Mobiele menu

Cost-utility and cost-effectiveness of blended eHealth treatment for severe anxiety disorders in secondary mental health care.

Projectomschrijving

Angststoornissen kunnen effectief worden behandeld met cognitieve gedragstherapie (CGT). De vraag is of “blended eHealth behandeling” (gedeeltelijke vervangen van CGT contacten bij de therapeut door online CGT sessies thuis) het behandelen van angststoornissen doelmatiger maakt. Deze doelmatigheidsstudie onderzocht de kosteneffectiviteit van blended eHealth angst behandeling (bCGT) versus standaard face-to-face CGT behandeling (ftf CGT) in de gespecialiseerde GGZ. In twee gespecialiseerde GGZ poliklinieken werden beide behandelingen vergeleken bij mensen met een ernstige paniekstoornis, gegeneraliseerde angststoornis of een sociale fobie.

Blended eHealth behandeling (bCGT) blijkt acceptabel voor patiënten en therapeuten in termen van tevredenheid over de behandeling, de mate van therapietrouw en de samenwerking tussen therapeut en patiënt. Daarnaast lijkt bCGT effectief voor het verminderen van angstsymptomen, en ook voor het verbeteren van depressieve symptomen en kwaliteit van leven. bCGT en ftf CGT verschillen bij de follow-up metingen niet significant van elkaar op deze uitkomsten. De kans dat bCGT leidt tot lagere kosten dan ftf CGT is aannemelijk vooral vanuit het maatschappelijk perspectief (93%) en in mindere mate ook vanuit het gezondheidszorg perspectief (64%). Een budget impact analyse laat zien dat de stapsgewijze implementatie van bCGT in vijf jaar tijd tot een kleine kostenbesparing kan leiden, deze besparing kan vergroot worden naarmate therapeuten meer ervaren worden in het geven van bCGT.

Richtlijn

Bekijk de bijbehorende richtlijn in de FMS Richtlijnendatabase

Producten

Titel: Cost-effectiveness of blended vs. face-to-face cognitive behavioural therapy for severe anxiety disorders: study protocol of a randomized controlled trial.
Auteur: Romijn G, Riper H, Kok R, Donker T, Goorden M, van Roijen LH, Kooistra L, van Balkom A, Koning J
Magazine: BMC Psychiatry 2015 Dec 12:15:311
Link: https://doi.org/10.1186/s12888-015-0697-1
Titel: Acceptability, effectiveness and cost-effectiveness of blended cognitive-behavioural therapy (bCBT) versus face-to-face CBT (ftfCBT) for anxiety disorders in specialised mental health care: A 15-week randomised controlled trial with 1-year follow-up
Auteur: Geke Romijn 1 2 3, Neeltje Batelaan 4, Jeroen Koning 1 5, Anton van Balkom 4, Aart de Leeuw 3, Friederike Benning 6, Leona Hakkaart van Roijen 6, Heleen Riper 1 4 7
Magazine: PLoS One. 2021 Nov 12;16(11)
Link: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0259493
Titel: E-health in ggz niet per definitie doelmatig
Auteur: J. Koning, R.N. Kok
Magazine: Medisch Contact 2015, 23
Link: https://www.medischcontact.nl/actueel/laatste-nieuws/artikel/e-health-in-ggz-niet-per-definitie-doelmatig
Titel: Doelmatigheid van blended eHealth bij ernstige angst?
Link: http://www.nvvp.net/voorjaarscongres/archief

Verslagen


Eindverslag

Blended cognitieve gedragstherapie (bCGT) is een combinatie van face-to-face (ftf) én online therapie. De huidige studie heeft de doelmatigheid onderzocht van bCGT voor angststoornissen in vergelijking met ftf CGT in de specialistische GGZ. In totaal zijn 114 patiënten van 18 jaar en ouder met een paniekstoornis, sociale angststoornis of gegeneraliseerde angststoornis bij toeval toegewezen aan ofwel bCGT (52 patiënten) of ftf CGT (62 patiënten). bCGT blijkt acceptabel voor patiënten en therapeuten in termen van tevredenheid over de behandeling, de mate van therapietrouw en de samenwerking tussen therapeut en patiënt (ook wel de ‘therapeutische alliantie’ genoemd). Daarnaast lijkt bCGT effectief voor het verminderen van angstsymptomen, en ook voor het verbeteren van depressieve symptomen en kwaliteit van leven. bCGT en ftf CGT verschillen bij de follow-up metingen niet significant van elkaar op deze uitkomsten. De kans dat bCGT leidt tot lagere kosten dan ftf CGT is aannemelijk (93% vanuit het maatschappelijk perspectief en 64% vanuit het gezondheidszorg-perspectief). Dit is de eerste grootschalige studie die de doelmatigheid van een blended behandeling voor angststoornissen in de specialistische GGZ heeft onderzocht. Om de robuustheid van de resultaten te bevestigen is het van belang dat deze in toekomstig onderzoek gerepliceerd worden. Het is daarnaast waardevol de doelmatigheid van de behandeling te onderzoeken in instellingen waar bCGT al is ingebed, aangezien behandelaren in dat geval vaardiger zullen zijn in het uitvoeren van bCGT en de tijdsinvestering waarschijnlijk kleiner zal zijn. Ook de vraag wat de optimale online-ftf verdeling is en op welke manier bCGT het beste gepersonaliseerd kan worden op patiëntniveau is van belang voor toekomstig onderzoek.

Dit is de eerste grootschalige studie (wereldwijd) die de doelmatigheid van blended cognitieve gedragstherapie (bCGT) voor angststoornissen in de specialistische GGZ heeft geëvalueerd en vergeleken heeft met face-to-face CGT (ftf CGT). Beide behandelingen bestonden uit 15 sessies CGT gedurende 15 weken. Bij de blended behandeling wisselden ftf sessies (8 in totaal) en online sessies met feedback van de therapeut (7 in totaal) elkaar af. Voor de start van de behandeling en na 7 weken, 15 weken en één jaar zijn online vragenlijsten afgenomen om veranderingen te monitoren op het gebied van angstklachten (primaire uitkomstmaat), depressieve klachten, algemene psychopathologie, werk en sociale situaties, controle over het eigen leven en kwaliteit van leven (secundaire uitkomstmaten). Daarnaast zijn de kosten in kaart gebracht bij aanvang van de behandeling, na afloop hiervan (15 weken) en na één jaar. bCGT blijkt acceptabel voor patiënten in de specialistische GGZ en is haalbaar in termen van therapeutische alliantie (samenwerking tussen therapeut en patiënt), tevredenheid en therapietrouw. De oorspronkelijke verwachting dat bCGT voor ernstige angststoornissen in vergelijking met ftf CGT zou leiden tot vergelijkbare klinische resultaten tegen lagere kosten lijkt door de resultaten van het huidige onderzoek bevestigd te worden. We vonden geen significante verschillen in klinische resultaten tussen bCGT en ftf CGT op alle meetmomenten en een hoge kans op lagere kosten voor bCGT in vergelijking met ftf CGT na 12 maanden, vooral vanuit het maatschappelijk perspectief (93%) en in mindere mate ook vanuit het gezondheidszorg perspectief (64%). ven budget impact analyse laat zien dat de stapsgewijze implementatie van bCGT in vijf jaar tijd tot een kleine kostenbesparing kan leiden, deze besparing kan vergroot worden naarmate therapeuten meer ervaren worden in het geven van bCGT.

Samenvatting van de aanvraag

Angststoornissen kunnen effectief worden behandeld met cognitieve gedragstherapie (CGT). De vraag is of “blended eHealth behandeling” (gedeeltelijke vervangen van CGT contacten bij de therapeut door online CGT sessies thuis) behandelen van angststoornissen doelmatiger maakt. Deze doelmatigheidsstudie wil inzicht krijgen in de kosteneffectiviteit van blended eHealth angst behandeling versus standaard face-to-face CGT behandeling in de gespecialiseerde GGZ. In twee gespecialiseerde GGZ poliklinieken worden beide behandelingen in een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek onderling vergeleken bij mensen met een ernstige paniekstoornis, gegeneraliseerde angststoornis of een sociale fobie. Effectiviteit wordt gemeten met angst- en kwaliteit van leven vragenlijsten. Vragenlijsten over directe en indirecte zorgkosten en verzuim geven inzicht in kosten. De uitkomst van dit onderzoek geeft inzicht in de kosteneffectiviteit van blended eHealth angst behandeling in vergelijking met reguliere CGT.

Kenmerken

Projectnummer:
837002505
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2014
2018
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. M.M. Riper
Verantwoordelijke organisatie:
Vrije Universiteit Amsterdam