Versterking aanpak eenzaamheid

Meer dan de helft van de 75-plussers zegt zich wel eens eenzaam te voelen. Dit heeft nadelige fysieke en mentale gevolgen. Gelukkig zijn er veel initiatieven die zich richten op het terugdringen van eenzaamheid. Maar om eenzaamheid duurzaam te verminderen en voorkomen, is het verspreiden van kennis en ervaringen over wat werkt essentieel.

Opdracht van het ministerie van VWS

Vanuit het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid heeft het ministerie van VWS ZonMw de opdracht gegeven om met subsidies startende en bestaande lokale initiatieven (extra) te ondersteunen bij het doorbreken, terugdringen en voorkomen van eenzaamheid onder ouderen. Deze opdracht voeren wij uit binnen het ZonMw-programma Langdurige Zorg en Ondersteuning (LZO).

Subsidierondes Versterking aanpak eenzaamheid

  • In 2019 is een eerste subsidieronde opengesteld. Deze was gericht op de ontwikkeling en uitvoering van startende initiatieven en doorontwikkeling van bestaande lokale initiatieven ter bestrijding van eenzaamheid.
  • In 2020 is aanvullende subsidieronde opengesteld waardoor bestaande projecten de uitvoering van hun project konden aanpassen, zodat deze conform de coronamaatregelen ook tijdens de ‘lock down’ kunnen worden uitgevoerd. Niet in de laatste plaats omdat er juist tijdens de lockdown een stijgende behoefte was aan projecten die zich inzetten voor het beperken van sociale eenzaamheid.
  • In 2020 zijn twee subsidierondes opengesteld. Een daarvan was gericht op het ondersteunen van de maatschappelijke beweging tegen eenzaamheid . De ander op het op gestructureerde wijze aan de slag  gaan met de doorontwikkeling van eenzaamheidsinterventies.
  • In 2022 is de subsidieoproep 'Eenzaamheidsinterventies expliciteren en begeleiden naar erkenning' opengesteld. Het doel van deze subsidie is dat sociale interventies de werkzaamheid op het verminderen van eenzaamheid expliciteren en tegelijkertijd stappen kunnen zetten voor toelating tot het erkenningstraject voor de Databank Effectieve sociale interventies.

De subsidierondes hebben geresulteerd in een palet aan diverse eenzaamheidsinitiatieven. De projecten die een subsidie hebben ontvangen zijn te vinden op de projectpagina.

Commissieleden Versterking aanpak eenzaamheid

Onderstaand een opsomming van de commissieleden van het programma. Per subsidieronde wordt een afweging gemaakt wie onderdeel is van de beoordelingscommissie.

Voorzitter:drs. G.J.J. (Trudy) Prins
Vice-voorzitter:prof. dr. G.J. (Gerjan) Navis
Leden:Drs. J.L.H. (Joost) Degenaar
 E.C. (Eric) Schoenmakers PhD
 Dr. Ir. M.H. (Rick) Kwekkeboom
 Drs. M.E.H. (Martine) Busch
 Drs. H.J. (Herman) Vriesendorp
 Prof. Dr. R.P (Roelof) Hortulanus
Waarnemer:M.J.J. (Margot) van Ark

Programma 'Eén tegen eenzaamheid' 2022 - 2025

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft in maart 2018 het ‘Pact voor de Ouderenzorg’ gelanceerd. Vanuit dit pact zijn er drie actieprogramma’s opgezet, namelijk “Thuis in het verpleeghuis”, “Langer Thuis” en “Eén tegen eenzaamheid”. Vanuit dit laatste actieprogramma is in opdracht van VWS medio 2019 door ZonMw een deelprogramma ter ondersteuning van de acties binnen Eén tegen eenzaamheid ontwikkeld: Versterking aanpak eenzaamheid. 

Met het actieprogramma ‘Eén tegen eenzaamheid’ wil de overheid eenzaamheid in Nederland verminderen. Waar het programma zich de eerste 4 jaar focuste op de ouderendoelgroep, richt de vervolgaanpak uit 2022 zich op mensen van álle leeftijden. De drie doelen van het programma zijn:

  1. Meer bewustwording in de samenleving over eenzaamheid;
  2. Meer maatschappelijk initiatief tegen eenzaamheid;
  3. In alle gemeenten een lokale aanpak tegen eenzaamheid.

Programmalijnen Langdurige Zorg en Ondersteuning (LZO)

Het ZonMw-programma Langdurige Zorg en Ondersteuning bouwde vanuit het perspectief van de cliënt en samen met maatschappelijke stakeholders aan een innovatieve en duurzame kennisbasis voor de langdurige zorg en ondersteuningssector. Het programma had 3 doelstellingen:

  1. Het versterken en ontwikkelen van de wetenschappelijke kennis in de langdurige zorg en ondersteuning en het verspreiden van deze kennis naar de zorg en ondersteuningsrelatie, ter bevordering van de kwaliteit van de zorg en een duurzame kennisinfrastructuur;
  2. Het faciliteren van het opzetten, doorontwikkelen en bestendigen van lerende netwerken integrale zorg en ondersteuning rondom thuiswonende ouderen ten einde deze ouderen in staat te stellen op een goede en veilige manier langer thuis te wonen;
  3. Het doorbreken van de trend van eenzaamheid onder ouderen in het kader van het VWS-programma Eén tegen eenzaamheid.

Er vielen 3 programmalijnen onder dit programma om deze doelstellingen te behalen. Deze zijn uiteindelijk uitgegroeid tot volledige programma’s met eigen subsidierondes: 

  1. Kennisontwikkeling in de Langdurige Zorg en Ondersteuning
  2. Lokale Netwerken Samenhangende Ouderenzorg
  3. Versterking aanpak eenzaamheid

LZO heeft drie doelstellingen:

  1. Het versterken en ontwikkelen van de wetenschappelijke kennis in de langdurige zorg en ondersteuning en het verspreiden van deze kennis naar de zorg en ondersteuningsrelatie, ter bevordering van de kwaliteit van de zorg en een duurzame kennisinfrastructuur.
  2. Het faciliteren van het opzetten, doorontwikkelen en bestendigen van lerende netwerken integrale zorg en ondersteuning rondom thuiswonende ouderen ten einde deze ouderen in staat te stellen op een goede en veilige manier langer thuis te wonen.
  3. Het doorbreken van de trend van eenzaamheid onder ouderen in het kader van het VWS programma Eén tegen eenzaamheid.

De programmatekst van het ZonMw-programma Langdurige Zorg en Ondersteuning (2018-2022) leest u hier. Inmiddels is het vervolgprogramma, Kennisprogramma Langdurige Zorg en Ondersteuning 2023 - 2026 (LZO II) gestart.

Artikelen

Bekijk meer artikelen

Kenmerken

Status:
Afgerond
Budget:
€ 3.500.000
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %

Versterking aanpak eenzaamheid

Secretariaat
eenzaamheid-lzo [at] zonmw.nl