Mobiele menu

Moleculaire mechanismen van spieratrofie in kankercachexie: de rol van het ubiquitine 26S-proteasoom systeem en spiermassaregulatie door microRNA’s

Projectomschrijving

Kankercachexie  is  een  belangrijk  onderliggend  fenomeen  van  kanker dat  wordt  gekenmerkt  door progressief  gewichtverlies  en  atrofie van  skeletspieren. Het  optreden  van  kankercachexie  gaat gepaard met  verminderde  kwaliteit  van  leven  en  verlaagt  respons  op  therapie. Daarnaast vermindert  cachexie  de  prognose  van  patiënten  met  kanker.  Op  dit  moment  is  er  geen  effectieve  strategie  om  kankercachexie  te  behandelen  omdat  het  onderliggende  moleculaire  mechanisme  gedeeltelijk opgehelderd is. Het project wil inzicht krijgen in het moleculaire  mechanisme  dat  ten  grondslag  ligt  aan de spieratrofie die optreedt bij kankercachexie bij  niet-kleincellige longkanker. Door verstoring van de balans tussen de spieropbouw  en -afbraak ontstaat atrofie van skeletspierweefsel. Bij kankercachexie lijkt overwegend een verhoogde afbraak van spiereiwitten een rol te spelen. De  resultaten van dit onderzoek dragen bij aan de ontwikkeling van behandelstrategieën van kankercachexie.

Producten

Titel: Nuclear transcription factor kB activation and protein turnover adaptations in skeletal muscle of patients with progressive stages of lung cancer cachexia.
Auteur: Op den Kamp CM, Langen RC, Snepvangers FJ, de Theije CC, Schellekens JM, Laugs F, Dingemans AM, Schols AM.
Magazine: American Journal of Clinical Nutrition
Titel: Pre-cachexia in patients with stages I–III non-small cell lung cancer: Systemic inflammation and functional impairment without activation of skeletal muscle ubiquitin proteasome system
Auteur: C.M. Op den Kamp , R.C. Langen, R. Minnaard, M.C. Kelders, F.J. Snepvangers, M.K. Hesselink, A.C. Dingemans, A.M. Schols
Magazine: Lung Cancer
Titel: Glycogen synthase kinase-3b is required for the induction of skeletal muscle atrophy.
Auteur: Verhees KJ, Schols AM, Kelders MC, Op den Kamp CM, van der Velden JL, Langen RC.
Magazine: American Journal of Physiology - Cell Physiology

Verslagen


Eindverslag

Extreme vermagering met verlies van spiermassa, cachexie, is een ernstig syndroom dat vaak voorkomt bij kanker. Het is zelfs de directe oorzaak van een deel van alle aan kanker gerelateerde sterfgevallen. Specifiek bij longkanker verloopt de ontwikkeling van cachexie snel en het komt relatief veel voor. Een middel om dat tegen te gaan of te voorkomen is tot op heden niet voorhanden. Het doel van dit project was een beter inzicht te krijgen in het proces van cachexie op een moleculair niveau. Deze kennis kan bijdragen aan de optimalisatie van bestaande behandelingen en ontwikkeling van nieuwe interventies.
Uit het onderzoek bij longkankerpatiënten met cachexie bleek dat de activiteit van het zogeheten NF-kB eiwit in spiercellen is verhoogd. Dit eiwitcomplex is betrokken bij de regulering van tal van processen in menselijke cellen. Een verhoging daarvan wordt in verband gebracht met een sterke toename in de afbraak van spiereiwit. Opmerkelijk is dat activatie van een ander mechanisme voor eiwitafbraak bij patiënten werd aangetoond dan eerder altijd werd aangenomen. De regulatie van de aanmaak van nieuwe eiwitten was daarbij ook nog eens verstoord. Uiteindelijk leidt de negatieve balans in spiereiwit tot een sterke spiermassa afname bij patiënten met cachexie. Bij longkankerpatiënten die milde verschijnselen van cachexie vertonen, de zogenoemde pre-cachexie, is de regulatie van de eiwitbalans slechts beperkt verstoord.
Deze bevindingen pleiten voor een op maat gesneden behandeling van longkanker cachexie, waarbij een multimodale aanpak wordt afgestemd op het stadium van de cachexie.

Samenvatting van de aanvraag

Kankercachexie  is  een  belangrijk  onderliggend  fenomeen  van  kanker dat  wordt  gekenmerkt  door progressief  gewichtverlies  en  atrofie van  skeletspieren. Het  optreden  van  kankercachexie  gaat gepaard met  verminderde  kwaliteit  van  leven  en  verlaagt  respons  op  therapie. Daarnaast vermindert  cachexie  de  prognose  van  patiënten  met  kanker.  Op  dit  moment  is  er  geen  effectieve  strategie  om  kankercachexie  te  behandelen  omdat  het  onderliggende  moleculaire  mechanisme  gedeeltelijk opgehelderd is. Het project wil inzicht krijgen in het moleculaire  mechanisme  dat  ten  grondslag  ligt  aan de spieratrofie die optreedt bij kankercachexie bij  niet-kleincellige longkanker. Door verstoring van de balans tussen de spieropbouw  en -afbraak ontstaat atrofie van skeletspierweefsel. Bij kankercachexie lijkt overwegend een verhoogde afbraak van spiereiwitten een rol te spelen. De  resultaten van dit onderzoek dragen bij aan de ontwikkeling van behandelstrategieën van kankercachexie.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
92003564
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2010
2013
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. ir. A.M.W.J. Schols
Verantwoordelijke organisatie:
Maastricht Universitair Medisch Centrum+