De VIMP subsidie is in 2017 gebruikt om de resultaten van ProKind1 te implementeren in de VSV's in Noord-Nederland. Er is aandacht besteed aan verbetering van de dataregistratie, de update van de handreiking Kwetsbare zwangeren en het ontwikkelen van een toolkit voor ACTion. Daarnaast is in overleg met onderwijsinstellingen gewerkt aan het ontwikkelen van een vorm van interprofessioneel opleiden. In het najaar van 2017 heeft een eerste pilot plaatsgevonden.
Dankzij de VIMP-subsidie was het mogelijk het kennisnetwerk in Noord-Nederland in stand te houden. Er is een aanvraag ingediend in het kader van Zwangerschap en geboorte II met als doel de voortzetting van de kennisinfrastructuur. Deze aanvraag is toegekend.
Realisatie doelstelling
De beschikbaar gekomen kennis en ervaring van ProKind1 is regionaal verspreid naar de VSV’s. Er zijn regionale bijeenkomsten georganiseerd op het gebied van dataregistratie, vroegsignalering en de Alpha NL (screeningslijst) en over kwaliteitsindicatoren. De handreiking kwetsbare zwangeren is onder de aandacht gebracht van de VSV’s. De VSV’s zijn via nieuwsbrieven en e-mails geïnformeerd over de multidisciplinaire onderwijsdag.
Ten aanzien van de landelijke verspreiding van kennis, ervaring en documenten zijn de volgende documenten opgenomen in kennisnet:
- handreiking kwetsbare zwangeren (+ update)
- Zorgpaden kwetsbare zwangeren Groningen (+ update)
- Zorgpad sociale risicofactoren Hoogeveen
- Afspraken rond stoppen met roken (VSV Assen)
- Multidisciplinaire praktijkkaarten hypertensie, groeivertraging en foetale bewaking durante partu laag risico zwangeren.
- Informatie over symposium geboortezorg.
De informatie over de pilot interprofessioneel opleiden is besproken in het afstemmingsoverleg van consortia. Officiële documenten zullen te zijner tijd op kennisnet geplaatst worden.
De ACTion toolkit is zowel regionaal als landelijk onder de aandacht gebracht van VSV’s en andere belanghebbenden. Er is een website www.actiontoolkit.nl en er zijn plannen gemaakt om ACTion landelijk te implementeren middels een project dat is ingediend bij ZonMw door Perined.
Rapportage resultaten
Update van de handreiking Kwetsbare zwangeren.
Realisatie ACTion toolkit: www.actiontoolbox.nl
Studiebijeenkomsten ter verbetering van de kwaliteit van de dataregistratie.
Concept draaiboek voor een pilot interprofessioneel opleiden
Symposium geboortezorg
Regionaal overleg over kwaliteitsindicatoren
Regionaal overleg over Alpha NL
Nieuwsbrieven van het consortium (3 in 2017)
Door de toekenning van de VIMP-subsidie was het mogelijk om het consortium in 2017 in de lucht te houden. Het was daardoor mogelijk om de verschillende projectactiviteiten te coördineren, de organisatiestructuur in stand te houden, een symposium geboortezorg te organiseren in samenwerking met anderen, en een aanvraag in te dienen bij ZonMw voor het bestendigen van de consortiumstructuur.
Projectactiviteiten
* Handreiking Zorg voor Kwetsbare zwangeren
De handreiking Kwetsbare Zwangeren is geüpdatet in 2017 en opgenomen in kennisnet geboortezorg.
De VSV’s zijn geïnformeerd. Er is aan de VSV’s gevraagd in hoeverre zij de handreiking kennen en gebruiken. Dit is wisselend. Het is duidelijk dat elk VSV actief is op het gebied van kwetsbare zwangeren.
Sommige VSV’s hebben zorgpaden toegevoegd aan de handreiking. Ook deze zorgpaden zijn geplaatst op kennisnet.
Informatie uit de handreiking Kwetsbare zwangeren is gebruikt voor de pilot interprofessioneel opleiden en voor het symposium geboortezorg.
In 2017 is 2 keer overlegd met het regionaal consortium Zuidwest Nederland en regionaal consortium Midden Nederland, die zich ook richten op kwetsbare zwangeren problematiek. Doordat er minder overleg afgesproken kon worden, dan vooraf gepland was, zijn niet alle in de VIMP-aanvraag benoemde onderdelen zo optimaal mogelijk verlopen.
ACTion-toolkit
De ACTion toolkit is eind 2017 gerealiseerd. Er is een website ontwikkeld www.actiontoolkit.nl, die zal worden bijgehouden vanuit het UMCG.
Verbetering van dataregistratie
In het eerste kwartaal van 2017 zijn 3 studiebijeenkomsten dataregistratie georganiseerd voor zorgverleners in de drie provincies. De bijeenkomsten werden goed bezocht. Uit de bijeenkomsten werd duidelijk dat er nog het nodige moet gebeuren op het gebied van de dataregistratie. Het vertalen van de gegevens naar het VSV-niveau vraagt de nodige aandacht. Er is een evaluatie geweest met Perined. Verbetering van de dataregistratie is onderdeel van de aanvraag ProKind2. Daarbij zal aansluiting worden gezocht bij de VSV’s en de behoeften die zij hebben ten aanzien van de dataregistratie.
Vanuit het VIMP-project zijn in 2017 bijeenkomsten georganiseerd over vroegsignalering en het instrument Alpha NL, dat door een aanzienlijk aantal VSV’s wordt gebruikt. Ook is er aandacht besteed aan de implementatie van de kwaliteitsindicatoren.
Multidisciplinaire onderwijs/trainingsdag
Begin 2017 kwam het kennisnetwerk bestaande uit deelnemers van de Hanzehogeschool, AVAG, Netwerk Zon, UMCG, GGD’en en kraamzorg, voor het eerst bijeen. Uitgangspunt was het startdocument dat ontwikkeld is voor het kennisnetwerk. In de loop van 2017 is het idee van een onderwijsdag verder uitgewerkt. Er is in samenwerking tussen de verschillende opleidingen een concept draaiboek ontwikkeld voor een pilot interprofessioneel opleiden, die op 13 november plaatsvond. Aan de pilot is deelgenomen door 11 studenten van de opleidingen kraamzorg, verpleegkunde, verloskunde en specialist. De evaluatie met de opleidingen vindt plaats in januari 2018, waarbij onder andere gekeken zal worden of deze vorm van onderwijs kan worden ingepast in de opleidingen.
Algemeen doel van de VIMP aanvraag is om de beschikbaar gekomen ervaring, kennis en documenten te verspreiden bij regionale en landelijke VSV’s om daarmee implementatie te bevorderen.
1. Handreiking ‘Zorg voor Kwetsbare zwangeren’
Doel: de Handreiking wordt periodiek aangepast op geleide van ontwikkelingen in het veld/ bij de VSV’s, nieuwe protocollen die tot stand komen en noodzakelijke actualisering van gegevens. Hiervoor blijft de projectgroep Zorg voor Kwetsbare Zwangeren in stand. De verzamelde informatie in de Handreiking wordt ingezet als lesmateriaal voor de gezamenlijke-onderwijsdag, zie verder onder 4. Ondersteuningsvragen uit het veld zullen worden gecoördineerd en verwezen naar de participerende ROS’en en GGD’s. Met het regionaal consortium Zuidwest Nederland en regionaal consortium Midden Nederland - beide consortia die zich ook richten op kwetsbare zwangeren problematiek – is in een overleg verkend welke mogelijkheden voor uitwisseling van ontwikkelde resultaten en producten er nu al zijn. In dat kader is afgesproken om 4 keer (1 keer per kwartaal) een dagdeel overleg te plannen met als doel om uit te wisselen en van elkaar te leren:
- hoe we de resultaten en producten van de consortia m.b.t. kwetsbare zwangeren problematiek inbedden in het onderwijs;
- hoe we vanuit de consortia de samenwerking met gemeente en GGD vormgeven m.b.t. deze problematiek;
- welke mogelijkheden voor het ontwikkelen van een landelijke - gezamenlijke - scholing er zijn;
- op welke manier de ontwikkelde resultaten en producten (zoals website, blauwdruk, regioprotocol) het beste kunnen worden uitgewisseld en dat te faciliteren.
2. ACTion- toolkit.
Doel: ontwikkeling van een welomschreven en (ook digitaal) gebruiksvriendelijke ACTion-toolkit, gebaseerd op de successen van het ACTion-project dankzij training, mentoring en coaching van VSV-leden om de verbeterpunten uit de perinatale audits te implementeren. Hierin zal worden opgenomen: de theoretische achtergrond van implementatie, de praktische aanpak van ACTion, het ACTion-stappenplan en andere instrumenten en documenten waarmee ervaring is opgedaan tijdens het ACTion-project, ervaringen vanuit het veld met ACTion, conclusies en aanbevelingen voor het gebruik van de ACTion-methodiek in de geboortezorg. De toolkit is gebaseerd op toegepaste implementatie-ervaring zoals die de afgelopen 3 jaar is opgedaan in de Noord Nederlandse praktijk.
De toolkit kan ook opgenomen worden in de onderwijsdag, zie onder 4 (educatieve strategie) maar ook om andere VSV's in den lande van deze succesvolle methodiek kennis te laten nemen en te laten toepassen (informatief en educatief). Alleen een toolkit zal niet voldoende zijn voor een goede implementatie van de ACTion-methodiek maar de toolkit zal een duurzame en constructieve bijdrage leveren aan de toename van implementatiekennis en vaardigheden in de geboortezorg.
3. Verbetering van dataregistratie
De resultaten die door het consortium bereikt zijn o.a. op het gebied van ‘digitale communicatie en dataregistratie’ kunnen in de VIMP periode verder worden gefaciliteerd vanuit (een projectgroep van) het consortium. Het kennisnetwerk zal de VSV’s hierbij ondersteunen, kennis aandragen en onderlinge uitwisseling stimuleren. Het doel is om met name de implementatie van verbeterde data-registratie te realiseren nadat de nieuwe minimale dataset van Perined wordt ingebouwd in de verschillende registratiepakketten zoals Orfeus en Onatal.
Zowel het organiseren van trainingen als het begeleiden naar antwoorden op vragen kan door de projectgroep worden opgepakt. Samen met de softwareleveranciers zullen trainingen gefaciliteerd worden om zorgverleners bekend te maken met de wijze van registreren van de variabelen uit de minimale dataset.
4. Een multidisciplinaire onderwijs/trainingsdag.
Concreet doel: het uitbreiden van het kennisnetwerk door het ontwikkelen en organiseren van een multidisciplinaire onderwijs/trainingsdag. Zo wordt de opgedane kennis van het consortium reeds vroeg in de opleiding toegepast en wordt interprofessioneel werken op het vlak van geboortezorg geïntroduceerd. Het plan is om één of twee dagen per jaar (vast) voor de diverse curricula te organiseren. Dit heeft als doel de ketenzorg rond zwangerschap en geboorte al tijdens de opleiding van de diverse professionals te verbinden om zodoende tot vergroting van de samenwerking en de kwaliteit van (toekomstige) zorg te komen. Deelnemers zijn: verloskunde academie, kraamzorgopleiding, ambulancedienst, maatschappelijk werk, verpleegkundige Obstetrie en Gynaecologie, JGZ-verpleegkundige;medische opleidingen: huisarts, gynaecoloog, kinderarts. Tijdens de onderwijsdag zal de Handreiking "Zorg voor kwetsbare zwangeren", de basis vormen voor een deel van het lesprogramma. Op de onderwijsdagen zal de implementatie van deze handreiking op een educatieve en procesmatige wijze vormgegeven kunnen worden. Het ACTion-stappenplan zal als implementatiemethodiek voor en tijdens de onderwijsdag worden ingezet.