Mobiele menu

The clinical and economic impact of a clinical pharmacy team on surgical patients; a randomised cost-effectiveness study

Projectomschrijving

In het ziekenhuis krijgen patiënten medische zorg, maar worden zij ook blootgesteld aan risico’s die de zorg met zich meebrengt. De zorg rondom het gebruik van medicatie in het ziekenhuis is een belangrijk aandachtspunt. Uit onderzoek blijkt dat een deel van de patiënten die opgenomen zijn op chirurgische afdelingen bijwerkingen ondervindt door het gebruik van medicatie. In het bijzonder bijwerkingen die voorkomen hadden kunnen worden.
Het doel van het SUREPILL onderzoek is om vast te stellen of deze bijwerkingen verminderd kunnen worden door een team vanuit de ziekenhuisapotheek in te zetten op de afdeling chirurgie. Hierbij zal het apotheekteam bij opname en ontslag de medicatie in kaart brengen door een gesprek met de patiënt. Ook wordt tijdens het ziekenhuisverblijf de medicatie gecontroleerd op juiste doseringen, mogelijke ongewenste combinaties van medicatie etc. en dit met de arts bespreken.

Producten

Titel: Cost-effectiveness of ward-based pharmacy care in surgical patients: protocol of the SUREPILL (Surgery & Pharmacy In Liaison) study
Auteur: Monica de Boer1, Maya A Ramrattan1, Jordy JS Kiewiet2, Eveline B Boeker2, Kim B Gombert-Handoko3, Nicolette AEM van Lent-Evers4, Paul F Kuks1, Marcel GW Dijkgraaf5, Marja A Boermeester2, Loraine Lie-A-Huen1, the SUREPILL study group 1Department of Hospital Pharmacy, Academic Medical Centre, Amsterdam, The Netherlands. 2Department of Surgery, Academic Medical Centre, Amsterdam, The Netherlands. 3Department of Hospital Pharmacy, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Amsterdam, The Netherlands. 4Department o
Magazine: BMC Health Services Research
Titel: Occurrence and preventability of adverse drug events in surgical patients: a systematic review of literature.
Auteur: Prof. dr. L. Lie-A-Huen
Titel: Incidence and nature of adverse drug events in surgical patients
Link: http://ejhp.bmj.com
Titel: Cost-effectiveness of ward-based pharmacy care in surgical patients: protocol of the SUREPILL (Surgery & Pharmacy In Liaison) study
Auteur: Monica de Boer , Maya A. Ramrattan , Jordy J.S. Kiewiet , Eveline B. Boeker , Kim B. Gombert-Handoko , Nicolette A.E.M. van Lent-Evers , Paul F. Kuks , Marcel G.W. Dijkgraaf , Marja A. Boermeester , Loraine Lie-A-Huen and Surgery & Pharmacy in Liaison (SUREPILL) Study Group
Titel: Vermijdbare medicatie-gerelateerde schade op de chirurgische afdeling
Link: http://www.chirurgendagen.nl
Titel: Incidence and nature of adverse drug events in surgical patients
Link: http://ejhp.bmj.com

Verslagen


Eindverslag

Doel: IGZ rapporteert dat honderden mensen per jaar overlijden in Nederland als gevolg van vermijdbare adverse drug events (ADEs veroorzaakt door medicatiefouten). Het doel van de SUREPILL studie is vast te stellen of participatie van een ziekenhuisapotheek team op de chirurgische verpleegafdeling leidt tot kosteneffectieve reductie van vermijdbare ADEs.
Onderzoeksopzet: Multicenter parallele groep gerandomiseerde trial. Eerst vond in elk van de ziekenhuizen een baseline meting plaats op vergelijkbare, chirurgische verpleegafdelingen. Vervolgens werd per ziekenhuis via (eenmalige) randomisatie het apotheekteam aan een van de chirurgische verpleegafdelingen
toegekend (interventie afdeling), de andere afdeling ontvangt de gebruikelijke zorg (controle afdeling).
Studiepopulatie: Chirurgische patiënten opgenomen voor een electieve ingreep, met een verwachte opnameduur van meer dan 2 dagen.
Interventie: Het apotheekteam op de afdeling controleerde de thuismedicatie bij opname en ontslag nauwgezet en optimaliseert dagelijks de medicatie tijdens de gehele opname. Patiënten op de controle afdeling ontvingen de
gebruikelijke zorg zonder apotheekteam op de afdeling.
Uitkomstmaten: Het aantal vermijdbare ADEs per 100 opnames van de experimentele afdelingen vergeleken met die van de controle afdelingen, gecorrigeerd voor eventuele verschillen op de basismeting. Een geblindeerd expert team stelt de aanwezigheid en ernst van ADEs vast.
Power/data analyse: Inclusie van minimaal 1444 patiënten (basismeting n=480, experimentele afdeling 482 en controle afdeling 482 (n=964)) stelt ons in staat 60% reductie in vermijdbare ADEs vast te stellen (van 5 naar 2 of minder vermijdbare ADEs per 100 opnames, power 0.8, alpha 0.05, eenzijdig).
Economische evaluatie: Een kosten-effectiviteits analyse vanuit maatschappelijk perspectief met het aantal vermijdbare ADEs per 100 opnames als primaire uitkomstmaat. In een gevoeligheidsanalyse werd het effect van differentiatie naar ernst van de ADE bestudeerd.

Resultaten:
In totaal werden 1661 patienten geincludeerd, 567 patienten in de baseline meting en 1094 patienten in fase 2. Op de interventie afdelingen werd een significante ongecorrigeerde (crude) reductie van de incidentie van vermijdbare ADEs gezien van 53% (p=0.041). Daarentegen werd bij controle afdelingen geen reductie maar een niet-significante toename van de incidentie van vermijdbare ADEs van 2.9 naar 3.8 per 100 opnames (31%, p=0.499) gezien.
Gecorrigeerd voor vermijdbare ADE risico factoren werd alleen op de interventie afdelingen een signficante gecorrigeerde (adjusted) reductie van de incidentie van vermijdbare ADEs van 55% (van 5.2 naar 2.3 per 100 opnames, p=0.031) gevonden.
Op controle afdelingen hadden significant meer patienten tijdens fase 2 tenminste 1 complicatie tijdens opname vergeleken met de baseline meting, terwijl op interventieafdelingen geen duidelijk verschil werd gevonden tussen de baseline meting en fase 2.
Medicatie review was geassocieerd met een 125 tot 141 euro toename in kosten per patient, resulterend in een ratio van 3000 tot 4000 euro per vermeden ADE. De extra kosten per opname zullen boven de 100 euro per patient blijven, ook als de ziekenhuisapotheker in het team wordt vervangen door apothekersassistenten.

Conclusies:
De SUREPILL studie toont aan dat een apotheekteam op de afdeling (apotheker en apothekersassistenten) een significante reductie van vermijdbare ADEs bewerkstelligt. Deze duidelijke verbetering in het aantal vermijdbare ADEs vertaalt zich echter niet in een significante reductie van klinische complicaties, zoals gedocumenteerd in de chirurgische complicatieregistratie, noch in een overtuigend economisch argument ten faveure van de interventie.

Aanbevelingen:
Eeen apotheekteam op de afdeling halveert het aantal vermijdbare ADEs bij chirurgische patienten. Echter, aangezien deze verbetering in medicatie veiligheid niet wordt weerspiegeld in een verbeterde klinische uitkomst is het zeer de vraag of

Doel: De Inspectie van Volksgezondheid schat dat honderden mensen per jaar overlijden in Nederland als gevolg van vermijdbare adverse drug events (ADEs veroorzaakt door medicatiefouten). Buitenlandse studies laten zien dat ziekenhuisapothekers ADEs effectief kunnen reduceren door actieve klinische participatie. De toepasbaarheid van deze uitkomsten in Nederland is onbekend, aangezien ons zorgsysteem anders georganiseerd is en ziekenhuisapothekers schaarser en duurder zijn. Het doel van dit onderzoek is vast te stellen of participatie van een ziekenhuisapotheek team op de chirurgische verpleegafdeling leidt tot kosteneffectieve reductie van vermijdbare ADEs. Onderzoeksopzet: 3 ziekenhuizen participeren. Eerst vindt in elk van de ziekenhuizen een baseline meting plaats op chirurgische verpleegafdelingen. Vervolgens wordt per ziekenhuis via (eenmalige) randomisatie het apotheekteam aan een van de chirurgische verpleegafdelingen toegekend (interventieafdeling), de andere afdeling ontvangt de gebruikelijke zorg (controleafdeling).
Studiepopulatie: Opeenvolgende chirurgische patiënten opgenomen voor een electieve ingreep, met een verwachte opnameduur van meer dan 2 dagen.
Interventie: Het apotheekteam op de afdeling controleert bij opname en ontslag het medicatiegebruik nauwgezet in overleg met de patiënt en optimaliseert dagelijks de medicatie tijdens de gehele opname in overleg met de behandelend arts. Patiënten op de controleafdeling krijgen de standaard farmaceutische zorg zonder apotheekteam op de afdeling.
Uitkomstmaten: Het aantal vermijdbare ADEs per 100 opnames van de interventieafdelingen wordt vergeleken met die van de controleafdelingen, gecorrigeerd voor eventuele verschillen met de baselinemeting. Een geblindeerd expert team stelt de aanwezigheid en ernst van een vermijdbare ADE vast.
Power/data analyse: Inclusie van 1444 patiënten (baselinemeting n=480, interventieafdeling 482 en controleafdeling 482 (n=964)) stelt ons in staat 60% reductie in vermijdbare ADEs vast te stellen (van 5 naar 2 of minder vermijdbare ADEs per 100 opnames, power 0.8, alpha 0.05, eenzijdig). Economische evaluatie: een kosteneffectiviteitanalyse vanuit maatschappelijk perspectief met het aantal vermijdbare ADEs per 100 opnames als primaire uitkomstmaat. In een gevoeligheidsanalyse wordt het effect van differentiatie naar ernst van de ADE bestudeerd.
Tijdsplanning: 5 maanden voorbereiding baselinemeting, 4 maanden baselinemeting, 9 maanden analyse baselinemeting en voorbereiding interventieperiode, 12 maanden interventieperiode, 6 maanden beoordeling interventieperiode en analyse.
Voorlopige resultaten: De baselinemeting heeft vier maanden gelopen, waarin 480 patiënten geïncludeerd werden. Hiervan had 59% één of meerdere triggers in het dossier, waardoor 283 opnames van patiënten beoordeeld zijn door het expert panel. De incidentie van vermijdbare ADE’s was 5,6/100 opnamen. Dit is conform de schatting gebruikt bij de berekening van de groepsgrootte, waardoor deze ongewijzigd blijft voor de interventieperiode. De interventieperiode inclusief een run-in periode is gestart. Met de huidige inclusiesnelheid zal in april 2011 de benodigde groepsgrootte kunnen worden behaald.

Samenvatting van de aanvraag

In het ziekenhuis krijgen patiënten medische zorg, maar worden zij ook blootgesteld aan risico’s die de zorg met zich meebrengt. De zorg rondom het gebruik van medicatie in het ziekenhuis is een belangrijk aandachtspunt. Uit onderzoek blijkt dat een deel van de patiënten die opgenomen zijn op chirurgische afdelingen bijwerkingen ondervindt door het gebruik van medicatie. In het bijzonder bijwerkingen die voorkomen hadden kunnen worden.
Het doel van het SUREPILL onderzoek is om vast te stellen of deze bijwerkingen verminderd kunnen worden door een team vanuit de ziekenhuisapotheek in te zetten op de afdeling chirurgie. Hierbij zal het apotheekteam bij opname en ontslag de medicatie in kaart brengen door een gesprek met de patiënt. Ook wordt tijdens het ziekenhuisverblijf de medicatie gecontroleerd op juiste doseringen, mogelijke ongewenste combinaties van medicatie etc. en dit met de arts bespreken.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
170882706
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2008
2011
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. L. Lie-A-Huen
Verantwoordelijke organisatie:
Amsterdam UMC - locatie AMC