HypoBewust: 'blended' (groep en online) cursus voor mensen met diabetes en hypo’s
In dit project werd de (kosten)effectiviteit van de cursus HypoBewust vergeleken met gebruikelijke poliklinische zorg. De cursus richt zich op diabetespatiënten die problemen hebben met lage bloedglucosewaarden (hypo’s). Voor deze groep, circa 30% van insulinebehandelde patiënten, bestaat nog geen gestructureerd zorgaanbod.
Ernstige hypo’s kunnen resulteren in verwardheid en coma en gaan gepaard met kosten als gevolg van extra contact met de arts, bezoek aan de eerste hulp, ziekenhuisopname en/of arbeidsverzuim. Hypobewust leert patiënten vaardigheden aan om hypo’s te voorkomen, ze eerder op te merken en er beter mee om te gaan. De cursus bestaat uit 3 groepsbijeenkomsten, gecombineerd met een online omgeving.
Het onderzoek vond plaats in 8 ziekenhuizen met metingen tot 1 jaar na de cursus. Cursusdeelnemers bleken minder ernstige hypo’s te hebben, hun gevoeligheid voor hypo-signalen nam toe en hun zorgen over hypo’s namen af. Helaas bleek de cursus geen kostenbesparing voor de maatschappij op te leveren.
Er hebben 137 mensen met insuline-behandelde diabetes deelgenomen aan het onderzoek naar de cursus HypoBewust, verspreid over 8 ziekenhuizen. Onderzoeksdeelnemers waren geselecteerd op verminderde gevoeligheid voor hypo-signalen en een groot deel van hen had een ernstige hypo meegemaakt in de afgelopen 2 jaar. De cursusdeelnemers bleken na 6 maanden minder ernstige hypo’s te hebben, een betere gevoeligheid voor hypo-signalen te hebben en minder zorgen over hypo’s te hebben in vergelijking met mensen die niet aan de cursus hadden meegedaan. Helaas bleek de cursus geen kostenbesparing voor de maatschappij op te leveren. Er bestaat groot enthousiasme binnen diabetesteams om de cursus in de zorg te implementeren. We zullen nu gaan bekijken of en hoe dit mogelijk gemaakt kan worden.
OBJECTIVE(S)/RESEARCH QUESTION(S)
To test the cost-effectiveness of the psycho-educational intervention HypoBewust (HB) compared to care as usual.
Research questions:
1) Does HB significantly improve a) health related and b) societal costs?
2) Are the expected improvements of HB maintained from 6 to 12 months follow-up?
HYPOTHESIS
1) We expect significantly larger improvements in the HB group relative to care as usual at 6 months follow-up in terms of a) health related outcomes and b) cost-effectiveness
2) We expect the improvements in the HB group to be maintained from 6 to 12 months follow-up.
STUDY DESIGN
Economic evaluation in a cluster RCT with measurements at baseline, 2, 4 and 6 months follow up for the intervention and control group and an additional 12 months for the intervention group.
STUDY POPULATION
Adult insulin treated diabetes patients with recurrent (severe) hypoglycemia and elevated distress/fear of (the risk) of hypoglycemia
INTERVENTION
HypoBewust:4 week blended group/online psycho-educational intervention aimed at improving patients’ skills in detecting, treating, predicting, preventing and coping with hypoglycemia.
STANDARD INTERVENTION TO BE COMPARED TO
Care as usual: 1-3 extra nurse/dietician appointments and telephone/email contact
OUTCOME MEASURES
Primary health related outcomes
• Frequency of severe hypoglycemia
• Psychological well-being: fear of hypoglycemia and diabetes-related distress
Secondary health related outcomes:
• Frequency of mild hypoglycemia
• Glycosylated Hemoglobin (HbA1c)
• Hypoglycemia Awareness
SAMPLE SIZE CALCULATION/DATA ANALYSIS
Effect size of 0.30 at 6 months follow-up on severe hypoglycemic events: 64 patients per condition. 20% loss to follow-up, randomize 154 patients (77/77).
Intention-to-treat principle. Regression analysis using Generalized Estimating Equations (GEE).
COST-EFFECTIVENESS ANALYSIS/ BUDGET IMPACT ANALYSIS
Determine and compare the incremental costs and effects of HypoBewust to usual care. Effectiveness of HB extrapolated over 5 years. Societal, government and insurer perspective.
TIME SCHEDULE
1st yr: cluster randomization, Train-the-Trainer workshop, patient recruitment, start measurements and intervention delivery.
2nd yr: continuing intervention delivery and measurements, data analysis and reporting results
DOEL/VRAAGSTELLING
Testen van de kosteneffectiviteit van de psycho-educatieve interventie, HypoBewust (HB), vergeleken met standaard zorg.
Onderzoeksvragen:
1) Verbetert HB over 6 maanden a) gezondheidsgerelateerde uitkomsten en b) sociale lasten?
2) Worden de verwachtte verbeteringen na HB behouden van 6 tot 12 maanden follow-up?
HYPOTHESE
1) We verwachten significant grotere verbeteringen in de HB groep in vergelijking tot de standaard zorg op 6 maanden follow-up gezien a) gezondheidsgerelateerde uitkomsten
en b) de kosten-effectiviteit
2) We verwachten dat de geanticipeerde verbeteringen na HB worden behouden van 6 naar 12 maanden follow-up
STUDIE OPZET
Economische evaluatie in een RCT met meetmomenten op baseline, 2, 4 en 6 maanden voor de interventie en controle groep en een extra meetmoment op 12 maanden voor de interventiegroep
STUDIEPOPULATIE
Volwassen diabetes patiënten behandeld met insuline en met frequente (ernstige) hypoglycemieen en verhoogde stress/angst voor (het risico) op hypoglykemie
INTERVENTIE
HypoBewust: Psycho-educatieve interventie bestaande uit 3 groepsbijeenkomsten en 2 internet modules (gedurende 4 weken). Doel is om de vaardigheden van patiënten in het detecteren, behandelen, voorspellen, voorkomen en omgaan met hypoglykemieen te verbeteren.
STANDAARD WAARMEE DE INTERVENTIE WORDT VERGELEKEN
Standaard zorg: 1-3 extra consultaties verpleegkundige/diëtist en telefonisch/email contact
UITKOMSTMATEN
Primaire uitkomstmaten
- frequentie van ernstige hypoglykemie
- psychologisch welbevinden: angst voor hypoglykemie en diabetes-gerelateerde distress
Secundaire uitkomstmaten
- frequentie van milde hypoglykemie
- Geglycolyseerd Hemoglobine (HbA1c)
- Hypoglykemie Bewustzijn
SAMPLE SIZE BEREKENING/DATA-ANALYSE
Effect size van 0.30 op 6 maanden follow-up op ernstige hypoglykemieën: 64 patiënten per conditie. Verlies van 20%, 154 patiënten randomizeren (77/77).
Intention-to-treat principe. Regressie analyses gebruik makend van Generalized Estimating Equations (GEE).
KOSTENEFFECTIVITEITSANALYSE/ BUDGET IMPACT ANALYSE
Bepalen en vergelijken van de kosten en effecten van HypoBewust met gebruikelijke zorg. Effectiviteit van HB extrapoleren over 5 jaar. Maatschappelijk, overheid- en verzekeraarperspectief.
TIJDPAD
Jr 1: cluster randomisatie, Train-de-Trainer workshop, patiëntwerving, start metingen en interventie
Jr 2: continuëren metingen en interventie, data-analyse en het rapporteren van resultaten