Mobiele menu

Kennissynthese deelprogramma Implementatie

Projectomschrijving

Het aflopen van het deelprogramma Implementatie (2003-2013) van de programma Doelmatigheidsonderzoek maakt het wenselijk dat project overstijgende inzichten worden nagegaan, om te komen tot bruikbare aanbevelingen voor zorgprofessionals, bestuurders en onderzoekers. Hiertoe zijn 41 afgeronde projecten geanalyseerd. De projecten zijn besproken met implementatiefellows en experts, aangevuld met twaalf verdiepende interviews en gecombineerd met bevindingen uit (internationale) literatuur. Dit heeft geleid tot zes aanbevelingen die kunnen bijdragen aan effectiever implementatiebeleid:

1 Zorg voor kennis van de praktijk, de context en de inzet van flexibele strategieën
2 Zorg voor geschikte onderzoeksdesigns
3 Onderscheid implementatieonderzoek van doelmatigheidsonderzoek
4 Implementatie van innovaties in de eerste lijn vraagt specifieke aandacht
5 Verduidelijk de rollen van onderzoeker en change agent
6 Heroverweeg de manier waarop programmering van implementatieonderzoek tot stand komt

 

Verslagen


Eindverslag

Het aflopen van het deelprogramma Implementatie (2003-2013) en het grote aantal afgeronde projecten maakt het wenselijk dat nagegaan welke project overstijgende inzichten kunnen worden ontleend aan de afgeronde projecten, om te komen tot aanbevelingen voor zorgprofessionals, bestuurders en onderzoekers. Hiertoe zijn de implementatie strategieën, contextfactoren, effecten, kosteneffectiviteit en inbedding van 41 afgeronde projecten geanalyseerd. De bevindingen zijn besproken met implementatiefellows en experts uit het implementatie veld, gecombineerd met bevindingen uit (internationale) literatuur en aangevuld met twaalf verdiepende interviews. Dit heeft geleid tot zes aanbevelingen, die kunnen bijdragen aan effectiever implementatiebeleid.

Aanbeveling 1 Zorg voor kennis van de praktijk, de context en de inzet van flexibele strategieën
Aanbeveling 2. Zorg voor geschikte onderzoeksdesigns
Aanbeveling 3. Onderscheid implementatieonderzoek van doelmatigheidsonderzoek
Aanbeveling 4. Implementatie van innovaties in de eerste lijn vraagt specifieke aandacht
Aanbeveling 5. Verduidelijk de rollen van onderzoeker en change agent
Aanbeveling 6. Heroverweeg de manier waarop programmering van implementatieonderzoek tot stand komt

Samenvatting van de aanvraag

Met deze kennissynthese wordt inzicht verkregen in de geleerde lessen op het gebied van implementatie (onderzoek) van de projecten uitgevoerd binnen het deelprogramma Implementatie van het programma DoelmatigheidsOnderzoek. Doel van het deelprogramma Implementatie was enerzijds het bevorderen van het gebruik van relevante resultaten van wetenschappelijk onderzoek in de zorgpraktijk en anderzijds het generen van kennis over implementatieprocessen. Daarnaast zijn 10 implementatiefellows gefinancierd voor het stimuleren van de kennisinfrastructuur op het gebied van implementatieonderzoek. Hoofddoel van deze kennissynthese is het genereren van (projectoverstijgende) kennis over implementatiestrategieën, waarbij de interpretatie van de geleerde lessen geconcretiseerd wordt voor de actuele context van beleid en praktijk. De kennissynthese vindt plaats in drie fasen. Fase 1. Analyse afgeronde projecten en literatuuronderzoek (maand 1-3): De eerste drie maanden van dit onderzoek worden gebruikt om voor de afgeronde projecten (projectoverstijgende) kennis over implementatiestrategieën, contextfactoren en het (gezondheids)economsich perspectief in kaart te brengen. Daarvoor wordt een inventarisatie gemaakt die voortborduurt op de bevindingen van eerder uitgebrachte overzichtsstudies (Wensing ea 2010, Van der Niet, 2013). Aansluitend op het bestaande literatuuroverzicht van Wensing ea 2010, wordt in deze eerste drie maanden gezocht naar recente relevante internationale literatuur over succesvolle (nieuwe) implementatiestrategieën. Ook worden de twee betrokken implementatiefellows geïnterviewd over hun ervaringen binnen de projecten en de instelling waar zij werkzaam zijn en bespreken we de projectervaringen van de andere implementatiefellows uit hun eindrapportages. Om te komen tot een concrete analyse zullen het succes van de projecten, de implementatiestrategieën en de mate van doelmatigheid als geheel vergeleken worden. Om een inhoudelijke verdieping naar de vier door ZonMw voorgestelde thema’s mogelijk te maken worden alle projecten, naast projectoverstijgend, geanalyseerd naar deze voorgestelde thema’s: instrumenten ter ondersteuning van implementatie, de eerstelijnsgezondheidszorg, (naleving) van richtlijnen en de-implementatie. Daarnaast introduceren we een aanvullende invalshoek; anticiperend implementeren [voorlopige werktitel]. Met deze invalshoek gaan we dieper in op hoe, aan het begin en tijdens een project, men inspeelt en hoe ingespeeld kan worden op de vaak onverwachte situaties tijdens een project en de veranderende context van beleid en praktijk. Fase 2. Implementatiefellowsbijeenkomst en expertbijeenkomst (maand 4): In fase twee worden een bijeenkomst met de implementatiefellows en een expertbijeenkomst georganiseerd. De implementatiefellowsbijeenkomst is er op gericht om door interactie tussen de fellows zoveel mogelijk inzichten te valideren en verder te ontwikkelen rondom de vier door ZonMw aangedragen thema’s, met bijzondere aandacht voor het concept van anticiperende implementatie. Tijdens de expertbijeenkomst worden de experts geraadpleegd over (nieuwe) implementatiestrategieën, de vier thema’s inclusief de invalshoek van het anticiperend implementeren. Fase 3. Analyse hoofddoel en rapportage resultaten (maand 5-6): In fase drie vindt de synthese van de verzamelde informatie plaats om te voldoen aan het hoofddoel: de synthese van kennis uit de geleerde lessen, gecombineerd met bevindingen uit de literatuur, in de actuele context van beleid en praktijk. De resultaten worden na zes maanden opgeleverd in de vorm van bruikbare aanbevelingen voor ondermeer zorgprofessionals, bestuurders en onderzoekers. [De uitgebreide projectbeschrijving is als bijlage bij dit voorstel opgenomen].

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
837003007
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2014
2015
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. ir. R.D. Friele
Verantwoordelijke organisatie:
NIVEL