Mobiele menu

Repatriëren van psychiatrische patiënten

Projectomschrijving

Doel

De stad Amsterdam trekt steeds meer toeristen aan. En worden dan ook geregeld reizigers opgenomen op de psychiatrische opnameafdeling doordat zij gedurende hun reis psychiatrisch ontregeld raken. Deze opnames verlopen niet altijd gemakkelijk. Een taalbarrière kan voor onbegrip zorgen en leiden tot agressie-incidenten. Het betrekken van de familie lukt soms niet. Bij deze patiëntengroep zijn onze inspanningen erop gericht om zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen over de mogelijkheden tot repatriëring. Wij beschouwen repatriëring als de beste optie ten aanzien van de behandeling.

Resultaten

Er is voor bijna iedere toerist die in de kliniek werd opgenomen en niet meer op eigen gelegenheid naar huis kon reizen een repatriëringsplan gemaakt. Meestal was dit plan dat de patiënt teruggebracht werd naar het land van herkomst, en tijdens de reis begeleid werd door een verpleegkundige. Wanneer er nog behoefte was aan klinische behandeling voor de patiënt, werd deze naar een kliniek gebracht. Als dit niet meer nodig was, werd de patiënt naar zijn familie gebracht. Het emotionele weerzien heeft duidelijk gemaakt dat deze patiënten in Nederland niet naar de straat ontslagen moeten worden, maar dat er ingezet moet worden op verbinding met de familie/naasten in het land van herkomst.

Daarnaast is er vastgesteld dat het maken van een repatriëringsplan ook kan bijdragen aan minder agressie op de afdeling. Mogelijk komt dit omdat de patiënt bij het maken van een repatriëringsplan een vorm van perspectief heeft, en niet gedemoraliseerd raakt van het vooruitzicht van een lange klinische opname in een vreemd land. Deze werkwijze zal worden voortgezet.

Beweging in kwetsbaarheid

Van januari tot en met juni 2021 besteedden we onder de noemer Beweging in kwetsbaarheid aandacht aan verschillende thema’s die bijdragen aan een meer inclusieve samenleving voor (psychisch) kwetsbare mensen. Met een maandelijkse talkshow, podcasts en publicaties.

Afbeelding

Verslagen


Eindverslag

Middels de toegekende subsidie hebben we voor bijna alle toeristen die in onze kliniek waren opgenomen en niet meer op eigen gelegenheid naar huis konden reizen, een repatriëringsplan kunnen maken. Meestal bestond dit plan eruit dat de patiënt teruggebracht werd naar het land van herkomst, en tijdens de reis begeleid werd door een verpleegkundige. Als er nog klinische behandeling nodig was, werd de patiënt naar een kliniek gebracht. Als dit niet meer nodig was, werd de patiënt naar zijn familie gebracht. Sommige familieleden hadden al langere tijd het contact met de patiënt verloren, omdat deze jarenlang in psychotische toestand door Europa reisde. Dit maakte het weerzien soms emotioneel, en sterkte ons in de opvatting dat deze patiënten in Nederland niet naar de straat ontslagen moeten worden, maar dat er ingezet moet worden op verbinding met de familie/ naasten in het land van herkomst. We hebben ook kunnen vaststellen dat het maken van een repatriëringsplan misschien ook bijdraagt aan minder agressie op de afdeling. Mogelijk komt dit omdat de patiënt bij het maken van een repatriëringsplan een vorm van perspectief heeft, en niet gedemoraliseerd raakt van het vooruitzicht van een lange klinische opname in een vreemd land. Daarom gaan we deze werkwijze zeker vasthouden.

Ons project richt zich op het repatrieren van toeristen die plotseling opgenomen worden in een psychiatrisch ziekenhuis. Het organiseren van een terugreis voor deze doelgroep kan ingewikkeld zijn. De patient is bijvoorbeeld onverzekerd of heeft geen geld om een bus- of treinkaartje te kopen. Soms is de familie ook niet bereid om (financiele) ondersteuning te bieden. Dit kan resulteren in een (onnodig) lange psychiatrische opname. Wij denken dat het voor de patient van belang is om indien mogelijk snel in eigen land behandeld te worden. Daar spreekt men immers de eigen taal, en is mogelijk ook steun van familie of ambulante behandelaars voorhanden. Omdat wij gemerkt hebben dat een onnodig lange opname niet in het belang is van zowel de patient als de instelling, richt ons project zich op een snelle repatriering onder begeleiding van onze eigen verpleegkundigen. Indien nodig kunnen we hierbij financiele ondersteuning bieden door middel van het betalen van een ticket. We zijn ook in gesprek met de patienten, hun familie en behandelaren in land van herkomst en hopen zo meer informatie te verzamelen over wat maakt dat we steeds meer verwarde buitenlandse toeristen op onze afdeling zien. Dit draagt hopelijk bij aan het ontwikkelen van meer kennis over hoe deze doelgroep het beste te helpen is.

Samenvatting van de aanvraag

De stad Amsterdam trekt steeds meer toeristen aan. Dat merken wij ook op onze psychiatrische opnameafdeling: geregeld worden er reizigers opgenomen. Sommige reizigers raken gedurende hun reis psychiatrisch ontregeld (bijvoorbeeld door een drugspsychose), andere reizigers lopen weg uit een buitenlandse kliniek, of komen vanuit een psychotisch idee naar Nederland. Wij hebben gemerkt dat deze opnames niet altijd gemakkelijk verlopen. Een taalbarrière kan voor onbegrip zorgen en leiden tot agressie-incidenten. Het betrekken van de familie lukt soms niet. Bij deze patiëntengroep zijn onze inspanningen erop gericht om zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen over de mogelijkheden tot repatriëring. Wij beschouwen repatriëring als de beste optie ten aanzien van de behandeling. Ten aanzien van het organiseren van een repatriëring hebben we inmiddels ervaren dat er een aantal logistieke hindernissen zijn. De meeste patiënten zijn niet in staat tot het zelfstandig uitvoeren van hun terugreis, en hebben begeleiding nodig tijdens de reis. Zo mogelijk vragen we de familie de patiënt op te komen halen. Soms lukt dit niet: de familie kan niet bereikt worden, of wil niet meewerken. Het betalen van de terugreis is de volgende hindernis: de verzekering vergoedt dit vaak niet en ook de familie wil niet altijd betalen. Daarnaast blijkt dat voor een aantal patiënten geen verzekeringsgegevens te achterhalen zijn. Er dreigt dan een patstelling te ontstaan: de patiënt kan niet ontslagen worden, omdat de verwachting is dat er opnieuw gevaar op zal treden bij ontslag (onder andere door dakloosheid, onverzekerdheid, geen toegang tot ambulante zorg in Nederland), maar kan ook niet gerepatrieerd worden. In het uiterste geval kan de afdeling aan de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) van de Immigratie- en Naturalisatie Dienst een aanvraag indienen voor een medisch begeleide repatriëring. Deze repatriëringen worden zeer professioneel uitgevoerd (er reist bijvoorbeeld altijd een verpleegkundige mee), maar de uiteindelijke vertrekdatum kan begrijpelijkerwijs op zich laten wachten vanwege drukte bij de DT&V. Dat kan ertoe leiden dat de opname onnodig verlengd wordt. Vaak leidt de onduidelijkheid over de uiteindelijke vertrekdatum tot demoralisatie en frustratie bij de patiënt, soms uitmondend in agressie-incidenten, zeker als er sprake is van een forse taalbarrière. Wij hebben gemerkt dat een repatriëring vaak stukloopt op het ontbreken van de financiering van een ticket voor de patiënt en de kosten voor een meereizende verpleegkundige. Wij hebben beredeneerd dat dit handiger en efficiënter moet kunnen en hebben vanaf eind 2016 de beschikking gehad over een tijdelijk innovatiebudget vanuit onze eigen instelling (inmiddels mogen wij hier geen gebruik meer van maken omdat het een tijdelijk project betrof). Dit budget hebben wij gebruikt om de terugreis en begeleiding door een verpleegkundige te financieren. Wij werken hiervoor samen met een zeer ervaren verpleegkundige die in staat is op hele korte termijn een repatriëring te organiseren. Deze verpleegkundige komt binnen 48 uur langs om kennis te maken met de patiënt en om te kijken of er voldoende samenwerking is voor een terugreis. Ons transferbureau neemt vervolgens contact op met de familie en behandelaren in land van herkomst, en organiseert de logistiek van de psychiatrische nazorg in eigen land. Vrijwel altijd lukt het ons binnen 5 dagen een terugreis te organiseren (gerekend vanaf het moment dat de patiënt volgens de behandelaren in staat is tot reizen). Wij zijn enorm tevreden over deze werkwijze: het is een uiterst simpele, maar zeer doeltreffende maatregel. Het mes snijdt aan twee kanten: we verbinden de patiënten eerder met hun thuisland, waardoor behandeling in eigen taal en zo mogelijk met steun van familie en naasten in de buurt zo snel mogelijk gestart kan worden. We hopen ook onnodige frustratie en agressie bij de patiënt te voorkomen, doordat we direct een duidelijk plan ten aanzien van de terugreis kunnen presenteren. Wij zijn van mening dat ons project past binnen de doelstelling van de subsidie-ronde: het is een vernieuwende, zeer eenvoudige werkwijze ten aanzien van vervoer, waarbij de patiënt centraal staat. Wij zijn in staat om voor iedere patiënt een traject “op maat” aan te bieden. Wij hopen dat we met behulp van een eventueel budget van ZonMw uiteindelijk harde conclusies kunnen trekken over de kosteneffectiviteit van onze werkwijze, en dat we deze wijze van vervoer blijvend aan kunnen gaan bieden.Passend vervoer moet niet alleen goed georganiseerd worden voor psychiatrische patiënten in Nederland, maar zeker ook daarbuiten. Ook psychiatrische patiënten reizen, en deze doelgroep mag en kan niet vergeten worden bij het organiseren van “vervoer voor verwarde personen”. We hopen dan ook op een positief bericht!

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
638013031
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2018
2020
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. JG. van Mill
Verantwoordelijke organisatie:
GGZinGeest

Locatie

Dit project wordt uitgevoerd in Amsterdam