Effectiveness of adenoidectomy in children with recurrent upper respiratory tract infections
Projectomschrijving
Een ontsteking van de keel of neus komt bij kinderen zeer vaak voor. Bij kinderen die regelmatig last hebben van een ontstoken keel of neus kan overwogen worden de amandelen te knippen (adenotomie). Wetenschappelijk bewijs dat dit een zinvolle ingreep is om nieuwe keel- en neusontstekingen te voorkomen ontbreekt. Onderzoek in Utrecht vergeleek het knippen van de amandelen met ‘afwachten’. Bij 54 kinderen met terugkerende keel- en neusontstekingen werden de amandelen geknipt, terwijl bij 57 vergelijkbare kinderen deze ingreep niet werd uitgevoerd. In de twee jaar daarna hadden de kinderen in beide groepen gemiddeld even vaak een nieuwe keel- of neusontsteking. Er was ook geen verschil in oorontstekingen, schoolverzuim of kwaliteit van leven. Wel waren de zorgkosten in de groep met geknipte amandelen hoger als gevolg van het uitvoeren van deze ingreep.
Richtlijn
De studieresultaten zijn opgenomen in de bijbehorende richtlijn in de FMS richtlijnendatabase
Producten
Auteur: van den Aardweg MTA, Schilder AGM, Herkert E, Boonacker CWB, Rovers MM
Magazine: Cochrane Database of Systematic Reviews
Auteur: Boonacker CWB, van den Aardweg MTA, Hoes AW, Rovers MM, Schilder AGM
Magazine: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde
Auteur: van den Aardweg MTA, Schilder AGM, Herkert E, Boonacker CWB, Rovers M.
Magazine: Cochrane Database of Systematic Reviews
Auteur: van den Aardweg MTA, Schilder AGM, Herkert E, Boonacker CWB, Rovers MM
Magazine: Cochrane Database of Systematic Reviews
Auteur: MTA van den Aardweg, CWB Boonacker, MM Rovers, AW Hoes, AGM Schilder
Magazine: British Medical Journal
Auteur: C.W.B. Boonacker
Verslagen
Eindverslag
In een open gerandomiseerde interventiestudie is de (kosten-)effectiviteit van adenotomie, dat wil zeggen het knippen van de neusamandel, bestudeerd bij 111 kinderen met recidiverende of chronische bovenste luchtweginfecties (BLWI). Bij 54 kinderen werd binnen 6 weken adenotomie uitgevoerd en bij 57 kinderen werd een afwachtend beleid gevoerd. De primaire uitkomstmaat was het aantal episoden en dagen met een BLWI per persoonsmaand. Secundaire uitkomsten waren het aantal episoden en dagen met milde en ernstige BLWI, het aantal episoden en dagen met oorklachten met koorts, schoolverzuim, en de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven.
De mediane follow-up was 24 maanden en gedurende die tijd hadden de kinderen in de adenotomie groep 0,66 episoden en 5,51 dagen met BLWI per persoonsmaand; de kinderen bij wie een afwachtend beleid werd gevoerd hadden 0,65 episoden and 5,61 dagen met BLWI per persoonsmaand (risico verschil 0,01, 95% betrouwbaarheidsinterval -0,06 tot 0,07; en -0,11, 95% betrouwbaarheidsinterval -0,29 tot 0,08). Het aantal kinderen met een BLWI nam in beide groepen gedurende de follow-up in gelijke mate af. Ook ten aanzien van de milde en ernstige BLWI, oorklachten met koorts, en de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven werden geen verschillen tussen de groepen gevonden. De extra kosten van een chirurgisch beleid ten opzichte van een afwachtend beleid zijn € 542 per kind. Bij drie kinderen werden complicaties gerapporteerd; twee in de adenotomie groep en één in de afwachtend beleid groep.
Concluderend biedt een chirurgisch beleid bij kinderen die in aanmerking komen voor een adenotomie primair vanwege recidiverende of chronische BLWI geen klinisch relevant voordeel boven een afwachtend beleid.
Adenotomie of het knippen van de neusamandel is één van de meest frequent uitgevoerde operaties bij kinderen in westerse landen. Met 24.450 adenotomieën uitgevoerd als primaire ingreep was het in 2002 in Nederland de derde meest uitgevoerde operatie bij kinderen. Opvallend is dat de operatie in Nederland veel vaker wordt uitgevoerd dan in andere westerse landen. Terwijl in ons land recidiverende bovenste luchtweginfecties (verkoudheden of rhinosinusitiden) de meest voorkomende indicatie voor adenotomie is, zijn dit in andere landen recidiverende middenoorontstekingen en bovenste luchtwegobstructie. Tot op heden is niet duidelijk of het knippen van de neusamandel bij kinderen met recidiverende bovenste luchtweginfecties doelmatig is. Onderzoeksvragen:1) Wat zijn de effecten van adenotomie vergeleken met een niet-chirurgisch beleid bij kinderen ten aanzien van bovenste luchtweginfecties met en zonder koorts en kwaliteit van leven.2) Hoe is de relatie tussen kosten en effecten van deze ingreep? Studie opzet: multicenter gerandomiseerde trial. Studie populatie: 110 kinderen van 1 tot en met 6 jaar oud die in de huidige KNO praktijk in aanmerking komen voor adenotomie vanwege recidiverende bovenste luchtweginfecties. Interventie: adenotomie binnen 6 weken versus een niet-chirurgisch, afwachtend beleid. Follow-up: 2 jaar met symptoom dagboek en dagelijkse temperatuurmeting, en vaste afspraken na 3, 6, 12, 18 en 24 maanden. Primair eindpunt: bovenste luchtweginfecties (verkoudheden/rhinosinusitiden) met of zonder koorts. Secundair eindpunt: gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Data-analyse: Effecten van adenotomie worden berekend als risicoverschil en relatief risico per persoonsjaar met 95% betrouwbaarheidsintervallen. Kwaliteit van leven data worden geëvalueerd met Student T-testen en variantie analyses (ANOVA). Alle analyses worden uitgevoerd volgens het intention-to-treat principe. Economische evaluatie: De kosten per voorkomen bovenste luchtweginfectie (met of zonder koorts) zullen worden geschat. Incrementele kosten effectiviteitsratios (iCERs) met 95% betrouwbaarheidsintervallen worden berekend door beraamde verschillen in kosten tussen de strategieën te delen door verschillen in waargenomen effecten. Tijdspad: januari 2007- augustus 2010. De inclusiefase is inmiddels afgerond met 110 deelnemers en de studie bevindt zich momenteel in de follow-up fase.