Mobiele menu

Augmentation with raloxifene: towards a better outcome for patients with schizophrenia spectrum disorders

Projectomschrijving

Het is bekend dat het ziektebeeld van vrouwen met een schizofreniespectrumstoornis voor de overgang minder ernstig is dan dat van vrouwen na de overgang en dat van mannen met eenzelfde stoornis.
Jonge vrouwen hebben minder symptomen en functioneren beter. Vrouwen die nog niet in de overgang zijn hebben meer oestrogeen in het bloed. Oestrogeen lijkt dus een beschermend effect te hebben op de hersenen.

Studie

In de studie is onderzocht of de selectieve oestrogeenreceptormodulator raloxifeen, wat in de hersenen eenzelfde werking heeft als oestrogeen, de symptomen vermindert en het denkvermogen verbetert bij vrouwen én mannen met een schizofreniespectrumstoornis.

Resultaten

In deze gerandomiseerde, dubbel-blinde, placebo-gecontroleerde studie is bevonden dat het gebruik van raloxifeen voor 12 weken de negatieve symptomen en het werkgeheugen van vrouwen verbetert, terwijl raloxifeen bij mannen geen positief effect had.
Tussen november 2016 en oktober 2020 zijn 261 patiënten beoordeeld op geschiktheid en 102 patiënten toegewezen aan raloxifene (n=52) of placebo (n=50), van wie er 100 werden opgenomen in de werkzaamheidsanalyse. De gemiddelde leeftijd was 40.7 jaar (Standaard Deviatie 11.6). Bij vrouwen verminderde raloxifeen de negatieve symptomen (gemiddeld verschil -2.75 [95% Betrouwbaarheids Interval -4.87 tot -0.63]; p=0.012). In week 38 verbeterde raloxifeen ook het werkgeheugen bij vrouwen (gemiddeld verschil 0.73 [0.04 tot 1.43]; p=0.040), terwijl het een negatief effect had bij mannen (gemiddeld verschil -0.53 [-0.95 tot 0.12]; p=0.013). De hoeveelheid (ernstige) bijwerkingen verschilde niet tussen de groepen.
 

Samenvatting bij start

Patiënten met een schizofreniespectrumstoornis ervaren grote problemen in het functioneren. Behandelingen kunnen dit vaak onvoldoende verbeteren.
Oestrogenen blijken een gunstig effect te hebben op psychotische symptomen, maar geven veel bijwerkingen. Raloxifeen werkt op het oestrogeensysteem, als ‘selectieve oestrogeen receptor modulator’. Het geeft weinig bijwerkingen in vrouwen én in mannen. Er zijn eerder positieve effecten gevonden van raloxifeen in patiënten met schizofrenie. Het is erg belangrijk om dit te repliceren.

Opzet

Wij gaan 120mg raloxifeen of placebo toevoegen aan antipsychotische medicatie, gedurende 12 weken. Dit doen we bij zowel vrouwen (pre- en postmenopauzaal) als mannen met een schizofreniespectrumstoornis. We meten de korte- en langetermijneffecten op functioneren, ernst van de symptomen, denken, kwaliteit van leven en zorgkosten.

Verwachte resultaten

Een positief resultaat zal betekenen dat raloxifeen een veilige en goedkope manier is om het functioneren van patiënten te verbeteren.

Producten

Titel: Sex hormones and oxytocin augmentation strategies in schizophrenia: A quantitative review
Auteur: Heringa, Sophie M., Begemann, Marieke J.H., Goverde, Angelique J., Sommer, Iris E.C.
Magazine: Schizophrenia Research
Titel: Do we need sex-oriented clinical practice guidelines for the treatment of schizophrenia?
Auteur: Fernando, Piyumi, Sommer, Iris E.C., Hasan, Alkomiet
Magazine: Current Opinion in Neurobiology
Titel: The effect of raloxifene augmentation in men and women with a schizophrenia spectrum disorder: a systematic review and meta-analysis
Auteur: de Boer, Janna, Prikken, Merel, Lei, Wan U., Begemann, Marieke, Sommer, Iris
Magazine: NPJ Prim Care Respir Med

Verslagen


Eindverslag

Het is bekend dat het ziektebeeld van vrouwen met een schizofrenie-spectrum stoornis voor de overgang minder ernstig is dan dat van vrouwen na de overgang en dat van mannen met eenzelfde stoornis. Jonge vrouwen hebben minder symptomen en functioneren beter. Vrouwen die nog niet in de overgang zijn hebben meer oestrogeen in het bloed. Oestrogeen lijkt dus een beschermend effect te hebben op de hersenen. Wij hebben onderzocht of de selectieve oestrogeen receptor modulator raloxifeen, wat in de hersenen eenzelfde werking heeft als oestrogeen, de symptomen vermindert en het denkvermogen verbetert bij vrouwen én mannen met een schizofrenie-spectrum stoornis. In deze gerandomiseerde, dubbel-blinde, placebo-gecontroleerde studie hebben we gevonden dat het gebruik van raloxifeen voor 12 weken de negatieve symptomen en het werkgeheugen van vrouwen verbetert, terwijl raloxifeen bij mannen geen positief effect had.
inclusie heeft in de maanden maart-juli stil gelegen. de Studie is half juli weer opgestart en we hebben weer een 10 patienten die we mogen benaderen voor deelname. tot nog toe konden we 137 patienten randomiseren waarvan 95 de studie voltooiden.

Samenvatting van de aanvraag

Patients with a schizophrenia spectrum disorder experience substantial impairments in multiple domains of everyday life, including the ability to maintain social relationships, sustain employment, and live independently. These problems often persist, even after successful treatment of psychosis. Currently, no consistent evidence exists for the efficacy of interventions to reduce cognitive and negative symptoms, while in fact these are the factors that determine functioning to a great extent. Premenopausal women with schizophrenia have less psychotic and negative symptoms, and better cognitive and social functioning, in comparison to men and older women. This is largely due to protective effects of estrogens in the brain. Administering estrogens has positive effects on psychotic symptoms, but exerts long term side effects, especially in men. Raloxifene is a selective estrogen receptor modulator, with a beneficial side effect profile in women and in men. It has been shown to be effective in reducing symptoms in postmenopausal women with schizophrenia. Recently, positive results were found in premenopausal women and in men. It is important to replicate these results in an independent sample and to investigate the effects of raloxifene on functioning. For this reason, we propose to augment antipsychotic medication with 120mg raloxifene or placebo for 12 weeks in premenopausal women, postmenopausal women, and men with schizophrenia, schizoaffective disorder or schizophreniform disorder, in a double blind randomized controlled trial. We will measure short and long term effects on functioning, symptom severity, social and cognitive functioning, quality of life, and health care costs. If raloxifene proves to be effective, this will offer a safe, simple, and cheap way to improve functioning in patients. Importantly, raloxifene is a commercially available and extensively tested component, and therefore can be implemented into clinical guidelines rather swiftly.

Kenmerken

Projectnummer:
836041008
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2016
2022
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. I.E.C. Sommer
Verantwoordelijke organisatie:
Universitair Medisch Centrum Groningen