Mobiele menu

Het beloop van het Acute Myocardinfarct ten tijde van de COVID-19 lock down in hoog- en laag endemische COVID-19 regio’s in Nederland

Projectomschrijving

Achtergrond

Ten tijde van de eerste COVID-19 uitbraak in Nederland was er de vrees dat hierdoor de acute infarctzorg in Nederland in het geding zou kunnen komen. Bij een acuut hartinfarct is het zaak om het tijdsverlies tussen begin van de klachten en de behandeling (het open maken “Dotteren” van de slagader naar het hart) zo kort mogelijk te laten zijn. Tijdverlies kan door verschillende factoren ontstaan. Bijvoorbeeld: de patiënt durft niet aan de bel te trekken uit angst voor besmetting in het ziekenhuis, de ambulance heeft het te druk met transport van COVID-patiënten. In dit onderzoek hebben we de tijdsfactoren in kaart gebracht.

Doel

Het doel van deze studie is om te onderzoeken of patiënten met een acuut hartinfarct in de COVID-19-periode langer hebben gewacht met het zoeken van medische hulp of de medische hulp langer op zich heeft laten wachten en wat de gevolgen hiervan zijn.

Onderzoeksopzet

Dit is een retrospectieve cohortonderzoek naar het effect van de uitbraak van COVID-19 op zowel patiënt- als systeemdelay en het voorkomen van cardiovasculaire complicaties en mortaliteit van het acute hartinfarct in Nederland. Deze resultaten zijn vergeleken met de resultaten van 2019 en daarbij zijn regionale verschillen tussen Noord Nederland (laag-endemisch gebied) en Noord Brabant (hoog-endemisch gebied) in kaart gebracht.

Eerste resultaten

Uit dit onderzoek blijkt dat het behandel delay (uitstel van behandeling) bij patiënten met een ST-elevatie myocardinfarct (STEMI) tijdens de COVID-19 uitbraak toegenomen is. Dit werd zichtbaar toen patiënten tijdens de COVID-19 uitbraak werden vergeleken met patiënten uit 2019 (voor de uitbraak). Hetzelfde verschil werd ook gevonden toen patiënten uit een hoog-endemisch COVID-19 gebied (Noord-Brabant) werden vergeleken met patiënten uit een laag-endemisch COVID-19 gebied (Noord-Nederland).

De toename werd veroorzaakt door een langere patiënt delay (wanneer patiënten langer wachten met het zoeken van medische hulp). Het systeemdelay is stabiel gebleven. Dit betekent dat het STEMI zorgnetwerk tijdens de COVID-19 uitbraak goed is blijven functioneren.

Het onderzoek toont ook aan dat de mortaliteit en het aantal complicaties bij STEMI-patiënten niet verhoogd zijn tijdens de COVID-19 uitbraak. Gezien STEMI-patiënten baat hebben bij een kort behandeldelay, moeten patiënten opgeroepen worden zich te blijven melden bij acute hartklachten. Ook in tijden van crisis.

Context uitgestelde zorg

Dit onderzoek is één van de 4 onderzoeken naar het onderwerp uitgestelde zorg. Door de COVID-19-pandemie zijn geplande operaties en behandelingen deels uitgesteld. Deze gestapelde zorg legt extra druk bij patiënten en zorgprofessionals. De resultaten van dit onderzoek en aanverwante onderzoeken geven inzicht in mogelijke gevolgen van deze uitgestelde zorg, waardoor beleid eventueel aangepast kan worden ten einde kwalitatief hoogstaande zorg kunnen blijven leveren.

ZonMw werkt, samen met opdrachtgevers, beleidsmakers, onderzoekers, patiënten, praktijkprofessionals, dataprofessionals en internationale partners, aan mogelijkheden om nu en in de toekomst met onderzoek en kennis bij te dragen aan oplossingen in de strijd tegen het coronavirus en COVID-19 en de effecten daarvan op de maatschappij.

Uitvoerende partijen

Technische Universiteit Eindhoven, Catharina ziekenhuis Eindhoven, Nederlandse hart registratie, Netwerk Acute Zorg Brabant (NAZB), Acute Zorgnetwerk Noord Nederland  (AZNN), UMC Groningen, Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis Tilburg, Jeroen Bosch ziekenhuis Den Bosch, Amphia ziekenhuis Breda, Scheper ziekenhuis Emmen en Treant zorggroep.

Meer informatie

Voor meer informatie of vragen over dit onderzoek kunt u terecht bij René Tio (Catharina Ziekenhuis)
E-mailadres: rene.tio@catharinaziekenhuis.nl

Verslagen


Eindverslag

Patiënten met een hartinfarct moeten zo snel mogelijk behandeld worden. Tijdens de eerst corona piek in 2020 bleek dat patienten langer wachtten met het bellen van een dokter of ambulance. Dit was vooral in de maanden maart en april toen de piek het hoogste was. In tegenstelling tot in Brabant hebben patienten in Groningen en Drenthe niet langer gewacht. De zorgketen (ambulance die rechtstreeks met een infarct patient naar een hartcentrum in het ziekenhuis komen) werkte zowel in Brabant als in Groningen en Drenthe goed Patienten moeten goed voorgelicht worden zich zo snel mogelijk te melden bij acute hartklachten, ook tijdens een virusuitbraak. Gezien angst mogelijk de oorzaak is van het langere patiëntdelay moet duidelijk gemaakt worden dat medische hulp zoeken veilig is en moet een veilige ziekenhuisomgeving gegarandeerd worden.

Samenvatting van de aanvraag

Tijdens de huidige de uitbraak van COVID-19 werden eerder in het buitenland echter zowel patiënt- als systeem delay beschreven waarbij het myocard infarct gepaard ging met meer cardiovasculaire complicaties en hogere mortaliteit. In Nederland daalde het aantal patiënten dat met acute hartklachten op de spoedeisende hulp werd gezien met 50% tijdens de COVID-19 uitbraak en patiënten werden massaal opgeroepen zich wel te melden in geval van klachten. (10,11) Een reden waarom er patiënt delay zou kunnen optreden is de angst voor besmetting, de aanname dat klachten COVID-19 gerelateerd zijn of er kunnen logistieke redenen zijn waarom de patiënt geen contact op neemt met een medisch hulpverlener. Systeemdelay zou onder andere kunnen optreden door de beschermende voorzorgsmaatregelen die getroffen moeten worden, het gebrek aan personeel of middelen om de diagnose te kunnen stellen of overbelasting van zorg tijdens de COVID-19 uitbraak. Dit retrospectieve cohortonderzoek zal zowel patiënt- als systeem delay en tevens het optreden van cardiovasculaire complicaties en mortaliteit van ST-elevatie myocardinfarct (STEMI) tijdens de verschillende fases van lockdown sinds de COVID-19 uitbraak in Nederland beschrijven. Deze resultaten zullen vergeleken worden met de resultaten van 2019 en daarbij zullende regionale verschillen tussen Noord Nederland (laag-endemisch gebied)en Noord Brabant(hoog-endemisch gebied) in kaart worden gebracht. Onderzoeksvragen: 1. Is er procesdelay aantoonbaar bij de behandeling van het acute myocard infarct met ST segment elevatie (STEMI) tijdens de verschillende fases van lockdown sinds de uitbraak van COVID-19 in Nederland: - ten opzichte van de overeenkomstige periode in 2019? - in een hoog endemisch gebied (Noord Brabant) ten opzichte van een laag-endemisch gebied (Groningen en Friesland)? 2. Is er sprake van patiënt- en/of systeemdelay? 3. Gaat dit delay gepaard met een hogere mortaliteit en optreden van meer cardiovasculaire complicaties bij STEMI?

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
10430042010051
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2020
2020
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. J.W.M. Bergmans
Verantwoordelijke organisatie:
Technische Universiteit Eindhoven