Moleculaire mechanismen van spieratrofie in kankercachexie: de rol van het ubiquitine 26S-proteasoom systeem en spiermassaregulatie door microRNA’s
Projectomschrijving
Kankercachexie is een belangrijk onderliggend fenomeen van kanker dat wordt gekenmerkt door progressief gewichtverlies en atrofie van skeletspieren. Het optreden van kankercachexie gaat gepaard met verminderde kwaliteit van leven en verlaagt respons op therapie. Daarnaast vermindert cachexie de prognose van patiënten met kanker. Op dit moment is er geen effectieve strategie om kankercachexie te behandelen omdat het onderliggende moleculaire mechanisme gedeeltelijk opgehelderd is. Het project wil inzicht krijgen in het moleculaire mechanisme dat ten grondslag ligt aan de spieratrofie die optreedt bij kankercachexie bij niet-kleincellige longkanker. Door verstoring van de balans tussen de spieropbouw en -afbraak ontstaat atrofie van skeletspierweefsel. Bij kankercachexie lijkt overwegend een verhoogde afbraak van spiereiwitten een rol te spelen. De resultaten van dit onderzoek dragen bij aan de ontwikkeling van behandelstrategieën van kankercachexie.
Producten
Auteur: Op den Kamp CM, Langen RC, Snepvangers FJ, de Theije CC, Schellekens JM, Laugs F, Dingemans AM, Schols AM.
Magazine: American Journal of Clinical Nutrition
Auteur: C.M. Op den Kamp , R.C. Langen, R. Minnaard, M.C. Kelders, F.J. Snepvangers, M.K. Hesselink, A.C. Dingemans, A.M. Schols
Magazine: Lung Cancer
Auteur: Verhees KJ, Schols AM, Kelders MC, Op den Kamp CM, van der Velden JL, Langen RC.
Magazine: American Journal of Physiology - Cell Physiology
Verslagen
Eindverslag
Extreme vermagering met verlies van spiermassa, cachexie, is een ernstig syndroom dat vaak voorkomt bij kanker. Het is zelfs de directe oorzaak van een deel van alle aan kanker gerelateerde sterfgevallen. Specifiek bij longkanker verloopt de ontwikkeling van cachexie snel en het komt relatief veel voor. Een middel om dat tegen te gaan of te voorkomen is tot op heden niet voorhanden. Het doel van dit project was een beter inzicht te krijgen in het proces van cachexie op een moleculair niveau. Deze kennis kan bijdragen aan de optimalisatie van bestaande behandelingen en ontwikkeling van nieuwe interventies.
Uit het onderzoek bij longkankerpatiënten met cachexie bleek dat de activiteit van het zogeheten NF-kB eiwit in spiercellen is verhoogd. Dit eiwitcomplex is betrokken bij de regulering van tal van processen in menselijke cellen. Een verhoging daarvan wordt in verband gebracht met een sterke toename in de afbraak van spiereiwit. Opmerkelijk is dat activatie van een ander mechanisme voor eiwitafbraak bij patiënten werd aangetoond dan eerder altijd werd aangenomen. De regulatie van de aanmaak van nieuwe eiwitten was daarbij ook nog eens verstoord. Uiteindelijk leidt de negatieve balans in spiereiwit tot een sterke spiermassa afname bij patiënten met cachexie. Bij longkankerpatiënten die milde verschijnselen van cachexie vertonen, de zogenoemde pre-cachexie, is de regulatie van de eiwitbalans slechts beperkt verstoord.
Deze bevindingen pleiten voor een op maat gesneden behandeling van longkanker cachexie, waarbij een multimodale aanpak wordt afgestemd op het stadium van de cachexie.
Samenvatting van de aanvraag
Kankercachexie is een belangrijk onderliggend fenomeen van kanker dat wordt gekenmerkt door progressief gewichtverlies en atrofie van skeletspieren. Het optreden van kankercachexie gaat gepaard met verminderde kwaliteit van leven en verlaagt respons op therapie. Daarnaast vermindert cachexie de prognose van patiënten met kanker. Op dit moment is er geen effectieve strategie om kankercachexie te behandelen omdat het onderliggende moleculaire mechanisme gedeeltelijk opgehelderd is. Het project wil inzicht krijgen in het moleculaire mechanisme dat ten grondslag ligt aan de spieratrofie die optreedt bij kankercachexie bij niet-kleincellige longkanker. Door verstoring van de balans tussen de spieropbouw en -afbraak ontstaat atrofie van skeletspierweefsel. Bij kankercachexie lijkt overwegend een verhoogde afbraak van spiereiwitten een rol te spelen. De resultaten van dit onderzoek dragen bij aan de ontwikkeling van behandelstrategieën van kankercachexie.