Resultaten

Hieronder staan de voornaamste uitkomsten van het rapport ‘effectieve gedragscomponenten en competenties in de begeleiding van statushouders naar werk en integratie’ waarin werkzaam gedrag en competenties van dedicated klantmanagers voor statushouders in Ermelo, Harderwijk en Zeewolde zijn onderzocht. Het rapport is gebaseerd op eenmalig narratief onderzoek onder 38 statushouders en op langdurig narratief onderzoek onder 8 klantmanagers. Het onderzoek is het resultaat van een samenhangende analyse van kwantitatieve data, ervarings- en reflectieverhalen.

Uitkomsten

Aandacht voor de mens achter de statushouder leidt niet vanzelfsprekend naar eigen regie en zelfredzaamheid. Statushouders worden door klantmanagers met een persoonlijk ondersteuningsplan goed op weg naar inburgering en werk geholpen. De ondersteuning is daarbij vooral nog instrumenteel van aard. Klantmanagers balanceren vaak op de rand van het begeleiden van inburgeringstrajecten of toeleiding naar werk en het verlenen van maatschappelijke hulp. Niet alle statushouders kunnen de stap naar werk namelijk zetten. Ook is er een spanningsveld tussen intrinsieke motivatie en verplichte medewerking van statushouders. Statushouders hebben een beperkt beeld wat van henzelf wordt verwacht. Ze tekenen weliswaar voor het ondersteuningsplan, maar voelen zich mentaal nog geen eigenaar. Om statushouders vanuit zelfredzaamheid een nieuwe werkidentiteit in Nederland te laten vinden moeten hun emancipatorische houding en eigen regie verder versterkt worden.

Onderzoeks- en praktijkprojecten

Veel vluchtelingen in Nederland ervaren psychische problemen en/of hebben een trauma opgelopen. Daarom financieren de Stichting tot Steun VCVGZ en ZonMw gezamenlijk 4 onderzoeksprojecten en 8 praktijkprojecten gericht op het verbeteren van psychosociale zorg en ondersteuning aan statushouders.

Afbeelding

Verslagen


Eindverslag

"
Aandacht voor de mens achter de statushouder leidt niet vanzelfsprekend naar eigen regie en zelfredzaamheid. Statushouders worden door klantmanagers met een persoonlijk ondersteuningsplan goed op weg naar inburgering en werk geholpen. De ondersteuning is daarbij vooral nog instrumenteel van aard. Klantmanagers balanceren vaak op de rand van het begeleiden van inburgeringstrajecten of toeleiding naar werk en het verlenen van maatschappelijke hulp. Niet alle statushouders kunnen de stap naar werk namelijk zetten. Ook is er een spanningsveld tussen intrinsieke motivatie en verplichte medewerking van statushouders. Statushouders hebben een beperkt beeld wat van henzelf wordt verwacht. Ze tekenen weliswaar voor het ondersteuningsplan maar voelen zich mentaal nog geen eigenaar. Om statushouders vanuit zelfredzaamheid een nieuwe werkidentiteit in Nederland te laten vinden moeten hun emancipatorische houding en eigen regie verder versterkt worden. "

Bij Meerinzicht werken we aan het in breed (holistisch)beeld krijgen en begeleiden van statushouders op een metodische wijze: de methodiek van de klantreis. Een doel van onze werkwijze is om samen meten voor alle statushouders een ondersteuningsplan te maken waarin de doelen van de betreffende statushouder in worden geformuleerd. Ook worden de maatwerktrajeten die de doelrealisatie ondersteunen benoemd in het ondersteuningsplan.
Het onderzoek dat we doen geeft inzicht in de werkzame factoren van deze methodische werkwijze. We onderzoeken hierbij het gedrag van de klantmanagers: welk gedrag draagt het meeste bij aan doelrealisatie? En we onderzoeken de werkzame factoren in de maatwerktrajecten: welke factoren dragen het meeste bij aan doelrealisatie?

Het onderzoek gefinancieerd vanuit ZONMW richt zich op de eerste onderzoeksvraag, de vraag naar het gedrag van de klantmanager in de methodiek van de klantreis.

Samenvatting van de aanvraag

Sinds 2015 merken we ook in Harderwijk, Ermelo en Zeewolde een verhoogde instroom van statushouders. In de laatste anderhalf jaar is deze instroom het grootst geweest. Om deze ontwikkeling als gemeenten in goede banen te leiden zijn wij in 2016 gestart met de parallelle aanpak statushouders. Uit deze parallelle aanpak blijkt dat het investeren in taalontwikkeling een belangrijke succesfactor is in het integreren en de toeleiding naar arbeid. Er is een forse investering nodig in het leren van de taal en het opdoen van arbeidsvaardigheden om de (economische) zelfredzaamheid van deze doelgroep te verhogen. Dit gaan we doen door het taalonderwijs te intensiveren en ondersteuning op maat te gaan bieden. Dit start bij het uitvoeren van een goede diagnose. Meerinzicht heeft sinds 1 januari de opdracht om ook voor statushouders te werken vanuit de volgende uitgangspunten: integraal 1 gezin/ 1 plan maatwerk regievoering Om de statushouders vanuit deze uitgangspunten goed in beeld te krijgen en ze vervolgens kunnen toeleiden naar passende (voltijd) maatwerk trajecten zal Meerinzicht een beleidsinterventie uitvoeren. Dit is niet enkel een momentopname maar het inrichten van een geheel nieuwe werkwijze die de volgende fases kent: outreachend werken naar het COA holitische intake en diagnose ondersteuningsplan gezamenlijk maken inzetten van maatwerktrajecten voeren van regie (statushouder en klantmanager) op uitvoering maatwerktrajecten intensieve regievoering zodat ook nieuw instromende statushouders in de toekomst vanuit de holistische visie ondersteuning krijgen en daardoor sneller en beter integreren en participeren. Meerinzicht gaat uit van een holistische klantbenadering, waar 4 kernwaarden centraal staan, het lichaam, de geest, sociaal en maatschappelijk. Indien de 4 kernwaarden in balans zijn functioneert een persoon optimaal en leidt hij/zij een gelukkig, gezond bestaan. Werk is voor de integratie en participatie van de statushouder groot belang en vanuit de holistische klantbenadering heeft Meerinzicht een integrale innovatieve aanpak ontwikkeld. Het project waarvoor wij bij ZON MW financiering aanvragen richt zich op een onderzoek naar de werkzame factoren bij een implementatie van van een werkwijze die uit gaat van een holistische visie op de statushouders. De holistische visie bestaat uit het zien van de statushouders als een geheel, de samenhang tussen lichaam, geest, sociaal en maatschappelijk voor het slagen van het meedoen en arbeid verrichten. De holistische visie wordt vertaald naar een werkwijze waar outreachend naar het COA/AZC wordt gewerkt door MIZ. MIZ heeft de opracht om de proces regie te voeren voor klanten in de gemeenten Ermelo, Harderwijk en Zeewolde. De klantmanagers van MIZ zijn de eerste professionals in de route naar meedoen en arbeid en dus inburgeren van de statushouders die holistisch ondersteunen. De klantmanager neemt een integrale intake af, waarbij naar geest, lichaam, sociaal en maatschappelijk elementen wordt gekeken. Er worden passende diagnose instrumenten ingezet. Een huisbezoek afgelegd daar waar nodig. De integrale intake bevat altijd de volgende elementen: lichaam, geest, maatschappelijk en sociaal. Vervolgens wordt er een integraal plan van aanpak gemaakt samen met de statushouder. De statushouder is eigenaar van zijn/haar plan. Er wordt aangegeven in het plan welke ondersteuning de statushouder vindt dat hij/zij nodig heeft om zijn/haar doelen te bereiken. De uitvoering van het plan van aanpak (kan) gebeuren met inzet van maatwerktrajecten. De maatwerktrajecten zijn een combinatie van tenminste taalversterking met bijvoorbeeld vrijwilligerswerk, maatschappelijke ondersteuning, zorg, school of arbeid. MIZ maakt hierover afspraken met de lokale/regionale partners. Afhankelijk van de diagnose wordt in de maatwerktrajecten aandacht gegeven aan lichaam, geest, maatschappelijke doelen en sociale doelen. Altijd in combinatie met taalversterking. Deze werkwijze is vooruitlopend op het nieuwe beleid vanuit het ministerie een proof. Er is draagvlak bij de lokale en regionale partners voor deze werkwijze (b.v. vluchtelingenwerk, onderwijs, welzijn, taalaanbieders, arbeidsvoorziening). Alle partners zijn betrokken bij de uitvoering van het plan. Wij willen deze werkwijze implementeren en de implementatie laten ondersteunen door een ontwerp gericht onderzoek. Het onderzoek zal zich richten op: 1.de totale werkwijze van holistisch werken: de verbinding tussen geest, lichaam, maatschappelijk en sociaal en 2. werkzame bestanddelen uit de maatwerktrajecten waar (mogelijk 1 of meerdere van de volgende elementen) geest, lichaam, maatschappelijk, sociaal en taal verbonden zijn. In de bijlagen is het plan voor vertaling van de visie naar werkwijze opgenomen.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
636601008
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2019
2020
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
M. Klein Swormink
Verantwoordelijke organisatie:
Gemeente Harderwijk